İRA’yı bitiren adam'
İmralı görüşmeleri öncesi BDP'ye 'bisiklet teorisi dersi...
BDP’li Akat, İmralı görüşmeleri öncesinde Kuzey İrlanda barışının mimarı Powell’ın kendilerine ‘bisiklet teorisini’ öğrettiğini söyledi.
İngiltere’de Kuzey İrlanda sürecinde en önemli rollerden birini, İRA ve onun siyasi kolu Sin Fein ile görüşmelerde Blair’in başmüzakerecisi ve başdanışmanı olarak görev alan Jonathan Powell üstlenmişti. Powell, London School of Economics için kaleme aldığı ‘Security is not enough: Ten Lessons for conflict resolution Northern Ireland’ (Güvenlik yetmez: Kuzey İrlanda barışından alınacak 10 ders) makalesinde benzer süreçler için alınması gereken dersleri sıraladı.
- YALNIZCA ASKERİ ÇÖZÜM YOKTUR: Eğer sorunun derininde bir siyasi problem yatıyorsa, her zaman bir siyasi çözüm olmak zorundadır. Dünyada Tamil Kaplanları dışında askeri çözümle bitirilen bir terör örgütü yoktur.
- TERÖRİSTLER BASİTÇE TESLİM OLMAZ: Teröristlerin neden ateşkes ya da silah bırakmaya gittiklerini taraftarlarına ve üyelerine anlatmaları gerekir. Bunun için de kazanımları olması gerekir.
- İKİ TARAF DA KAZANAMAYACAĞINI BİLMELİ: Eğer devlet ya da terör grubu askeri olarak bir zafer kazanacağına inanırsa müzakereler hiçbir zaman başarıya ulaşamaz. Bu şekilde düşünen taraf, müzakere sürecinin taktik avantaj olarak kullanmaya kalkar ve içinden çıkılmaz bir süreç yaşanır.
- BİSİKLET TEORİSİ: Müzakere başladığı zaman hiçbir şekilde durmasına izin verilmemelidir. İşte bu benim ‘Bisiklet Teorisi’ adını verdiğim şey. Bisikleti kullanmaya başladığınız zaman pedal çevirmeyi hiç bırakmamalısınız. Aksi halde bisiklet düşer ve bir daha yerden kaldırmakta çok zorlanırsınız. Ne zaman önünüze bir engel çıksa bunu aşmak ve sürece devam etmek için yeni yollar bulmak şarttır.
Silahlıyla da konuşmalı!
Şiddeti, elinde silah olanlarla müzakere etmeden durdurmak mümkün değildir. Ama teröristlerle konuşurken dengeyi de iyi ayarlamak gerekebilir. Onlara ‘Bizimle görüştüklerine göre biz kazanıyoruz’ duygusu geçmemeli. Bir gün görüştüğüm bir İRA komutanı ‘bu masanın üzerine cesetler yığarım’ tehdidinde bulunmuştu.
