Radikal intikam!

Pamuk’un yönetiminde hazırlanan dünkü Radikal’de, “Düşüncelerinden ötürü çile çeken aydınlara ilişkin” haberlerin çokluğu dikkat çekiciydi. Manşette, Nazım Hikmet vardı. Hemen altında, Sabahattin Ali, Yaşar Kemal ve Ahmet Kaya.

Nazım Hikmet’li manşetin başlığı şöyleydi: “Doya doya yüzüne tükürsünler.” Bunu üst başlık tamamlıyordu: 1951’de Nazım Hikmet için böyle yazılmıştı... Evet, bu satırlar, bugün Nazım Hikmet’le ilgili övgülere sayfalar dolusu yer ayıran Cumhuriyet’te yer almıştı. Tarih 12 Temmuz 1951’di. Orhan Pamuk, etkili olsun diye, o tarihli Cumhuriyet’in kupürünü de eklemişti manşet haberine... Gazete, Nazım’ın Moskova’da çekilmiş fotoğrafını yayınlarken, okuruna şöyle diyordu: “Millet doya doya yüzüne tükürsün diye bu resmi basıyoruz.” Tabii söz Pamuk’undu artık... O da resim altına şöyle bir ilave yapmıştı: “Daha sonra Nazım’ı cesaretle savunan Cumhuriyet, 1951’de resmi görüşe uygun bir haber yapmıştı.”

Politik çıkışları sonrası Cumhuriyet’ten benzer tepkiler alan, kazandığı Nobel ödülüne beklediği desteği göremeyen Pamuk, böylelikle sözünü manşetten söylemiş oldu.

Yaşar Kemal’le buzları iyice eritti
Orhan Pamuk’un Radikal’inde edebiyat çevrelerince “anlamlı bulunan” bir başka nokta daha var. Bu da Yaşar Kemal. Nobel’e daha önceleri aday gösterilen Kemal’le, bir dönem sorun yaşayan Pamuk, gazete aracılığıyla bir kez daha “Ben senin dostunum” mesajını gönderdi. “Devletle yıldızı barışmayan Yaşar Kemal” başlıklı haberde yazarın her dönem Türkiye’nin cesur bir sesi olduğu; haksızlıklar, baskılar karşısında hiç susmadığı belirtiliyordu. Cezaevine girdiği ilk tarih olan 1950 yılı özenle vurgulanmıştı. Yani Cumhuriyet’in 1951’de Nazım’a “Yüzüne tükürülecek adam” dediği tarihte, Kemal “Komünizm propagandası” ndan cezaevine girmişti.

Bu haberin görsel malzemesi ise, 1995’teki bir gazete kupürüydü. Der Spiegel’de, “Türkiye Cumhuriyeti baskılar ve zulümlerle dolu bir sistem haline getirildi” dediği için yargılanan Kemal’e, o gün herkes tepki verirken, bir tek Pamuk’un destek verdiğini gösteren bir belgeydi bu. Bu haber, 13 Kasım 2004’te İsveç’te gazetesi Svenska Dagbladet’te yayınlanan ve ’Pamuk-Kemal’ikilisini karşı karşıya getiren haberin izlerini silme çabası olarak yorumlandı. Pamuk’un söz konusu röportaj sırasında Kemal hakkında söylediği iddia edilen “Devletle anlaştıktan sonra Kürt konusunda açıklama yapmaktan vazgeçti” sözleri gerilime neden olmuştu. Kemal, “Bu iddia alçakça” demiş ancak, İsveç gazetesi bu ifadenin Pamuk’a ait olmadığını muhabirin yorumu olduğunu belirten bir özür yazısıyla krizi önlemişti. İki yazar arasındaki soğukluğu gideren son gelişme ise, Kemal’in Nobel’i alan Pamuk’a gönderdiği kutlama mesajı oldu.