Gazete Vatan Logo

Başkanlık sistemi için denge ve kontrol sözü

“Başkanlık sistemini, yasama ve yürütmenin etkin olduğu, demokratik kontrol mekanizmalarının ön görüldüğü bir yönetim modeli olarak tasavvur ediyoruz. Yürütme erki de yasama ve yargı erki gibi anayasal denetime açık olacaktır”

AK Parti’nin merakla beklenen ‘başkanlık sistemi’ hedefinin de yer aldığı seçim beyannamesi 100 maddelik ‘Yeni Türkiye Sözleşmesi’ başlığı altında dün Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından açıklandı.

Her güce denetim

- “Güçler ayrılığı ilkesine dayanan anayasal düzenimizde demokratik hukuk devleti ve milli irade perspektifiyle denetlenmeyen hiçbir güç olmayacaktır. Her ne surette olursa olsun yürütme erki de yasama ve yargı erki gibi anayasal denetime açık olacaktır” denilen beyannamede, başkanlık sistemiyle ilgili şu ifadeler yer aldı:

‘Yetki kargaşası

- “Darbe dönemlerinde parlamenter sistem özünden ve işleyiş ilkelerinden uzaklaştırılmış; güçlü yetkilerle donatılmış olmakla birlikte hukuken sorumluluk taşımayan Cumhurbaşkanlığı makamı ile yetkileri sınırlandırılmış olmakla birlikte bütün hukuki ve siyasi sorumluluğu üstlenen Başbakanlık makamı arasında, son olarak 2001 ekonomik krizine de yol açan, yetki çatışmalarından kaynaklanan krizler yaşanmıştır.

- 2007 yılında yapılan anayasa reformunun ilk uygulaması olarak 2014 yılında Cumhurbaşkanı’nın doğrudan halk tarafından seçilmesi ile birlikte idari yapının Başkanlık sistemi yönünde yeniden yapılandırılmasını, yetki kargaşasının giderilmesi ve hesap verilebilirliğin gerçek anlamda tesisi için gerekli görmekteyiz.”

Haberin Devamı

2011’deki öneri

- “AK Parti olarak, bu yeni durumun yol açabileceği muhtemel yönetim sorunlarının başkanlık sistemiyle aşılacağına inanıyoruz. Uzunca bir süredir, savunduğumuz başkanlık sistemini, 2011’de kurulan TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na partimizin önerisi olarak da sunmuş bulunuyoruz. Başkanlık sistemi ile ilgili olarak yapılan tartışmalarda, güçlü ekonomiye sahip bir çok demokratik ülkenin bu modelle yönetiliyor olduğu gerçeği gözlerden kaçırılmaya çalışılmaktadır.”

‘Türk tipi’ mi?

- “Bu çerçevede, tartışmayı kişiselleştirmeden, siyasal geleneğimizdeki tecrübelerden de yararlanarak, yeni Türkiye vizyonumuza uygun bir sistem arayışını sürdürmek ve çözüm bulmak zorundayız. AK Parti olarak, demokratik bir perspektifle yapılandırıldığında, parlamenter ve başkanlık sistemi arasında demokrasiye uyum açısından bir fark bulunmadığı kanaatindeyiz. Her iki sistemin de olumlu örneklerine de olumsuz örneklerine de rastlanabilir.”

Haberin Devamı

- “Ancak bir yandan vesayetçi bir şekilde kurgulanarak demokratik doğasından koparılmış parlamenter sistemin yol açtığı siyasal istikrarsızlıklar, öte yandan Yeni Türkiye vizyonumuzun ihtiyaç duyduğu etkin ve dinamik yönetim dolayısıyla, başkanlık sisteminin daha uygun bir yönetim modeli olduğuna inanıyoruz. Yeni Anayasa ile seçimlerin istikrar üretebildiği, yasama ve yürütmenin müstakil olarak etkin olduğu, demokratik denge ve kontrol mekanizmalarının öngörüldüğü, toplumsal farklılıkların siyasal temsilinin sağlandığı, ademi merkeziyetçi bir idare sisteminin güçlendirildiği, karar alma süreçlerinin hızlandığı, her türlü vesayetin engellendiği yeni bir siyasal sisteme geçebiliriz.”

İlk iş yeni anayasa!

Beyannamede “Cumhuriyetimizin 100. yılına yürürken önceliğimiz ülkemizin katılımcı, çoğulcu, özgürlükçü, demokratik ve sivil bir anayasa ile yönetilmesini sağlamaktır. TBMM’nin 7 Haziran seçimleri sonrasında öncelikli asli görevi ülkemizin ilk sivil anayasasını uzlaşı kültürü içinde yazmaktır” denildi ve bu yönde katkı çağrısı yapıldı.

Haberin Devamı

Hedef yüzde 55

Davutoğlu, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçimdeki yüzde 35 hedefi için, “Yüzde 35’i burada telafuz etmektense, bu görevi bırakırdım. Biz yüzde 35’e değil, yüzde 55’e, yüzde 60’a yürüyoruz” dedi. CHP’deki ön seçimle ilgili de, “Yani seçim her zaman CHP içinde olsa, Kılıçdaroğlu hep başarılı olacak” diye konuştu.

“ABD’den ithal alkış”

Davutoğlu, CHP’nin ‘Milletçe alkışlıyoruz’ kampanyasını şu sözlerle eleştirdi: “Amerika’dan ithal alkış propagandaları ve kedilerle bu işi çözemezsin, bizi 13 yıldır dünya alkışlıyor. Reklamcısını Amerika’dan getiren, talimatları yurt dışından alanlara karşı duruyoruz...”