Yaşlanıyoruz!

Türkiye’nin toplam nüfusu 2012 yılı sonu itibariyle 75 milyon 627 bin 384 düzeyinde gerçekleşirken, çocuk nüfusu ise 22 milyon 692 bin 174 olarak belirlendi. Birleşmiş Milletler tanımına göre “0-17” yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun yüzde 45’ini, 2012 yılında ise yüzde 30’unu oluşturdu. Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2012 yılında çocuk nüfusun yüzde 27.3’ünü “0-4” yaş grubu, yüzde 27.1’ini “5-9”, yüzde 28.6’sını “10-14” ve yüzde 16.9’unu ise “15-17” yaş grubu çocuklar oluşturdu. Çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 25.7, 2050 yılında yüzde 19,1 ve 2075 yılında yüzde 17.6’ya düşeceği tahmin edildi.

Türkiye İstatistik Kurumu, 2012 yılı İstatistiklerle Çocuk verilerini yayınladı. TÜİK, geleceğin umudu olan çocukların korunması, sağlıklı olarak doğup büyümeleri, cinsiyet ayrımı yapılmadan eğitim almaları, her türlü barınma sorunlarının çözülerek huzurlu bir ortamda yetişmeleri, aile sevgisi ile büyümeleri, yoksulluğun önlenerek yaşam kalitelerinin yükseltilmesi gibi konuları içeren “çocuk refahı” alanında politikaların geliştirilmesi ve oluşturulan politikaların sağlıklı olarak izlenebilmesi amacıyla, “İstatistiklerle Çocuk, 2012” haber bülteni ve yayınını ilk kez kullanıcılara sundu. İstatistikler, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’na özel yayınlandı.
Bilindiği üzere TÜİK, 2012 yılından itibaren özel günlerde (8 Mart Dünya Kadınlar Günü, 18-24 Mart Yaşlılara Saygı Haftası, 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı, 5 Haziran Dünya Çevre Günü, 11 Temmuz Dünya Nüfus Günü gibi) günün önemine atfen özel yayın ya da haber bülteni yayımlama konusunda bir çalışma başlattı. Bu kapsamda, TÜİK belli nüfus gruplarına özel tematik yayınlar çıkarma konusunda da çalışmalar yapıyor. Özel günlerde kadın, genç ve yaşlı nüfus ile ilgili yayınlar çıkarmıştı. TÜİK bu yayın serisini, “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” çerçevesinde çocuk nüfusa (0-17 yaş) özel bir yayınla zenginleştirmeyi hedefledi. Haber bülteninde, çocuk nüfusun mevcut ve gelecekteki demografik yapısı ile sağlık, aile yaşamı gibi sosyo-ekonomik özelliklerine yer verilirken, eş zamanlı olarak çıkarılan “İstatistiklerle Çocuk, 2012” kitabında çocuk nüfusa yönelik ayrıntılı tablolar kullanıcılara sunuldu.

TÜRKİYE NÜFUSUNUN YÜZDE 30'UNU ÇOCUKLAR OLUŞTURUYOR

İstatistiklerle Çocuk 2012 verilerine göre Türkiye’nin toplam nüfusu 2012 yılı sonu itibariyle 75 milyon 627 bin 384 düzeyinde gerçekleşirken, çocuk nüfusu ise 22 milyon 692 bin 174 olarak belirlendi. Birleşmiş Milletler tanımına göre “0-17” yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun yüzde 45’ini oluştururken 2012 yılında yüzde 30’unu oluşturdu.

Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2012 yılında çocuk nüfusun yüzde 27.3’ünü “0-4” yaş grubu, yüzde 27.1’ini “5-9”, yüzde 28.6’sını “10-14” ve yüzde 16.9’unu ise “15-17” yaş grubu çocuklar oluşturdu. Bu oranların hem yıl hem de cinsiyet bazında önemli bir değişim göstermediği görüldü.
Çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 25.7, 2050 yılında yüzde 19,1 ve 2075 yılında yüzde 17.6’ya düşeceği tahmin edildi.

YAŞLANIYORUZ

Türkiye’de Cumhuriyet’in ilanından 1965 yılına kadar uygulanan doğumları teşvik edici ve nüfus arttırıcı (pronatalist) politikalar, çocuk nüfusun artmasına neden oldu. Gelişen sağlık ve yaşam koşulları nedeniyle, bebek ve çocuk ölümlerinde önemli derecede iyileşmeler yaşandı. Tüm bu gelişmeler 1970’li yıllara kadar çocuk nüfusun artmasını sağladı. Daha sonra yaşanan kentleşme, kadının eğitim düzeyinin artması, kadının çalışma hayatına aktif katılımı vb. gelişmeler doğurganlığın azalmasına, doğumların ileri yaşlara ertelenmesine, kadın başına düşen ortalama çocuk sayısının düşmesine neden oldu. Bu değişimler, çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranının azalmasını sağladı. Çocuk nüfustaki azalma eğilimi, nüfusun giderek yaşlanmakta olduğunu gösterdi. Bu eğilimin süreceği varsayılırsa, toplam nüfus içindeki çocuk oranı önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde azalacak, buna karşılık yaşlı nüfusun oranı artacak. Diğer taraftan, Türkiye’deki çocuk ve genç nüfus oranı hala gelişmiş ülkelere göre oldukça yüksek seviyede.

AB ÜYESİ ÜLKELERDE ÇOCUKLARIN TOPLAM NÜFUS İÇİNDEKİ ORANI YÜZDE 19, TÜRKİYE’DE YÜZDE 30.8

Avrupa Birliği üyesi ülkelerde çocukların toplam nüfus içindeki oranı 2010 yılında yüzde 19 iken yine aynı yılda Türkiye’de bu oran yüzde 30.8 oldu.
Çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ülkelere göre incelendiğinde, 2010 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına yüzde 22.2 ile Fransa’nın, en düşük çocuk nüfus oranına ise yüzde 16.5 ile Almanya’nın sahip olduğu görüldü.

ÇOCUK NÜFUSUNUN İL TOPLAM NÜFUSU İÇERİSİNDEKİ ORANI EN YÜKSEK OLAN İL ŞIRNAK

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 1. Düzey’e göre çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı incelendiğinde, 2012 yılında en fazla çocuk nüfus oranına sahip olan bölge yüzde 43.7 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi. Batı Marmara Bölgesi yüzde 22.4 ile en az çocuk nüfusa sahip bölge.

Çocuk nüfusun toplam il nüfusu içindeki oranı illere göre incelendiğinde, en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il yüzde 49 ile Şırnak. Şırnak ilini yüzde 48.3 ile Şanlıurfa ve yüzde 46.7 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranı en düşük olan ilk 3 il ise sırasıyla Tunceli yüzde 18, Edirne yüzde 20 ve Çanakkale yüzde 20.2 düzeyinde.

HER YIL NÜFUSA YAKLAŞIK OLARAK 1 MİLYON 250 BİN BEBEK DAHİL OLUYOR

Doğum istatistiklerine göre 2011 yılında 1 milyon 237 bin 172 doğum gerçekleşmiş olup, doğan bebeklerin yüzde 51.4’ü erkek, yüzde 48.6’sı kız. Doğum olayları yıl bazında incelendiğinde, cinsiyet bazında önemli bir değişim gözlenmiyor. 2011 yılı verilerine göre doğuşta cinsiyet oranı 105.7. Yani 100 kız çocuğuna karşılık yaklaşık olarak 106 erkek çocuğu doğuyor.

BEBEKLERE KONULAN EN POPÜLER ERKEK İSMİ BERAT, KIZ İSMİ İSE ZEYNEP

Yeni doğan bebeklere konulan en popüler üç erkek ismi 2012 yılında; Berat, Yusuf ve Emir. En popüler üç kız ismi ise Zeynep, Elif ve Ecrin’dir. 0-17 yaştaki çocuklar arasında kullanılan en popüler üç erkek ismi Mehmet, Mustafa ve Yusuf iken, en popüler üç kız ismi Zeynep, Elif ve Merve.

BEBEKLERİN YÜZDE 94’Ü SAĞLIK KURULUŞLARINDA DÜNYAYA GELİYOR

Sağlık Bakanlığı verilerine göre sağlık kuruluşlarında gerçekleşen doğumların oranı, 2002 yılında yüzde 75 iken 2011 yılında yüzde 94’e yükseldi. Sağlık kuruluşlarında gerçekleşen doğumların oranı İBBS 1. Düzey’e göre incelendiğinde, en yüksek oranın yüzde 98 ile Batı Anadolu’da, en düşük oranın yüzde 84 ile Ortadoğu Anadolu Bölgesi’nde olduğu görüldü.

AŞILAMA ORANLARINDA ÖNEMLİ GELİŞMELER GÖRÜLDÜ

Bir çocuğun tam aşılı olabilmesi için bir doz BCG, üç doz DBT, üç doz IPV ve bir doz kızamık aşısı olması gerekiyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre BCG (tüberküloz) aşılama oranı 2006 yılında yüzde 88 iken bu oran 2011 yılında yüzde 95’e yükseldi.

GÖRMEDE ZORLUK YAŞAYAN ÇOCUKLARIN ORANI YÜZDE 0.4, DUYMADA ZORLUK YAŞAYANLARIN ORANI İSE YÜZDE 0.3

2011 Nüfus ve Konut Araştırması verilerine göre, görmede zorluk yaşayan çocukların oranı yüzde 0.4, duymada zorluk yaşayanların oranı ise yüzde 0.3 oldu. 3 ve daha yukarı yaştaki çocuklardan konuşmada zorluk yaşayanların oranı yüzde 0.6, yürümede, merdiven çıkmada veya inmede zorluk yaşayanların oranı yüzde 0.5, taşımada veya tutmada zorluk yaşayanların oranı yüzde 0.6 ve yaşıtlarına göre öğrenmede veya basit dört işlemi yapmada, hatırlamada, dikkatini toplamada zorluk yaşayanların oranı ise yüzde 1.3.

BEBEK ÖLÜMLERİ AZALIYOR

Türkiyede bebek ölümleri yıllar itibariyle önemli ölçüde azaldı. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölümü sayısı olarak ifade edilen bebek ölüm hızı, 2009 yılında binde 13.8 iken 2012 yılında binde 11.6’ya düştü. Bebek ölüm hızı cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerde bebek ölüm hızının daha yüksek olduğu görüldü. 2009-2012 yılları arasında bebek ölüm hızı erkeklerde binde 14.6’dan binde 12.1’e, kızlarda binde 13’ten binde 11.1’e düştü.
Bebek ölüm hızı illere göre incelendiğinde, en yüksek bebek ölüm hızının binde 19.5 ile Malatya ilinde, en düşük bebek ölüm hızının ise binde 6.1 ile Kırklareli’nde olduğu görüldü.

EN AZ BİR ÇOCUK BULUNAN HANEHALKI ORANI YÜZDE 54.2

2012 yılında hanehalklarının yüzde 54.2’sinde 0-17 yaş grubunda olan en az bir çocuk bulunuyor. Çocuk bulunan hanehalkları illere göre incelendiğinde, çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu ilin yüzde 82.6 ile Şırnak olduğu görüldü. Şırnak ilini, sırasıyla yüzde 82.4 ile Hakkari ve yüzde 81.8 ile Van illeri takip etti. Çocuk bulunan hanehalkı oranının en düşük olduğu il, yüzde 37.7 ile Çanakkale. Çanakkale’yi yüzde 38.2 ile Sinop ve yüzde 38.8 ile Tunceli illeri izledi.

HANELERDEKİ KÜÇÜK ÇOCUKLARIN BAKIMINI YÜZDE 89.6 ORANINDA ANNELER ÜSTLENİYOR

0-5 yaş grubunda çocukların yaşadığı hanelerde çocuk bakımını yüzde 89.6 oranında anneler üstlenirken yüzde 1.5’ini babalar üstleniyor. Diğer taraftan, çocukların yüzde 4.8’inin bakımını babaanneler ve yüzde 3.5’inin bakımını ise anneanneler yapıyor.

DERSLİK BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ SAYISI İLKOKUL VE ORTAOKULDA 30, ORTAÖĞRETİMDE 31

2012/2013 öğretim yılında geçilen 4+4+4 eğitim sisteminde eğitim kademesine göre öğretmen başına düşen öğrenci sayısının ilkokulda 20, ortaokulda 19, ortaöğretimde ise 16 oldu. Derslik başına düşen öğrenci sayıları incelendiğinde ise, derslik başına düşen öğrenci sayısının ilkokul ve ortaokulda 30, ortaöğretimde ise 31 olduğu görüldü.

ÖĞRETMEN BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ SAYISININ EN YÜKSEK OLDUĞU BÖLGE İSTANBUL

İBBS 1. Düzey ve eğitim seviyesine göre öğretmen ve derslik başına düşen öğrenci sayıları incelendiğinde, ilkokulda öğretmen başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu bölgenin öğretmen başına 25 öğrenci ile İstanbul Bölgesi, öğretmen başına 16 öğrenci ile en düşük olan bölgenin Ege Bölgesi, Batı ve Doğu Karadeniz Bölgeleri olduğu görüldü. Ortaokulda ise öğretmen başına düşen öğrenci sayısının, en yüksek olduğu bölgenin öğretmen başına 25 öğrenci ile İstanbul Bölgesi, en düşük olduğu bölgenin öğretmen başına 14 öğrenci ile Doğu Karadeniz Bölgesi olduğu görüldü.
İlkokul ve ortaokulda, İstanbul Bölgesi derslik başına düşen 43 öğrenci ile en kalabalık, Batı ve Doğu Karadeniz Bölgeleri ise derslik başına düşen 22 öğrenci ile en az öğrenci sayısına sahip bölgeler.

ÇOCUK NÜFUSUN YÜZDE 5.9’U EKONOMİK İŞLERDE ÇALIŞIYOR

Ekonomik faaliyette çalışan 6-17 yaş grubundaki çocukların istihdam oranı 2012 yılında yüzde 5.9 olarak belirlendi. Çocukların yüzde 49.2’si ev işlerinde faaliyette bulunurken, yüzde 44.9’u çalışmıyor. İstihdam oranı, 6-14 yaş grubunda yüzde 2.6 iken 15-17 yaş grubunda yüzde 15.6 oldu. 6-17 yaş grubundaki erkek çocuklarda istihdam oranı yüzde 7.9 iken kız çocuklarda bu oran yüzde 3.7’dir. Çocukların yüzde 91.5’i bir okula devam ederken, yüzde 8.5’i okula devam etmiyor