Radyoembolizasyon nedir?
Girişimsel Radyoloji ve Girişimsel Onkoloji alanında çalışmaları olan Prof. Dr. Murat Cantaşdemir, karaciğer kanseri tedavisinde kullanılan radyoembolizasyon hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için anlattı: Radyoembolizasyon, radyoaktif madde (Y90) içeren milimetreden küçük mikron boyutlarındaki radyoaktif mikroküreler ile yapılır. Bu mikroküreler direkt olarak kanser dokusu içine, kanseri besleyen damarlar yoluyla enjekte edilir. Kanser dokusu içine yerleşen mikroküreler radyasyon yayarak kanser hücrelerinin ölmesini sağlar. TARE, SIRT ve mikroküre tedavisi olarak da anılır.
Girişimsel Radyoloji ve Nükleer Tıp uzmanı birlikteliği ile uygulanan hedefe yönelik, lokoregional (lokal) kanser tedavi yöntemlerindendir. Sistemik etki söz konusu olmadığı için yan etkileri oldukça azdır.
Hangi kanserlerin tedavisinde kullanılır?
Cerrahi tedaviye ve karaciğer nakline uygun olmayan karaciğer kanseri (HCC ve kolanjiyokarsinom) ve kemoterapiye cevap vermeyen karaciğer metastazı (kolon, meme, akciğer, pankreas, nöroendokrin, mide kanseri metastazı gibi) tedavisinde kullanılır.
HCC (hepatosellüler karsinom) tanılı cerrahi tedaviye uygun olmayan hastalar, radyoembolizasyon tedavisi sonrası cerrahi tedaviye uygun hale dönüşebilir (down staging).
Siroz ve HCC birlikteliği olan ve karaciğer nakline uygun olmayan hastalar, radyoembolizasyon tedavisi sonrası karaciğer nakline uygun hale dönüşebilir (down staging).
Siroz ve HCC birlikteliği olan ve karaciğer nakline uygun olan hastalara, HCC ilerlemesin ve bekleme listesinden düşmesin diye radyoembolizasyon tedavisi uygulanabilir (bridging, köprüleme).
Cerrahi tedavi şansı olmayan karaciğer içi kolanjiyokarsinom tedavisinde kemoterapi ile birlikte veya kemoterapi ile ardışık olarak kullanıldığında başarılı sonuçlar bildirilmiştir.
Nasıl yapılır?
Lokal anestezi altında anjiyografi ile yapılır. Kasık veya el bileği bölgesindeki atardamardan girilerek çok ince mikro kateterle karaciğerdeki kanseri besleyen damarlara ulaşılır. Kanseri besleyen damarlara enjekte edilen ve kanser dokusuna yerleşen radyoaktif mikroküreler radyasyon yayarak kanser hücrelerini öldürür.
Sabah erken aç karnına gelinmesi istenir. Damar yolu açılarak kan tahlili için kan örneği alınır. İşlem ağrısızdır, cerrahi kesi ve dikiş içermez. 2-3 saat sürer, 6 saat sonra hastaneden çıkılabilir, bazen 1 gece hastane yatışı olabilir, hastalar ertesi gün normal çalışma hayatına dönebilir.
Avantajları nelerdir?
• Lokal anestezi ile yapılması,
• Kesi ve dikiş içermemesi,
• En fazla 1 gün hastane yatışı,
• 2-3 saatlik kısa işlem süresi,
• Ertesi gün normal çalışma hayatına dönülebilmesi,
• Tedavi cevabının yüksek olması,
• Yan etkilerinin oldukça az olması,
• Yaşam kalitesine olumlu katkı,
• Sağkalım süresini uzatabilmesi,
• Mevcut sistemik tedaviye gecikmeden 2 hafta içinde başlanabilmesi,
• Bazı durumlarda mevcut sistemik tedavi ile birlikte uygulanabilmesi.
