Meclis'te yemin töreni

Genel Kurul'da milletvekillerinin yemini, 9,5 saat sürdü. En yaşlı üye sıfatıyla birleşimi yöneten Geçici Meclis Başkanı Deniz Baykal, birleşime yalnızca 45 dakika yemek arası verdi.

LEYLA ZANA'NIN YEMİNİ KABUL EDİLMEDİ

- Leyla Zana yemin öncesi Kürtçe konuştu. Zana, metnin sonunda ise "Büyük Türk milleti" yerine "Büyük Türkiye milleti" ifadesini kullandı.

- Baykal: Sayın Zana yemin metni aynen okunmamıştır. Aynen okunmuş sayılamaz (Salonda alkış sesleri yükseldi) Dinleyicilerle ilgili bir hususu açıklamak isterim. Söz ya da alkışla karlşılık veremezler buna uymayanlar Genel Kurul'dan dışarı çıkarılacaktır. Sükunete çağırıyorum. Yemin edecek vekil arkadaşların kendi kişisel düşüncelerine göre değiştirilmesi doğru değildir. Sayın Leyla Zana eğer ugun görürse gelip yemin metnini yeniden etmelidir.

Şu an gerçekleşmiş değildir.

EĞER ZANA TEKRAR YEMİN ETMEZSE...

Yetkililer, Zana'nın bugün ant içmemesi halinde gelecek birleşimde de yemin etmeyen milletvekilleriyle adının okunacağını ve kürsüye çağrılacağını kaydetti.

Leyla Zana'nın yemin etmemesi halinde Meclis'te yasama çalışmalarına katılamayacağını belirten yetkililer, Genel Kurul'da konuşma yapamayacağını, oy kullanamayacağını, yasa teklifi veremeyeceğini, ancak özlük haklarından yararlanacağını ifade etti.

24 YIL ÖNCE DE KRİZ ÇIKARTMIŞTI

1991'de, Meclis'in 19. Yasama Dönemi için yapılan yemin töreninde Türkçe başladığı yemini Kürtçe olarak "Bu yemini Türk ve Kürt halklarının kardeşliği adına ediyorum" cümlesiyle devam ettirerek, Türk siyasi tarihine Meclis'te yarattığı 'Kürtçe yemin krizi'yle kazınan HDP Ağrı Milletvekili Leyla Zana, 24 yıl sonra; bugün TBMM kürsüsünde ikinci kez kriz çıkartmış oldu..

TÖRENDEN NOTLAR

Milletvekili sıralarının üzerine kırmızı ve beyaz güllerden oluşan birer demet çiçek konuldu. Milletvekilleri, birleşim öncesinde birbirlerini tebrik ederek ayaküstü sohbet etti.

Töreni, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Danıştay Başkanı Zerrin Güngör, Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, Sayıştay Başkanı Recai Akyel, aralarında ABD'nin Ankara Büyükelçisi John Bass'in de olduğu yabancı misyon şefleri, eski bakan ve milletvekilleri, bürokratlar izledi.

Salona ilk olarak MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, ardından Başbakan Ahmet Davutoğlu, son olarak da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu geldi. Bahçeli, yemin törenini baştan sona izledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, birleşim açılırken kendisine ayrılan locada yerini aldı. AK Parti milletvekilleri, bakanlar ve dinleyiciler, Erdoğan'ı ayakta alkışlarken muhalefet partilerinin yerlerinden kalkmadığı ve alkışlamadığı görüldü. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yemin sırası Ankara milletvekillerine geldiğinde Atatürk için yapılan saygı duruşunun ardından Genel Kurul'dan ayrıldı. Erdoğan'ı, Meclis'e geliş ve gidişinde ikinci en yaşlı üye sıfatıyla karşılayan AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Kahraman, locada da kendisine eşlik etti.

Başbakan Ahmet Davutoğlu, yemin sırası Ankara milletvekillerine geldiğinde talebi üzerine yemin ettikten sonra Genel Kurul'dan ayrıldı.

Bazı milletvekilleri de mazeret bildirerek sıraları gelmeden yemin etti.

Ameliyat olan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, yemin törenine katılmadı. HDP Eş Genel Başkanı ve Van Milletvekili Figen Yüksekdağ ise İzmir milletvekillerinden önce yemin ederek Genel Kurul'dan ayrıldı.

MHP Genel Başkanı ve Osmaniye Milletvekili Devlet Bahçeli, yeminin ardından partilileri tarafından ayakta alkışlandı. Bahçeli'yi bazı AK Parti milletvekilleri de alkışladı.

Kılıçdaroğlu İzmir milletvekillerinin yemin etmesinin ardından Genel Kurul'dan çıkarken, Bahçeli ise birleşim kapanıncaya kadar salondan ayrılmadı.

Türkeş ve Yıldırım'a alkış

Başbakan Yardımcısı ve AK Parti Ankara Milletvekili Tuğrul Türkeş ile AK Parti İzmir Milletvekili Binali Yıldırım, yemin için kürsüye gelişlerinde AK Parti milletvekilleri ve dinleyicilerin yoğun alkışıyla karşılandı.

AK Parti Ankara Milletvekili Vedat Bilgin, HDP Iğdır Milletvekili Mehmet Emin Adıyaman ve AK Parti Sivas Milletvekili Mehmet Habib Soluk, şaşırdığı için yemin metnini ikinci kez okudu.

AK Parti Bayburt Milletvekili Şahap Kavcıoğlu ise yemin metnini HDP sıralarına bakarak okudu. HDP'liler bunun üzerine "Önüne bak" diyerek Kavcıoğlu'na tepki gösterdi.

Demirtaş'ın yanı sıra HDP Hakkari Milletvekili Abdullah Zeydan, HDP Mardin milletvekilleri Ali Atalan ile Gülser Yıldırım Genel Kurul'da bulunmadıkları için yemin etmedi.

24 yıl sonra yine tartışma konusu oldu

HDP Ağrı Milletvekili Zana, Kürtçe başladığı yeminde, metindeki "Türk milleti" yerine "Türkiye milleti" ifadesini kullandı. Bunun üzerine, birleşimi yöneten Geçici Meclis Başkanı Deniz Baykal, "Yemin metni aynen okunmamıştır. Yemin metni aynen okunmuş sayılamaz" diye uyarıda bulundu. Zana, yemini tekrar etmeden Genel Kurul'dan ayrıldı. Zana, birleşim sona ermeden andiçmeyen milletvekilleri arasında adının okunmasına rağmen yeniden kürsüye çıkmadı. Zana'nın yemini, 24 yıl sonra yine tartışma konusu oldu.

Birleşimi yöneten Baykal, "Bu birleşimde andiçmeyen milletvekilleri katılacakları ilk birleşimin başında and içebilecekler" dedi.

HDP Batman Milletvekili Mehmet Ali Aslan da yemini öncesinde Arapça "Halkların huzuru, barışı ve kardeşliği için" ifadesini kullandı.

Birleşimi yöneten Deniz Baykal, yemin törenin ardından TBMM Başkanı seçiminin yapılacağını hatırlatarak, adayların 5 gün içinde Geçici Başkanlık Divanı'na bildirilmesi gerektiğini söyledi. Baykal, birleşimi seçim turlarının yapılacağı 22 Kasım Pazar günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.

MİLLETVEKİLLERİNİN YEMİN METNİ:

"Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasa'ya sadakatten ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine ant içerim.