Suriye’nin Doğu Guta bölgesinde onlarca can aldığı bildirilen kimyasal saldırının ardından 48 saat içinde “büyük bir karar” alacağını açıklayan ABD Başkanı Donald Trump’a Rusya “Füze atarsan engelleriz” yanıtını vermişti. Trump dün attığı iki tweet’le gerilimi iyice tırmandırdı.
‘Hayvanla ortak olma’
ABD Başkanı ilk tweet’te “Rusya Suriye’ye giden füzeleri vurup düşüreceğini söylemiş. Hazır ol Rusya, çünkü füzeler geliyor. Güzel, yeni ve akıllı füzeler. Gazla halkını öldürmekten zevk alan bir hayvanla (Beşar Esad) ortak olmamalısın” dedi.
Trump 40 dakika sonra bir tweet daha atıp, “Rusya ile ilişkilerimiz Soğuk Savaş dönemi de dahil en kötü seviyede. Bunun için bir neden yok. Rusya’nın ekonomisine yardım etmemiz için bize ihtiyacı var, bu çok kolay bir şey, tüm milletler birlikte çalışmalı. Silahlanmayı durdurun” ifadesini kullandı.
Rusya: ABD’nin kimyasalları
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da resmi Facebook hesabından Trump’a yanıt verdi. Zaharova mesajında, “Akıllı füzeler yasal hükümetleri değil teröristlere doğru uçmalı” dedi. Zaharova, Trump’ın silah yarışını sona erdirme çağrısında bulunduğu ikinci tweete yönelik ise “İyi fikir, buna ABD’nin kimyasal silahlarıyla başlayabiliriz” açıklamasıyla yanıt verdi.
BM’de veto atışması
Doğu Guta’nın Duma ilçesinde Suriye ordusunun kimyasal silah kullandığı iddiasının ardından bölgede çalan alarm zilleri sonrası BM Güvenlik Konseyi oturumunda da Rusya-ABD kapışması yaşandı. ABD’nin sunduğu, “Suriye’de kimyasal silah kullanımı soruşturması ve sorumluların belirlenmesi için Birleşmiş Milletler (BM) mekanizması kurulmasını” talep eden tasarıyı Rusya veto etti. Rusya’nın Suriye’de kimyasal silah saldırısı soruşturması talep ettiği tasarıysa, gerekli olan 9 ülkenin desteğini alamadığı için kabul edilmedi. BMGK’de bir tasarının kabul edilmesi için 15 üyeden en az 9’unun lehte oy vermesi ve daimi üyeler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa’dan herhangi birinin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor.
Tweetleri Beyaz Saray’a sorun!
Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) yaptığı açıklamada Trump’ın attığı tweetler hakkında “Bize değil Beyaz Saray’a sorun” ifadesi yer aldı. Pentagon, ‘gelecekteki muhtemel askeri operasyonlar konusunda’ da bir yorum yapmayacağını duyurdu.
Trump’ın savaş baltaları
Kızılderililerin savaş baltalarına verdiği isim olan Tomahawk füzelerinin denizden karaya, denizaltıdan karaya, karadan karaya ile denizden denize (farklı bir aktif radar güdüm alt sistemiyle) atılabilen versiyonları bulunuyor. Üç kademeli güdüm sistemine sahip olan füzelerin ağırlığı, bir tondan fazla. 1100 km. menzili olan füzenin ortalama uçuş hızı saatte ise 880 km.’yi buluyor.
Generalleri topladı
Latin Amerika seyahatini iptal ederek ‘Suriye’ye odaklanacağını’ söyleyen Trump, Beyaz Saray’da ABD ordusunun üst düzey komutanlarıyla bir araya gelerek general ve amiralleriyle fotoğraf çektirip sosyal medyadan paylaştı. Ancak ABD basını, Trump’ın Suriye’ye geniş kapsamlı bir ‘cezalandırıcı’ operasyon yapılması görüşünde olmasına rağmen Pentagon’un vurulan hedeflerde Rus askerlerinin de bulunma ve can kaybı yaşanma ihtimalinde bunun çok tehlikeli sonuçları olabileceği konusunda derin kaygılar taşıdığını yazdı.
Üzümcü’nün ekibi Duma’ya gidecek
Genel Direktörlüğünü eski büyükelçi Ahmet Üzümcü’nün yaptığı Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nden yapılan açıklamada kimyasal saldırı düzenlendiği iddia edilen Doğu Guta’daki Duma’ya kısa süre içinde uzman gönderileceği belirtildi. Açıklamada uzmanların kimyasal saldırı iddialarını araştıracağı ve Suriye rejiminden gerekli hazırlıkları yapmasının istendiği ifade edildi. Ancak uzmanların Suriye’ye tam olarak ne zaman gideceği konusunda bilgi verilmedi.
‘Vur’ baskısı
Rusya’da şahin milletvekilleri Putin’e Suriye’ye saldırı düzenlemesi halinde ABD füzelerini vurma çağrısı yaptı. Rus ordusu füze imhası için tatbikata başladı. Rusya Savunma Bakanlığı’nın ‘alçaktan uçan uzun menzilli seyir füzelerini tespit etmek ve yok etmek için askeri tatbikat’ yaptığı ilan edildi. ABD cephesinde de Trump’ın da Suriye’nin vurulması için Cumhuriyetçi senatörlerin baskısı altında olduğu belirtiliyor. Son olarak Güney Carolina eyaletinin Cumhuriyetçi senatörü Lindsey Graham, Trump’ın Suriye’ye askeri bir yanıt vermemesinin başkanlık döneminin en büyük hatası olacağını söyledi.
‘Amerika ateşlerse füzeleri düşürürüz’
Rusya’nın Lübnan Büyükelçisi Suriye’ye ateş edilen herhangi bir ABD füzesinin vurulacağını açıkladı. Alexander Zasypkin, Hizbullah’a yakın El Manar televizyonuna yaptığı açıklamada “Eğer Amerikalılar bir füze ateşlerse füzeler düşürülecek” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada kimyasal silah saldırısının sorumlusunun belirlenmesinden sonra hızlı ve güçlü bir karşılık verileceğini söylemişti. Esad rejimi, başkent Şam’daki Doğu Guta bölgesinin Duma ilçesinde 7 Nisan’da kimyasal silah kullanmış, 78 sivil ölmüştü.
‘Kıyamet Günü’ uçağı havalandı
ABD’de muhtemel bir nükleer saldırıda komuta merkezi olarak kullanılmak için tasarlanan ‘kıyamet günü’ uçağı denilen E-4B Nightwatch (Gece nöbeti) uçağı havalandı. Tüm dünyadaki askeri uçuşları görüntüleyen ‘CivMilAir’ sitesi, ABD’nin E-4B Nightwatch uçağını havalandırdığını bildirdi. Sitedeki haritadan uçağın Indiana hava sahasında olduğu görülüyor. Tam bir hafta havada kalabilen E-4B uçağının üzerindeki ekipman, nükleer patlamadan etkilenmiyor.
Suriye hava sahası boşaltıldı
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (EUROCONTROL) Suriye’ye olası bir saldırı nedeniyle Doğu Akdeniz’de uçacak hava yolu şirketlerine güvenlik uyarısı yaptı. Eurocontrol salı günü yaptığı açıklamada, 72 saat içinde havadan karaya füzelerin ve/veya Cruise füzelerinin ateşlenebileceği ve radyo haberleşme ekipmanlarında kesinti yaşanabileceği uyarısını yaptı. Bunun üzerinde Suriye hava sahasını kullanan tüm havayolu şirketleri Irak üzerinden dolaşarak uçmaya başladı. Suriye hava sahası tamamen ıssız hale geldi.
Putin, Netanyahu’yu telefonda uyardı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsrail Başbakanı Netanyahu ile telefonda görüştü. Alınan bilgiye göre Putin, Suriye konusunda uyardığı Netanyahu’ya “Suriye’yi istikrarsızlaştırılacak adımdan kaçının” dedi.
İran saldırırsa haritadan sileriz!
İsrail merkezli Jerusalem Post gazetesine konuşan üst düzey bir İsrailli yetkili, İsrail’in Suriye’ye saldırmasının ardından İran’ın İsrail’e karşı eyleme girişmesi durumunda, ‘Esad’ı devireceklerini’ açıkladı. İsmi açıklanmayan yetkili, İranlıların Suriye’den İsrail’e saldırması durumunda Suriye’de Beşar Esad rejiminin bu olaydan ‘en büyük zararı görecek’ kesim olduğunu aktardı. Yetkili, “Eğer İranlılar Suriye bölgesinden İsrail’e ve onun çıkarlarına saldırırsa, Esad rejimi ve Esad’ın kendisi haritadan silinecek” ifadesini kullandı.
Esad üsleri boşaltıyor
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Esad rejiminin başlıca havaalanları ve askeri üsleri ABD saldırısı tehlikesi nedeniyle boşalttığını aktardı.
Kaçtı mı?
Orta Doğu’da bazı yayın organlarında, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ve ailesinin İran’a kaçtığı iddia edildi. Rejim sözcüleri bu iddiayı yalanladı, “Esad ve ailesi halen Suriye’deler. Bu
haberler gerçeği yansıtmıyor” dedi.
‘Cehennemi gösterin’
ABD ‘Taarruz Grubu’ gemilerini bölgeye sevk ettiğini ilan etti. Bu gemilerin flamasında, ‘Onlara cehennemi gösterin’ ifadeleri yer alıyor
ABD donanması ‘USS Harry Truman’ uçak gemisi ve beraberindeki yedi savaş gemisini Akdeniz’e sevk etti. ABD donanmasından yapılan yazılı açıklamada, ‘USS Harry Truman’ uçak gemisinin beraberindeki gemilerle Norfolk limanından demir alıp ABD’nin 5 ile 6’ncı filo bölgelerinde görev icra etmek üzere yola çıkacağı ifade edildi. Açıklamada, uçak gemisine güdümlü füze kruvazörü ‘USS Normandy’nin yanı sıra güdümlü füze destroyerleri ‘USS Arleigh Burke’, ‘USS Bulkeley’, ‘USS Forrest Sherman’ ve ‘USS Farragut’un eşlik edileceği belirtildi. ‘USS Jason Dunham’ ve ‘USS The Sullivans’ destroyerlerinin de daha sonra gruba dahil olacağı belirtildi. 6 bin 500 personel ve ABD Birinci Hava Kol Komutanlığı’na bağlı savaş uçaklarıyla yola çıkacak gemi grubuna bir süre Alman Fırkateyni FGS Hessen’in de eşlik edeceği kaydedildi.