AK Parti Akdeniz’de ilk kez kan kaybetti
Akdeniz’de bir kez daha Ak Parti birinci çıktı ama her ilde aldığı oy ve vekil sayısı düştü. 2011’deki gibi kıyılarda dengeli oy dağılımı sürdü.
2015 genel seçimlerinde Akdeniz Bölgesi’nde üç partinin yanı sıra, bu kez 4’ncü parti olarak HDP’nin de temsil gücü elde ettiğini görmekteyiz. Dört partinin barajı geçerek Türkiye genelinde temsil oranının yüzde 95’leri geçtiği bu yeni yapıda, Akdeniz Bölgesi özelinde AK Parti bölgede birinci parti olarak öne çıktı. Diğer partilerin hiçbir ilde AK Parti’den fazla vekil çıkaramadığını görüyoruz. Ancak AK Parti bölgede 1’nci parti de olsa, 2002’den beri her seçimde, bölgedeki her ilde artırdığı oy oranını; bu seçimde her ilde kaybetmiş ve temsil kabiliyeti azaldı. Bölgede 33 olan AK Parti milletvekili sayısı 29’a düşmüş durumda. CHP ise Burdur, Isparta ve Osmaniye’de oy oranını 2011 seçimlerine göre artırsa da, bölgedeki toplam milletvekili sayısı düştü.
Büyükşehirlerde oy dağılımı aynı
MHP ise Osmaniye’deki oy oranını korurken, diğer bütün illerde oy oranını artırdı. Bu da Meclis’e iki fazla sandalye olarak yansıdı. Bir önceki seçimde bağımsız adaylarla girip iki sandalye kazanan HDP, bu seçimlere parti olarak katılarak ve sandalye sayısını 5’e çıkardı. Bölgedeki oy oranını da önemli ölçüde artırdı. Bölgede AKP ve MHP tüm illerden milletvekili çıkarırken, CHP Osmaniye’de yine milletvekili çıkaramadı ve Kahramanmaraş’taki tek sandalyesini de kaybetti. HDP ise Adana, Antalya ve Mersin’den sandalye kazandı.
Kıyıdaki üç büyükşehirde 2011 seçimlerinde görülen dengeli dağılım, 2015 seçimlerinde de devam ediyor. Kahramanmaraş yine bölgede bir partinin domine ettiği tek şehir olarak ön plana çıkmakta... Akdeniz Bölgesi’nde üç büyük partinin belli oy oranı illere göre değişiklik gösterse de bariz bir ağırlıkları var. Bu yapı diğer bölgelere göre daha kozmopolit. Sadece iki partinin ülke barajını geçerek milletvekili kazanabildiği 2002 seçiminde AK Parti, Antalya ve Mersin dışında Akdeniz Bölgesi’ndeki tüm illerde CHP’den daha fazla milletvekili çıkardı. 2002-2007-2011 seçimleri birlikte değerlendirildiğinde AKP’nin Akdeniz’deki tüm illerde her seçimde oy oranını artırdığını görüyoruz. Bununla birlikte aynı tespiti milletvekili sayısı için söylemek mümkün değil. Oy oranlarında fazla çarpıcı bir değişiklik yaşamayan CHP ise, Adana, Mersin ve Osmaniye’de 2002’ye göre 2007’de milletvekili sayısında kayıp yaşadı.
AK Parti her yıl oy artırdı ama...
CHP’nin 2007 ve 2011 seçimlerinde illere göre milletvekili sayısı dağılımında bir değişiklik olmadı. 2007 seçimi ile Meclis’e dönen MHP’nin hem AKP, hem de CHP’den koltuk kaptığını görüyoruz. Bununla birlikte 2011 seçiminde MHP’nin 2007’ye kıyasla kaybı oldu. 2011’de Adana ve Mersin’de seçilen bağımsız milletvekillerinin ise HDP çatısı altında yer aldığı görülüyoruz.
AK Parti’nin milletvekili çıkaramadığı il yokken, 2007 ve 2011 seçimlerinde Osmaniye’de CHP’nin, Burdur’da ise MHP’nin milletvekili kazanamadığını görüyoruz. Kıyı bandındaki üç büyükşehirde nispeten bir denge var ancak 2014’te büyükşehir olan Kahramanmaraş’ta AKP’nin ağırlığı bariz bir şekilde hissediliyor.
ADANA’DA OYUNU ARTIRAN PARTİ YOK
Çukurova bölgesinin en büyük ili olan Adana’da hiçbir parti, diğerlerine oranla çok daha fazla oy almayı başaramadı. AKP yüzde 30.1, CHP yüzde 29, MHP yüzde 23, HDP yüzde 14 oy aldı. Bu sonuçlara göre AKP’nin 5, CHP’nin 4, MHP’nin 3, HDP’nin de 2 milletvekili Meclis’te olacak.
2014 yerel seçimlerinde MHP, Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı yüzde 33,4 oyla kazanmayı başarmıştı. AKP yüzde 32, CHP yüzde 25, HDP yüzde 7 almıştı. Aynı yıl cumhurbaşkanlığı seçimlerinde İhsanoğlu yüzde 50, Erdoğan yüzde 39, Demirtaş yüzde 10,6 oy almıştı. 2011 genel seçimlerindeyse AKP yüzde 37, CHP yüzde 31, MHP yüzde 20, bağımsız aday Murat Bozlak’sa yüzde 7,7 oy almıştı.
Bu tabloya göre son 5 yılda AKP ve CHP oy kaybetmiş görünüyor. MHP aynı süreçte oylarını artırmayı başardı. Fakat belediye seçimlerinde birinci olan MHP’nin, “basgeç” tavrıyla CHP’lilerden geldiği görülen oyların bir kısmını CHP’ye geri verdiği, küçük bir kısmını konsolide edebildiği anlaşılıyor. HDP ise Adana’da 2011’e oranla 6 puan civarında oy artışı sağladı.
Bahçeli memleketinde rövanşı aldı
MHP Lideri Bahçeli’nin memleketi Osmaniye’de 2011 seçimlerini yüzde 43.11’l,ik oy oranı ile AK Parti birinci olmuş ve bu, parti içinde Bahçeli’nin büyük yenilgisi olarak değerlendirilmişti. Bu seçimlerde Bahçeli 2011’in rövanşını aldı ve “muhteşem geri dönüş” ile kaybettiği oylarını hemşehrileri tarafından geri kazandı. MHP 40.6’lık oy oranıyla birinci çıkarken AKP yüzde 39’da kaldı.
