Gazete Vatan Logo

Rakamların Efendisi bunu hesap edemezdi

Matematik ve ekonomide devrim yaratan ‘Oyun Teorisi’ni bulan ve hayatı Akıl Oyunları’yla film olan John Nash 60 yıllık eşi ile birlikte New Jersey’de geçirdiği trafik kazasında öldü

Akıl Oyunları filmine ilham veren ünlü matematikçi John Nash (86), New Jersey’de içinde bulunduğu taksinin kaza yapması sonucu 60 yıllık eşi Alicia (81) ile birlikte hayatını kaybetti. Orta şeritteki bir aracı sollamak isteyen taksi şoförünün, aracın kontrolünü kaybederek korkuluklara çarptığı Nash çiftinin emniyet kemeri takmadığı belirtildi. Nash, doktora tezi olarak hazırladığı ‘Oyun Teorisi’yle 1994’te Nobel Ekonomi Ödülü’ne layık görülmüştü. Dahi matematikçi 2012 yılında İstanbul’a geldiği zaman VATAN’a bir röportaj vermiş, Sultankayığı ile Boğaz’da tur atmıştı. Nash’in ‘Her insan hem kendi çıkarını hem de ait olduğu grubun menfaatlerini düşünür ve ona göre hareket ederse toplam refah artar’ görüşü yeni ekonomi teorisinin temelini oluşturdu.

27 sayfalık tez

Babasının ismini taşıyan John Nash, küçük yaşlarında evde deneyler yapmayı, matematik teorilerini ispatlamayı seçiyordu. Kimyaya ilgisi yüzünden bir gün evde yaptığı karışımın patlamasıyla bir arkadaşı ölse de o bilime merakını hiç kaybetmedi. Harvard Üniversitesi’ne gitmeyi düşünüyordu ancak prestijli bir burs verince tercihini Princeton’dan yana kullandı. O günlerde yerçekimi ve Kuantum Fiziği konusunda bir fikir buldu. Bunu hemen üniversitede misafir profesör olarak ders veren Albert Einstein ile paylaşmak istedi. Odasında 1 saat tartıştığı Einstein’ın verdiği yanıt, ‘Sen git biraz daha fizik öğren’ şeklinde oldu. Ancak 1 yıl sonra Nash’in fikri, bir başka fizikçi tarafından fizik dünyasına sunuldu. Bu Nash’in Einstein’a karşı galibiyeti olarak yorumlandı.

Haberin Devamı

Nash hayalini 27 sayfalık bir tez ile gerçekleşti. Oyun Teorisi tezi, John Nash’e 44 yıl sonra Nobel Ekonomi Ödülü’nü getirdi. Oyun Teorisi, yazıldığı tarihten sonra her yıl başka bir alanda kapılar araladı.

Eşi onun için çok özeldi

Nash’in ikinci eşi Alicia ile çalkantılı bir evliliği oldu. Nash’in MİT’de ders verdiği yıllarda öğrencisi olan El Salvador’lu genç kız, kendisi gibi çok çekingen olan profesörden çok etkilenmişti. Nash, fizik öğrencisi Alicia Larde ile 1957’de hayatını birleştirdi. 1958’de Alicia hamileyken Nash’in şizofreni belirtileri ortaya çıkmaya başladı. 1959 yılında Nash hiç istemese de kendisini hastaneye yatıran da yine Alicia oldu. Elinde New York Times gazetesiyle üniversitedeki öğrencilerine ‘Uzaylılardan sadece kendisinin anlayabileceği bir mesaj geldiğini, ve bunun da haberlerin arasına gizlendiğini’ söylemesi hem okul yönetimi hem de eşi için artık alarm çanlarının çalmasına sebep olmuştu.

Haberin Devamı