SGK'dan para iadesi alanlar dikkat! Yazılı olarak başvuru yapılması gerekiyor
Çalışma hayatına başlayanlar ne zaman emekli olacakları merak ediyor. Pek çok kişi bir süre çalıştıktan sonra, emeklilik tarihini hesaplamaya başlıyor. Ancak her zaman emekli olmak mümkün olmayabiliyor. Bu durumda çalışanın başvurusa bulunması durumunda, SGK ödenen primlerin parasını toplu olarak iade ediyor. Prim iadesi alanların malullük, yaşlılık ve ölüm alma imkanın doğması durumunda, Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuruda bulunarak SGK’dan alınan primlerin iade edilmesi ile yeniden sigorta hizmeti kazanmak mümkün oluyor.
4/1-a (SSK), 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılar ile SGK Kanununa göre ilk defa 4/1-c kapsamında sigortalı olanlardan, herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya iş yerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu hâlde emeklilik (malullük ve yaşlılık) aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılara kendi adlarına ödenmiş olan emeklilik primleri belirli şartlarda toptan ödeniyor.
Buna göre;
4/1-a (SSK), 4/1-c sigortalıları adına bildirilen emeklilik primlerinin hisselerine düşen miktarı,
4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında ise ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim miktarının,
Her yıla ait tutarı, primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde SGK tarafından verilebilmektedir. Yine ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda, ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla ölen sigortalının hesaplanan prim tutarları da aynı şekilde güncellenerek hak sahiplerine toptan ödeme şeklinde veriliyor.
Türkiye gazetesinden İsa Karakaş'ın yazısına göre; toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiş bulunanlardan, yeniden SGK kapsamında sigortalı olarak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanlar yazılı olarak müracaat ederek tasfiye edilen hizmetlerini ihya yoluyla yeniden kazanmaları mümkün.
Bunun için alınan toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarın ilgiliye tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri hâlinde, bu hizmetler ihya edilerek SGK emekliliğinden dikkate alınacaktır.
Ölen sigortalının toptan ödeme yapılarak tasfiye edilmiş sürelerin, borçlanılarak veya yurt dışı hizmetleri birleştirilerek ya da sonradan hizmet tespiti nedeniyle hak kazanılan sürelerin eklenmesi suretiyle hak sahiplerinin ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli prim ödeme gün sayısının tamamlanması hâlinde, hak sahiplerinin yazılı isteği üzerine ihya edilmektedir.
Bu sürelerin ihya edilen süreye ilişkin tutar dâhil her türlü borçların ödendiği tarihi takip eden ay başı itibarıyla SGK aylık bağlanmasında dikkate alınacaktır.
İhya işlemlerinde önem arz eden hususlar
SGK kapsamında toptan ödeme yapılarak sigortalılık süreleri tasfiye edilen kişilerin;
Sigortalı olmaları sebebiyle haklarında yeniden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin bildirilmiş olması veya
Toptan ödeme ile tasfiye edilen sigortalılık süreleri haricinde yeni bir sigortalılık süresinin tespit edilmesi veya
Herhangi bir kapsamda borçlanılacak süresinin bulunması,
Hallerinde yaşlılık toptan ödemesinin ihyası talebi kabul edilmektedir. Ancak, yeni prim ödeme gün sayısının borçlanma ile kazanılacağı durumda ihya talebinin geçerli olabilmesi için ihya ve borçlanma taleplerinin birlikte verilmiş olması şartı aranmaktadır. İhya ile yeniden hizmet kazanılmak istenmesi hâlinde bu önemli hususlara dikkat etmek lehlerine olacaktır.
Diğer yandan ihya talebinden önce haklarında yeniden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmeyenler ile toptan ödemeyle tasfiye edilen sigortalılık süreleri dışında yeni bir sigortalılık süresi tespit edilemeyen veya borçlanacak herhangi bir süresi bulunmayanların yaşlılık toptan ödemesi ihya talepleri reddedilecektir.
Ölen sigortalıların hizmet ihyasında önemli hususlar
Ölen sigortalıların yaşlılık veya ölüm toptan ödemesi ile tasfiye edilen sigortalılık sürelerine eklenecek yeni bir sigortalılık veya borçlanma süresi ile ölüm aylığına hak kazanılamaması durumunda hak sahiplerinin ölüme bağlı toptan ödeme ihya talepleri reddedilecektir.
Ancak, müteveffa sigortalı tarafından SGK Kanununa göre tasfiye edilmiş sigortalılık süreleri, hak sahipleri için ölüm aylığına hak kazanmaya yeterliyse, ölen sigortalıya ait borçlanılacak sürenin bulunması, yurt dışı hizmetlerinin birleştirilmesi veya sonradan hizmet tespiti şartları aranmadan, hak sahiplerinin, tasfiye edilmiş bu sürelere ilişkin ihya talepleri kabul edilecektir.
