Ev alacaklara müjde! Köpük eriyor, fiyatlar düşüyor, yeni formül masada
Ev alma plannı yapan herkesi çok yakından ilgilendiriyor. Uzun süredir yükseliş eğiliminde olan kont fiyatları düşüşe geçti. Konutta aylık bazda satışlar frene basıyor. Haziran ayında satışlarda eylül 2021’den bu yana en düşük artış kaydedildi. Sektör temsilcileri “Fiyatlar yükseldikçe satışlar yavaşlıyor. ‘Benim malım pahalı’ zihniyeti ve ‘yüksek kazanç’ isteği fiyatları uçurdu ve sektörde köpük oluştu. Kimse 1+1 eve 2 milyon TL vermek istemiyor” diyor. Öte yandanfiyat artışındaki en büyük etken olan konut açığını kapatmak için yeni formüller masada. Şehir merkezlerine yakın kamu arazilerinde konut üretimi gündemde. TOKİ’nin kiralama amaçlı konut ve iş yeri üretimi yapması da tartışılan formüller arasında.
Konut fiyatlarında yaşanan artış satışları frenliyor. Gayrimenkul sektöründe yaşanan maliyet yükselişlerine, bir de fırsatçıların eklenmesi fiyatları adeta uçurdu. Yılbaşından bu yana satılık konut fiyatları yüzde 185, kiralık konut fiyatları ise yüzde 135 oranında artış gösterdi. Yapılan araştırmalara göre fiyat artışları oldukça konut satışlarında düşüşler gözlenmeye başlandı. Mesela şubat ayında konut satışları bir önceki aya göre yüzde 37 artarken, fiyatların artmaya başladığı aylarda; yani mart ayında bir önceki aya göre yüzde 29, nisan ayında yüzde 38 artış gösterdi. Ancak fiyatların en yüksek seviyesine geldiğinde haziran ayında yüzde 11 ile sınırlı kaldı. Böylelikle konut satışlarında eylül 2021'den bu yana en düşük artış kaydedildi. Sektör temsilcileri konut sektörünün hareketli olduğunu ve satışların devam ettiğini ancak fırsatçılar nedeniyle yükselen fiyatlardan dolayı satışlardaki ivmenin azaldığını ifade ediyor.
İLAN SAYISI YÜKSELİYOR
Türkiye gazetesinden Kaan Zenginli'nin haberine göre, konut fiyatlarının artması ev sahiplerini de harekete geçirdi. Dairesini en yüksek fiyattan satmak isteyenler ilan sitelerine başvurdu. Hatta konutlar ihtiyaç olmadığı hâlde çok yüksek rakamdan satışa çıktı. Bu da sektörde bir ‘kar topu’ etkisi oluşturdu. Kendi evinin fiyatını ekspertize sunmadan kendi iradesiyle belirleyen ev sahibi, yüksekten çıkan ilanları baz alarak fiyat belirledi. Bu psikoloji fiyatların yükselmesine ve satışların düşmesine sebep oldu. Mevcutta İstanbul’da satılmayı bekleyen 325 bin konut bulunuyor. Bu rakam geçen yıl 250 bin civarındaydı. Aynı şekilde geçen yıl 24 bin olan kiralık konut sayısı ise bugün 36 bine yükselmiş durumda.
‘1+1 DAİRE 2 MİLYON OLMASIN’
Emlakçılar artan fiyatlar sebebiyle satışların hız kestiğini belirterek “Karşı komşu fiyatını artırdı, benim evim daha iyi, fiyatı da daha yüksek olmalı’ mantığıyla artan fiyatlar zirveye ulaştı. Kimse 1+1 daireye 2 milyon TL vermek istemiyor. Yabancı alımı var ancak oturmak isteyen veya yatırım için düşünen vatandaş konuta ulaşamıyor. Hâliyle satışlar yavaşladı. İlanlarda çok ev var ama alan var mı, ona bakmak lazım. Sektöre acilen bir düzenleme getirilmeli. Ekspertiz ile fiyat belirlenerek satışa çıkılmalı” dedi. Sektör temsilcileri temmuz ayında konut satış rakamlarının daha da düşeceğini belirterek “Yaz döneminde insanlar tatile çıktı, araya bayram da girdi. Konut satışı azaldı. Fiyatların da düşeceği beklentisi ile insanlar alımlarını erteliyor. Yabancıya satışta da 250 bin dolarlık vatandaşlık şartı, 400 bin dolara çıktı. Kiraya da yüzde 25 sınırı geldi. Dolayısıyla sektördeki köpüğün zamanla alınacağını ve fiyatların yerine oturacağını tahmin ediyoruz” diyorlar.
Öte yandan Türkiye gazetesinden Yücel Kayaoğlu'nun haberine göre, büyükşehirler başta olmak üzere Türkiye genelinde artan konut fiyatlarına ve kiralara karşı yeni formül arayışı başladı. AK Parti’nin bu hafta içinde yapılan MYK toplantısında konut fiyatları ve kira artışlarının gündeme geldiği öğrenildi.
KONUT AÇIĞI HIZLA KAPATILMALI
Edinilen bilgilere göre, bazı MYK üyeleri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığındaki toplantıda, vatandaşın konuta ulaşmada giderek sıkıntı çektiğini, dar gelirlilerin konut sahibi olmalarının bugünkü piyasa şartlarında zorlaştığını, hem yüksek kiralara hem de konut satış fiyatları ile ilgili yeni tedbirlerin alınması gerektiğini anlattı. Sahada yaptıkları gözlemlerde, vatandaştan yoğun olarak kira artışları ve yüksek ev fiyatlarından şikayet geldiğine dikkat çekildi. İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya gibi kalabalık şehirlerde üniversitelerin de açılması ile birlikte konut sıkıntısının artacağına dikkat çekildi. MYK üyeleri, konut açığının kapatılması için özellikle büyükşehirlerde şehir merkezlerine yakın kamu arazilerinin acilen TOKİ’ye devredilmesi ve sosyal konut projelerinin hızla devreye girmesini önerdi. Öte yandan, hükûmetin gündeminde bir süredir kiralama amaçlı sosyal konut üretilmesi de var. TOKİ’nin sosyal konut projelerinin, kiralama amaçlı konut ve işyeri üretimini de kapsayacak şekilde genişletilmesi tartışılan formüller arasında. Bu konuda diğer ülkelerdeki uygulamalara benzer bir yapının kurulabileceği, TOKİ’nin yapacağı sosyal konutların dar gelirli vatandaşlara düşük bedelle kiraya verilmesi üzerinde duruluyor.