Yeni Koronavirüs hastalığından korunmak için neler yapılmalı? Corona virüsü belirtileri neler? Kimler risk altında?

Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan Yeni Koronavirüs hala daha can almaya devam ediyor. Bütün dünyanın korku içinde çözüm yolları aradığı virüse karşı korunma önlemlerinin üzerinde duruluyor. Konuyla ilgili Sağlık Bakanlığı sosyal medya hesabından paylaşım yaptı. Peki Yeni Koronavirüs hastalığından korunmak için neler yapılmalı? Corona virüsü belirtileri neler? Kimler risk altında? İşte Korona Virüsü hakkında merak edilenler…

KORONAVİRÜS NEDİR?

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre koronavirüs (coronavirüs) hayvanlardan insana geçen geniş bir grup hayvan virüsünden oluşuyor. Uzmanlar ve bilim insanı Leo Poon ise koronavirüsünün SARS virüsünün kuzeni olarak tanımladı.

Koronavirüsler zarflı, tek zincirli pozitif RNA virüsleri olup, genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarına sebep olurlar. 2012 yılında Arap Yarımadası’nda ciddi akut solunum yetmezliği ile seyreden hastalarda yeni bir coronavirüs bulunmuş, ismi de Middle East Respiratory Syndrome-coronavirus (MERS-CoV) olarak adlandırılmıştır.

Asemptomatik hastalıktan, ağır pnömoni, çoklu organ yetmezliği ve ölüme kadar ilerleyebilen çeşitli klinik şekillere sebep olabilen koronavirüs, patojene özgül bir tedavi bulunmamaktadır. MERS-CoV ile enfekte olan hastalarda enfeksiyon kontrol önlemlerinin uygulanması virüsün yayılımının önlenmesi açısından önemli bir yer tutar.

İNSANLARDA İLK 1960’LI YILLARDA TANIMLANMIŞTIR!

İnsanlarda enfeksiyona sebep olan iki türü 229E ve OC43 1960’larda tanımlanmış olup, 2003’de pandemik ağır akut solunum yetmezliği sendromu (SARS) vakalarında da yeni bir türü izole edilmiştir. 2004 ve 2005’de insanlarda yaygın bir şekilde solunum yolu enfeksiyonlarına sebep olan iki yeni coronavirüs türü NL63 ve HKU1 tanımlanmıştır. Bununla beraber 229E, OC43, NL63 ve HKU1 türleri SARS’dan farklı olarak genellikle hafif orta şiddette enfeksiyonlara sebep olur.

KORONAVİRÜSÜNÜN BELİRTİLERİ?

Ortaya çıktığı yerden dolayı "Vuhan virüsü" diye de adlandırılan yeni koronavirüs, solunum, hapşırma ve öksürme durumlarında hava yoluyla bulaşıyor.

NCoV'in ilk belirtileri yüksek ateş, boğaz ağrısı, öksürük, nefes darlığı, solunumda zorluk ve ishal şeklinde ortaya çıkarken ileri safhalarda zatürre ve böbrek yetmezliğine neden oluyor, nihayetinde ölümle sonuçlanabiliyor.

İlk başta soğuk algınlığı gibi genel üst solunum yolları hastalığıyla başlıyor. Belirtiler burun akması, öksürük, boğaz ağrısı ve bazen de baş ağrısı ile ateş şeklinde başlıyor. Hastalık bu belirtilerle birkaç gün devam ediyor. Hastaların 1/3’ünde bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı gibi gastrointestinal sistem tutulumuna ait semptomlar izlenebilir.

KORONOVİRÜSÜ TANISI NASIL KONULUR?

Tanıda mümkün olduğunca alt solunum yolu örneklerinin tercih edilmelidir. Semptomların başlamasından örnek alınmasına kadar geçen süreye bağlı olarak nazofaringeal sürüntü, orofaringeal sürüntü, dışkı, serum örnekleri de alınabilir.

NASIL BULAŞIYOR VE TEDAVİSİ NEDİR?

Grip hastalığı gibi insandan insana bulaşıyor ve bağışıklık sistemi düşük insanları daha ağır etkiliyor. Virüsün sebep olduğu hastalığın tedavisinde net bir tedavi bulunmuyor, yetkililer tedavi için grip veya soğuk algınlığında kullanılan tedavi yöntemlerini tavsiye ediyorlar.

Hastalığın kesin bulaş yolu bilinmemektedir. Elde edilen veriler sınırlı da olsa insandan insana bulaş olasılığını desteklemektedir. Damlacık ve temas yolu en olası bulaş yolu olarak düşünülmektedir. Bununla beraber hava yoluyla MERS-CoV bulaş olasılığı kesin olarak dışlanamamaktadır. Fakat havayolunun bulaşta önemli rolü olduğunu gösteren bir veri de yoktur. Asemptomatik hastada bulaş gösterilmemiştir. İnkübasyon periyodu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak insan-insan bulaşı olan bir vakada 9-12 gün olarak tanımlanmıştır. Diğer coronavirüslerle gelişen enfeksiyonlarda ise bu süre ortalama 2 gündür. Bu nedenle vaka tanımlamasında kullanılan 14 günlük gözlem süresi güvenli olarak değerlendirilebilir.

Coronavirüsünden dolayı hastalığa yakalananlara bolca sıvı, dinlenme ve uyku tavsiye ediliyor. Belirtiler kötüleştiği zaman aynı soğuk algınlığındaki gibi doktora gidilmesi tavsiye ediliyor. Henüz virüsün neden olduğu hastalık için bir aşı bulunmuyor, coronavirüsünü kapmamak için ellerin sürekli yıkanması ve temizliğe önem verilmesi gerekiyor. Virüsün ev hayvanlarına da bulaşabileceği öngörülüyor ve ev hayvanlarının temizliğine dikkat edilmesi gerektiği vurgulanıyor.

YENİ KORONAVİRÜS HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

Akut solunum yolu enfeksiyonlarının bulaşma riskini azaltmaya yönelik öneriler, Yeni Koronavirüs enfeksiyonu için de geçerli. Peki Yeni Koronavirüs hastalığından korunmak için neler yapılmalı?

• El hijyenine önem verilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol içerikli el antiseptiği kullanılmalıdır.

• Kirli ellerle ağız, burun ve gözlere dokunulmamalıdır.

• Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalı, mendil yoksa dirseğin iç kısma kullanılmalıdır.

• Hayvanlarla temastan sonra eller sabun ve suyla yıkanmalıdır.

• Hayvansal ürünler tüketilmeden önce iyice pişirilmelidir.