İngiltere’de anketler yine yanıttı

İngiltere dünkü referandumla Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma sürecine girerken, anket şirketleri 2014’ten bu yana 3. büyük yenilgilerini aldı.

İngiltere’de şubat ayında başlayan referandum sürecinde anketler uzun süre ibreyi küçük bir farkla AB’de kalınmasından yana gösterdi. Anketlerde yaşanan ender kırılmalarda ise AB’de kalınmasından yana olanların farkı yüzde 20’ye kadar çıkarabildiği görülüyordu.

Ipsos Mori’nin 16 Mayıs tarihli anketinde AB yanıları yüzde 55, ayrılıkçılar yüzde 37 olarak tespit edilirken, ORB’un 22 Mayıs tarihli anketi AB yanlılarını yüzde 58, ayrılıkçıları yüzde 38 olarak gösteriyordu.

İngiliz basınına, dünkü tarihi oylama başlamadan hemen önce yansıyan Ipsos Mori anketi ise AB’de kalma yanlılarını yüzde 52’ye 48 önde gösterdi.

Anketlerin yarattığı hava, AB’den ayrılma yönünde güçlü bir kampanya yürüten sağcı Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) lideri Nigel Farage’ı yenilgiyi kameralar önünde kabul etmeye sevk etti. Farage, AB’de referandumdan AB’de kalma yanlılarının kıl payı önde çıkacak gibi göründüğünü açıkladı.

Ancak bugün sabah saatlerinde netleşen referandum sonuçları, son anketin tam tersi yönde bir neticeyi ortaya koydu. İngilizler yüzde 52’ye yüzde 48 ile AB’den ayrılma yönünde oy kullandı.

İlk hezimet İskoçya referandumu

AB referandumu anket şirketlerinin İngiltere’de son 2 yılda yaşadığı 3. büyük hezimet olarak değerlendiriliyor. Anket şirketleri, 2014’te yapılan İskoçya bağımsızlık referandumunda sandığa yansıyan 10 puanlık farkı öngörememiş, David Cameron liderliğinde Muhafazakar Partinin tek başına iktidar çıkardığı 2015 genel seçimlerinin ise koalisyon getireceği tahmininde bulunmuştu.

İskoçya’da 18 Eylül 2014’te yapılan bağımsızlık oylamasından 10 gün önce YouGov, yüzde 51’ye 49 ile ayrılma yönünde karar çıkacağı tahmininde bulunurken, oylamaya birkaç gün kala yapılan anketler İngiltere ile birliği korumaktan yana olanları yüzde 4-6 oranında önde göstermişti. Ancak İskoçya referandumunda İngiltere’ye bağlı kalmayı seçenlerin oranı yüzde 55,3’ü bulurken, ayrılıkçılar ise yüzde 44,7’de kalmıştı.

Mayıs 2015’te gerçekleştirilen genel seçimde de anketler, Muhafazakar Partinin alacağı oyu yaklaşık 5 puan daha düşük göstermiş, seçimin sonucunda hiçbir partinin tek başına iktidara gelecek çoğunluğu sağlamayacağı öngörüsünde bulunmuştu. Ancak seçimden zaferle çıkan Cameron liderliğindeki Muhafazakar Parti tek başına iktidara gelmişti.

Anketlerin son olarak dünkü AB referandumunda sergilediği performans, İngiltere’de anket şirketlerini hedef tahtasına yerleştirdi. Anket şirketlerinin kullandıkları yöntemler bir kez daha tartışma konusu haline geldi.

Referandum sürecinde telefonla gerçekleştirilen anketler ile internet üzerinden yapılanlar arasındaki farklara dikkat çekilmişti. Bağımsız uzmanlar şirketlerin seçtikleri örneklemleri sorguluyor. Uzmanlar, anket şirketlerinin İngiltere toplumunu temsil eden gerçek bir örneklem çıkaramadığını ve daha ziyade ulaşabildikleri kişilerle görüşmeyi tercih ettiklerini belirtiyor.

Uzmanlara göre, bazı anket şirketleri örneklem hatasına ilaveten kararsız oyları dağıtırken bilimsellikten uzak davranıyor.

Bazı anket şirketlerinin politik görüşlerini araştırmalarına karıştırdığı ve manipülasyona yöneldiği da İngiltere'de giderek yayılan bir inanç.