ABD'de ilginç 'Türkiye' toplantısı!

Amerikalı Türkiye uzmanı Alan Makovsky, Türkiye’nin Ortadoğu’da önemli bir “demokrasi laboratuvarı” olmayı sürdürdüğünü söyledi.

Amerika'nın Sesi sitesinden Alparslan Esmer'in haberine göre; Washington’da bir konferansta konuşan Makovsky, Türkiye’nin idari yapısında ve demokrasisinin işlemesinde Amerika’nın büyük çıkarları olduğunu vurguladı ve Ortadoğu bölgesinde kurumsal demokrasinin eksiklikleri göz önüne alındığında, Türkiye’nin İslam dünyası içinde demokratik açıdan hala yol gösterici olabileceğini savundu. Alan Makovsky, “İçeride güçlü bir Türkiye daha iyi bir müttefik olur, ama tabii ki müttefik olarak kalmaya devam ederse” diye konuştu.

Orta Asya-Kafkaslar İpek Yolu Araştırmaları Programı bünyesinde uzmanlar, Washington’da düzenlenen konferansta, Türkiye’de “Erdoğan sonrası” olasılıkları ve bunun Amerika’ya olası etkilerini tartıştı. Fakat toplantıdan iyimser beklentiler çıkmadı.

İSLAMİ MUHAFAZAKAR HAREKET

Geçen yılki Gezi Parkı protestolarının ve Aralık ayında düzenlenen rüşvet ve yolsuzluk operasyonunun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın konumunu bir yıl öncesine göre zayıflattığı vurgulanan toplantıda, özellikle iktidardaki ‘İslami muhafazakar hareket’ içinde son iki yıldır bölünme yaşandığına dikkat çekildi. Uzmanlar Erdoğan’ın kişisel gücünü arttırma çabası içinde daha otoriterleştiğinin, bunun sonucunda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Fethullah Gülen de dahil olmak üzere, içinde bulunduğu muhafazakar koalisyonun unsurlarını kendisine yabancılaştırdığının altını çizdi ve yakın geçmişe kadar bir şekilde bastırılan bu kavganın, artık açığa çıktığını ve gittikçe daha da şiddetlendiğini belirtti. Toplantıda, İslami muhafazakar tabanda yaşanan çatışmanın, Erdoğan’ın iktidarını kaybetmesine yol açması durumunda karşılaşılabilecek olasılıklar ve bunun Amerika’ya etkileri ele alındı.

‘Ortadoğu’ya örnek olma fikri zarar gördü’

Erdoğan sonrası olasılıkları, Amerika açısından Erdoğan döneminde ilişkilerin kilit unsurlarını öne çıkararak değerlendiren ABD Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu eski danışmanlarından Alan Makovsky, Washington’un “Erdoğan sonrası döneme hazır olduğunu” söyledi. “AK Parti’nin demokrasi ve İslam’a ılımlı yaklaşıma bağlı olması temelinde, Türkiye’nin Ortadoğu’da bir model olması fikri, geri dönülmez bir şekilde zarar görmüştür” diye konuşan Makovsky, Erdoğan uzun süre başbakan ya da cumhurbaşkanı olarak kalsa bile, Obama yönetimi gözünde Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Ortadoğu’da model olabileceği fikrinin tamamen zarar gördüğünü ve bunda kısmen Mısır’daki Müslüman Kardeşler deneyiminin etkili olduğunu belirtti. Alan Makovsky’ye göre Obama yönetimi, Arap dünyası konusunda ilk danışabileceği ve bölgede vekil tayin edebileceği ülkenin de Türkiye olmasından vazgeçmiş durumda.

‘Eğer Erdoğan sonrası bir dönem varsa…’

Bununla birlikte “eğer Erdoğan sonrası bir dönem varsa” diye sözlerine devam eden Alan Makovsky, Washington’un Türkiye’yle ilgili beklentileri şöyle sıraladı: Daha fazla basın özgürlüğü, gerçek anlamda hukuk devleti, daha az mezhepçi yaklaşım, Mısır’la yeniden yakınlaşma, Filistin devlet başkanı Mahmut Abbas’a daha fazla ağırlık verip Hamas’tan uzaklaşma ve son olarak da, İsrail’e karşı düşmanlığa son verilmesi.

11 yıllık AKP iktidarı boyunca Türkiye’de “memnun edici değişimlerin de yaşandığının” altını çizen uzman, ABD’nin değişmesini istemediği unsurları da şöyle sıraladı: Askerler bir daha geri dönmeyecek şekilde sivil idarenin devamı, Türkiye’nin Kıbrıs ve Ermenistan politikalarının yanı sıra, kendi topraklarındaki ve Kuzey Irak’taki Kürtler’e yönelik politikalarında yumuşamaya neden olan “daha az milliyetçi” politikaların sürdürülmesi.

‘İstanbul ve yüzde 40 destek Erdoğan’ı rahatlatır’

30 Mart’taki yerel seçimlerin Başbakan Erdoğan açısından ilk işaret olacağını savunan Alan Makovsky, bu işaretlerin Erdoğan’ın ulusal bazdaki popülaritesini ve ülke siyasetinin gidişatı yönündeki memnuniyeti ortaya koyacağına dikkati çekti.

Makovsky, “İstanbul belediyesi üzerinde büyük rekabet var. İstanbul’u alır ve yerel seçimde ülke genelinde yüzde 40 oyu garantilerse Erdoğan’ın durumu iyi demektir” diye konuştu.(AMERİKA'NIN SESİ)