Tatlandırıcılı ürünlerin obezite ve şekeri tetiklediği kanıtlandı

Beslenme uzmanları, sıcak ve soğuk diyet içeceklerle gıda maddelerinde şekere alternatif olarak kullanılan sentetik tatlandırıcıların aslında zayıflatıcı bir etkisi olmadığından uzun süredir şüpheleniyordu. Ancak bugüne kadar ellerinde bu yönde bilimsel bir kanıt yoktu.

ABD’deki Massachusetts General Hospital bünyesindeki araştırmacılar, uzun süredir üzerinde çalıştıkları bu konuyla ilgili ilk bulgularını ‘Applied Physiology, Nutrition and Metabolism’ (Uygulamalı Fizyoloji, Beslenme ve Metabolizma) isimli dergide yayımladı. DW Türkçe’nin haberine göre Richard Hodin başkanlığındaki araştırma ekibi, tatlandırıcılarda yaygın olarak kullanılan maddelerin başında yer alan Aspartam’ı (E951) incelediler. Genelde Aspartam Acesulfam tuzu (E962) ile birlikte kullanılan bu madde, piyasada ‘şekersiz’ ibaresiyle satılan pek çok içecek ve gıda maddesinde bulunuyor.

Kan şekeri yükseliyor

Amerikalı araştırmacılar, kobay farelere bir yandan IAP enzimini verirken, diğer yandan da onları aşırı yağlı yiyeceklerle beslediler. Obezite, yüksek tansiyon ve metabolizma bozukluğu gibi sonuçları olan metabolik sendrom hastalığının IAP ile önlenebildiğini gördüler. Hatta bu hastalıktan muzdarip hayvanlara IAP enzimi enjekte edildiğinde, iyileşme süreci de hızlandı. İnce bağırsaklarda Aspartam çözeltisi dolaşıma sokulduğunda ise İntestinal Alkalik Fosfataz’ın etkisi bariz şekilde azaldı. Aynı deney, şeker ve tuz çözeltileriyle tekrarlığında ise IAP enziminin etkisinde bir değişim gözlemlenmedi.

İşte kanıtlayan test

Bunun üzerine araştırmacılar, fareleri dört gruba ayırdı. İki ana gruba normal, diğer iki ana gruba da aşırı yağlı yiyecek verildi. Ayrıca ana grupların birine sade su, diğerine tatlandırıcılı çözelti içirildi. Normal beslenen farelerin değerlerinde hemen hiçbir değişiklik olmazken, aşırı yağlı yiyeceklerle beslenen gruptan tatlandırıcı verilen fareler bariz bir şekilde kilo aldı. Bu farelerin ayrıca kan şekerlerinde de büyük bir artış meydana geldi. Böylece tatlandırıcıların zayıflamaya yardımcı olmak bir yana, obezite ve yüksek şekeri tetiklediği, en azından fareler üzerinde kanıtlanmış oldu.

Diyet etkisini devre dışı bırakıyor

ASPARTAM’ın zayıflatıcı etkisi olduğu inancının hiçbir bilimsel dayanağı yok. Ekibe başkanlık yapan Harvard Tıp Fakültesi öğretim görevlilerinden Prof. Richard Hodin, söz konusu maddenin ‘İntestinal Alkalik Fosfataz’ (IAP) olarak adlandırılan bir mide enzimini bloke ettiğini kanıtladıklarını söylüyor ve ekliyor: IAP’nin obezite, diyabet ve metabolik sendrom gibi hastalıkları önleyici bir etkisi olduğunu biliyorduk. Aspartam maddesi ise IAP’nin bu yararları etkilerini engelliyor. Ancak Aspartam, bu yararlı enzimi doğrudan bloke etmiyor. Aspartam içerikli bir yiyecek ya da içecek tüketildiğinde, midede ‘Fenilalanin’ adlı bir aminoasitin oluşmasına neden oluyor. İşte IAP enziminin yararlı etkilerini bu aminoasit engelliyor.