İnşaatçı, yüzde 1 KDV’li arsa peşinde koşuyor

Ancak iyi lokasyonda düşük rayiçli arsa bulamayanlar, çareyi Anadolu’ya veya dönüşüme yönelmekte buldu.

Bu yılın başında yapılan yeni düzenlemeyle yükselen KDV oranları, inşaatçıyı da düşük KDV’li arsa peşine düşürdü. Yüksek maliyetlerle karşılaşmak istemeyen konut üreticileri, büyükşehirlerde rayiç bedeli 500 liranın altında olan arsaları araştırmaya başladı. Halihazırda arsa sorunu bulunan İstanbul’da bir de iyi lokasyonda düşük rayiçli arsa bulmaya çalışan inşaatçılar, ya yüksek KDV’ye razı oluyor ya da kentsel dönüşüme yöneliyor. Bir başka seçenek de, KDV oranlarının halen yüzde 1 olduğu büyükşehir olmayan Anadolu şehirlerine yönelmek.

% 18 KDV uygulanıyor

Bu yılın başında uygulamaya konulan yeni düzenlemeye göre konutta KDV oranları, arsa değerine göre yüzde 1, 8 ve 18 olarak değiştirildi. Buna göre rayiç bedeli 500 liranın altında olan arsalar yüzde 1, 500-1000 lira arasında olan arsalar yüzde 8, 1000 lira ve üzeri arsalar ise yüzde 18 KDV üzerinden değerlendiriliyor. Bu uygulama Türkiye’nin 29 büyükşehrinde geçerli. Büyükşehir olmayan illerde ise halen 150 metrekarenin altındaki konutlar için yüzde 1 KDV uygulanıyor.

Arayış başladı

Yeni düzenleme, ruhsatını 1 Ocak 2013 yılından önce almış konut projelerini kapsamıyordu. Durum böyle olunca, elinde konut stoku olan firmalar, bunu bir avantaja çevirdi ve yüzde 1 KDV’li konutların satış hızları yükseldi. Ancak, eldeki konut stokları tükenmeye başlayınca yeni arsa arayışına giren firmaların karşısına yüksek rayiç bedele sahip yerler çıkmaya başladı. İstanbul’da Levent Büyükdere Caddesi, Bahçeşehir 1.Kısım, Dumlupınar Mahallesi hariç Kadıköy, Beyoğlu, Etiler, Bebek, Bakırköy gibi ilçelerde birkaç sokak dışında KDV oranı yüzde 18 oluyor. Bayrampaşa, Küçükçekmece, Avcılar ve Bahçelievler gibi ilçelerde de rayiç bedeller büyük çoğunlukla yüzde 8’e denk geliyor.

İstanbul’un lüks ve merkezi bu semtlerinde KDV’yi düşünüp yatırım yapamayan bazı firmalar, çareyi yüzde 1 KDV’nin geçerli olduğu ilçelere odaklanmakta buldu. İstanbul’da Esenyurt (bulvar ve caddeler hariç), Beykoz, Sultanbeyli ve Kağıthane gibi ilçelerde rayiç bedel 500 liranın altında.

Kentsel dönüşüm alanlarının ve projelerinin yeni KDV düzenlemesinden muaf tutulmasıyla da müteahhitler kentsel dönüşüm bölgelerine yönelmeyi tercih ediyor.

Anadolu’da rayiçler düşük

SON dönemde, İstanbul’da arsa bulmakta sıkıntı yaşayan firmalar, Anadolu şehirlerine de yönelmeye başladı. Anadolu şehirlerinde arsa rayiç bedellerinin düşük olması ve daha büyük arsaların bulunabilmesi firmaları bu şekilde yönlendiriyor. Yeni KDV düzenlemesi, 29 büyükşehirde geçerli olurken, bu şehirlerden 12’sine de arsa rayiç bedellerinin düşük olması nedeniyle uğramıyor. Sakarya, Konya, Erzurum ve Mardin, Aydın’da da birkaç cadde dışında tüm ilçe ve köylerde yüzde 1 KDV geçerli olurken, Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay, Adana, Kayseri ve Mersin’de de metrekare değerleri 1000 liraya çıkmadığı için en yüksek KDV oranı yüzde 8 oluyor. Diyarbakır ve Van’da da birkaç cadde dışında KDV oranları yüzde 1’i aşmıyor.

Birkaç arsadan vazgeçtik

SUR Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, arsa rayiç bedellerinin 500 liranın altında olmasının önemine değinerek, “Birkaç arsadan rayiç bedeli yüksek olduğu için vazgeçtik. Artık konut üretmenin maliyetleri yükseldi. Bunun üzerine bir de KDV eklenirse ciddi maliyetler oluşuyor” dedi. Özyurtlar Şirketler Grubu Başkanı Tamer Özyurt ise, “Arsa bakarken KDV’nin yüzde 1’e denk gelmesine dikkat ediyoruz. Ancak bu arsalar da konut açısından çok talep görmeyen yerlerde oluyor” diye konuştu.

KDV % 18 olunca kâr marjı düşüyor

DUMANKAYA Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya, “Kentsel dönüşüme tabi olacak konutlarda KDV yüzde 1 olduğu için arsa alırken rayiç bedellere dikkat edilmesi gerekiyor. Artık kâr marjları yüksek değil, arsa alırken bu marjdan kaybetme riski var. Artık rayici düşük olan arsa da kalmadığı için mecburen kentsel dönüşüme giriyoruz. Yeni düzenleme, başka bir seçenek bırakmadı” dedi.