Muvazaalı boşananın yetim aylığı kesilir nikahsız yaşayanın kesilmez

Muvazaalı boşanma sonucu yetim aylığını alan kadının aylığı kesilirken resmi nikah olmadan evli hayatı yaşayan kadına bağlanmış yetim aylığı kesilmez. Yetim aylığı kızın evlenmesi veya sigortalı olması halinde kesilir..

Okurumuz Gül hanım nikahsız bir kişi ile yaşayan ve babasından kalma yetim aylığı alan üvey kardeşi ile ilgili bilgi almak istiyor. Gönderdiği mailinde “annem ve kız kardeşim var, onlara vefat eden babamın aylığı bağlandı. Bir de babamın önceki eşinden doğma bir kızı daha var ve ona da annemin aylığı kesinti yapılarak aylık bağlandı. Ancak babamın diğer eşinden doğma kızı bir kişi ile dini nikahla (resmi nikahsız) evli olarak yaşıyor ve bir de çocuğu var. Buna rağmen aylık alabiliyor. Annemin aylığı onun yüzünden kesildiği için bunu daha önce SGK’ya şikayet ettik ama aylığını kesmediler. Normalde kesilmesi gerekmez mi? Babasının aylığını almak için kocasından boşanıp beraber yaşayan kızların yetim aylığı kesilirken babamın önceki eşinden doğma nikahsız biri ile yaşayan kızının aldığı yetim aylığı neden kesilmez? Bu şekilde nikahsız yaşayanlar ödüllendirilmiş olmuyor mu?” diye soruyor.

Muvazaalı boşanma

Daha önceki yazılarımda belirttiğim üzere geçim derdi gibi sebeplerle sırf babasının aylığını alabilmek için kocasından hukuken boşanan ama beraber yaşamaya devam eden kadınların boşanmaları SGK tarafından muvazaalı boşanma sayılıyor. Ve kadınların bu yolla aldıkları yetim aylıkları SGK tarafından tespit edildiğinde kesilir. Sadece kesilmekle kalmaz tespitin yapıldığı tarihten dava tarihi itibarine kadar ki bütün alınan aylıklar faiziyle geri alınır. Hatta bu sürede bu aylıktan dolayı sağlıktan yararlanılmışsa bu masraflar da kadından geri alınır. Şimdi gelelim okurumuz Gül hanımın üvey kardeşinin durumuna;

Evet muvazaalı boşanma sonucu yetim aylığını alan kadının aldığı aylık kesilirken resmi nikah olmadan evli hayatı yaşayan kadına bağlanmış yetim aylığı nikahsız yaşadığı gerekçesiyle kesilmez. Zira kız çocuklarına bağlanan yetim aylığı kızın resmi olarak evlenmesi veya sigortalı olarak çalışması halinde kesilir. Bunun için okurumuz Gül hanımın üvey kardeşinin hiç resmi nikah yapmadan başından beri dini nikahla yapmış olduğu evlilikten dolayı yetim aylığı kesilmez. Belki bu durumda olanların da aylığının kesilmesi için yasal bir düzenleme yapılabilir.

Aylıklar nasıl bağlanır?

Bunun haricinde Gül hanımın üvey kız kardeşe bağlanan aylık için annesine bağlanan aylıktan kesinti yapıldığı iddiası ile ilgili düzeltme yapmak gerekir. Kanuna göre dul eşe çalışmaması, SGK’dan aylık almaması ve başka hak sahibi olmaması halinde yüzde 75 oranında aylık bağlanır, ama dul eşin haricinde aylık alacak hak sahibi olması halinde dul eşe yüzde 50, hak sahibi olan çocuklara yüzde 25 oranında aylık bağlanır. Bunun için Gül hanımın öz kız kardeşi ve üvey kız kardeşinin yetim aylığı almasından dolayı annesinin aylığı yüzde 50 oranında ödenir. Daha sonra iki kız kardeşin de aylık almaları sona ererse annesine yüzde 75 oranında ödenecektir.

Hem annemden hem babamdan yetim aylığı alabilir miyim?

SORU: 2005 Yılında eşimden boşandım. Herhangi bir işte çalışmıyorum. Anne ve babam her ikisi de emekli sandığından emekli oldu. Anne ve babam vefat ettiklerinde her ikisinin de aylıkları bana yetim aylığı olarak bağlanır mı? Benden başka hak sahibi kardeşim bulunmamaktadır. (Selcen B.)

CEVAP: Annenizin ve babanızın vefat etmeleri halinde her ikisinin de emekli aylığı size yetim aylığı olarak bağlanır. Başka kardeşiniz olmadığı için de size; anne ve babanızın her ikisinin aylığının %50’si oranında SGK tarafından aylık bağlanacaktır.

Hizmet İşveren Sendikası’ndan açıklama

22.09.2013 tarihli “Taşeron işçiye tazminat için kanun değişmeli” başlıklı yazımda Kamu İhale Kanuna (KİK) göre yaptırılan işlerde çalıştırılan taşeron işçilerin kıdem tazminatı hakkından yararlanmaları için KİK’da değişiklik yapılması ve kıdem tazminatının da maliyet olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtmiştik. Bu yazımıza istinaden Hizmet İşveren Sendikası’ndan gelen mailde yazımda belirttiğim hususa paralel bir açıklama geldi. Sendika; “Kıdem Tazimatı Fonu devreye sokulmalı, alt işverenlere yıllardır ödenmeyen kıdem tazminatı alacakları fona devredilmeli, İhale mevzuatı değiştirilerek kıdem tazminatını da içeren tam işçilik maliyeti esas alınmalı ve devlet alt işverenden alacağı hizmet bedeline kıdem tazminatını da eklemeli” diye kıdem tazminatına ilişkin 4 öneri getiriyor.