İran’a ambargoya karşı AB’den tepki

Avrupa Birliği (AB), Fransa, İngiltere ve Almanya’nın dışişleri bakanları, ABD’nin İran’a karşı uygulanacak yaptırımların ilk aşamasının devreye girmesiyle ilgili ortak açıklama yayımladı. ABD, 14 Temmuz 2015’te Avusturya’nın başkenti Viyana’da P5 1 (ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Fransa ve Almanya) ile İran arasında imzalanan, 16 Ocak 2016’da yürürlüğe giren Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan çekilmiş ve ambargo kararı almıştı. AB ve 3 ülkenin ortak açıklamasında, ABD’nin çekilme kararı ve yaptırımları devreye sokmasından derin esef duyulduğu belirtilerek, “AB hukuku ve BM Güvenlik Konseyi kararı uyarınca İran ile meşru ticaret yürüten Avrupalı firmaları koruma konusunda kararlıyız” ifadesine yer verildi. Yaptırımlardan etkilenebilecek AB menşeli şirketleri koruma amacıyla güncellenmiş AB “Engelleme Mevzuatı”nın bugünden itibaren devreye sokulacağı vurgulandı.

İran’la çalışmaya devam

İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından hazırlanan 11 ayrı raporda da belirtildiği gibi KOEP’nin şartlarına uyduğu, bu anlaşmanın, Avrupa, bölge ve dünya barışı için kilit öneme sahip bir güvenlik garantisi olduğu kaydedilen açıklamada, “İran’ın KOEP çerçevesindeki tüm taahhütlerini tam olarak yerine getirmeye devam etmesini umuyoruz” denildi. “İran ile yapılan nükleer anlaşmanın korunması, uluslararası anlaşmalara saygı ve uluslararası güvenlikle ilgili bir konudur” ifadesine de yer verilen açıklamada ayrıca KOEP’ye imza atan taraflar ve anlaşmaya destek veren üçüncü ülkelerin İran ile çalışmaya devam edeceğinin altı çizildi.

İlk yaptırımda neler olacak?

ABD Başkanı Donald Trump’ın kararının ardından ABD Hazine Bakanlığından, İran’a yönelik ilk yaptırım paketinin 6 Ağustos’ta, ikinci yaptırım paketinin de 4 Kasım’da devreye gireceği bildirilmişti. İlk yaptırım paketinin uygulanmasıyla İran hükümetinin, ABD doları satın alması, altın ve değerli madenlerle ticaret yapması yasaklanıyor. Yaptırımlar kapsamında İran’ın uçak ve uçak parçası ithalatı da engelleniyor.

Zarif: Neden sivil havacılık?

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD’nin yarın devreye girecek ilk aşama yaptırımlarının ülkenin sivil havacılık sektörünü hedef almasına tepki gösterdi. İran’da Gazeteciler Günü münasebetiyle düzenlenen törende konuşan Zarif, “İran halkını düşünüyorsanız neden getirdiğiniz yaptırımların ilk aşaması sivil havacılığı hedef alıyor?” dedi. Zarif, şunları söyledi: Hassas dönemler geçirdiğimiz doğrudur ve ABD’nin zorbalığı ve ekonomik baskıları bazı sorunlara yol açabilir ancak gerçekte ABD dünyada izole edilmiştir. Bugün herkes İran’ın yalnızlığından değil, Trump’ın izole edilmesinden söz ediyor. İsrail ve düşmanlar İran adındaki ülkenin yok edilmesi için seferber oldu ancak bu boş bir hayalden öte bir şey değil.