Gazete Vatan Logo

Oruç Reis kimdir? Osmanlı denizcisi Oruç Reis nasıl öldü, ne zaman, kaç yaşında hayatını yitirdi?

Barbaroslar: Akdeniz'in Kılıcı dizisi bu akşam TRT 1’de başlıyor. Diziyle birlikte merak edilen Barbaros kardeşlerden biri de Oruç Reis oldu. Oruç Reis'in hayatına dair detayları araştırılmaya başlandı. Barbaros Hayreddin Paşa olarak bilinen Hızır Reis'in abisi olan Osmanlı denizcisi Oruç Reis kimdir? Oruç Reis ne zaman ve nasıl öldü? İşte, Oruç Reis'in hayatı ile ilgili merak edilenler…

Oruç Reis kimdir? Osmanlı denizcisi Oruç Reis nasıl öldü, ne zaman, kaç yaşında hayatını yitirdi?

"Yaşama hakkın mücadele gücün kadardır" sözüyle anılan, bu sözünün hakkını vererek yaşayan Oruç Reis’in hayatı mücadelelerle geçti. Oruç ve İlyas Reisler, Midilli'den Trablusşam'a giderken, Rodos Şövalyeleri'nin büyük savaş gemileriyle karşılaştı. Burada çarpışmaya giren kardeşlerden İlyas Reis hayatını kaybetti, Oruç Reis ise esir oldu. Üç sene esir kalan Oruç Reis, hiç pes etmedi ve esaretten kurtuldu. Esaretten kurtulmasının ardından bir süre Memlük Devleti hizmetinde amirallik yapan Oruç Reis’in hayatı Barbaroslar: Akdeniz'in Kılıcı dizisiyle gündeme geldi. Peki, Oruç Reis kimdir? Osmanlı denizcisi Oruç Reis nasıl öldü, ne zaman hayatını yitirdi?

Oruç Reis kimdir?

1470'te Osmanlı yerleşkesi olan şu anki Midilli'nin Bonova Köyü'nde doğduğu düşünülen Oruç Reis’in Babası, Vardari Yâkub Ağa’dır.

1462'de Midilli'nin fethine katılmış ve Bonova köyü kendisine tımar olarak verilmişti. Burada yerleşip evlenen Yâkub Ağa'nın İshak, Oruç, Hızır ve İlyas adını verdiği dört oğlu oldu.

Memlük emrinde uzun zaman kalmayıp, Şehzade Korkut'un verdiği on sekiz büyük savaş gemisine komutan oldu. Bunlarla, Rodos kıyılarında basılmadık yer bırakmayan Oruç Reis, ânî bir baskın sonucunda gemilerini kaybetti. Leventleriyle birlikte bu baskından kurtulduktan sonra, Şehzâde Korkut'a tekrar başvurdu. Kendisine, biri yirmi dört oturak, ikincisi yirmi iki oturak iki savaş gemisi verildi. Şehzâde Korkut'un elini öpüp, hayır duâsını aldıktan sonra Akdeniz'e açıldı. Seferlerinde pek çok ganîmet, ticaret malı ve esir aldı. On senedir uğramadığı Midilli'ye gelerek kardeşlerine, akrabalarına, fakir ve muhtaçlara, yetimlere pek çok mal dağıttı.

Haberin Devamı

DENİZCİLİK BAŞARILARI

Türk denizcilik târihinde önemli bir yeri olan Cerbe Adası, Oruç Reis tarafından 1513 yazında fethedildi. Burayı kendisine üs edinip, Doğu ve Batı Akdeniz'de pek çok gemi zapt etti. Papa'ya ait, o zamanın dev savaş gemilerini, ince tekneleriyle ele geçirmesi, şöhretini Avrupa ve dünyaya ulaştırdı.

O tarihe kadar, bir çektirinin, bir baştardayı ele geçirmesi işitilmemişti. Gemi elde edilince kendisi dahil bütün leventlerine İtalyan elbiselerini giydirdi. Oruç Reisin, arkadan gelen ikinci savaş gemisini ele geçirmesi, pek kolay oldu. Zîrâ ateş başlayıncaya kadar, İtalyanlar, bu gemiyi kendi gemileri zannetmişlerdi.

Haberin Devamı

İtalyanlar bu başarıları ve tanınmasının ardından kızıl sakalından ötürü kendisine Barbarossa lakabını vermişlerdir. Oruç Reis'in ardından kardeşi Hızır da ağabeyine hürmeten aynı lakabla anıldı.

CEZAYİR'İ FETHİ

Cezayir'de bir devlet kurmaya karar veren Oruç Reis, kısa zamanda bu toprakları ele geçirdi. İspanya Kralı Şarlken, Cezayir'e donanma gönderdiyse de, Oruç Reis'i elde ettiği yerlerden çıkaramadı. Becâye kuşatması sırasında Oruç Reis, sol kolundan ağır yaralandı ve hekimlerin tavsiyesiyle bu kolu dirsekten kesildi. Tek kolla mücadelede de şevk ve azminden hiçbir şey kaybetmeyen Oruç Reis, iyileşince derhal denize açıldı ve pek çok gemi ele geçirdi.

Çok güç durumda olan Emevilere yardım ederek, onların binlercesini Kuzey Afrika'ya taşıdı. Bu hareketleri saygısını arttırdı. Kardeşleriyle Kuzey Afrika'yı İstilacılara karşı savunmakla kalmayıp, Emevileri iskan ediyor, yiyecek ve diğer ihtiyaçlarını temin ediyordu. Elindeki leventler, akıncılar ve serdengeçtilerle, devrin en büyük denizci devleti olan İspanyollarla bitmek tükenmek bilmeyen mücadelelerine devâm ediyordu. İspanya kralı o dönemde, Avrupa'nın pek çok ülkesini elinde bulundurduğu gibi, Amerika'da da sömürgelere sahipti.

Haberin Devamı

ORUÇ REİS NE ZAMAN VE NASIL ÖLDÜ?

Cezayir'in doğusunda, İspanya'nın hakimiyeti altında bulunan Tlemsan'ı elde eden Oruç Reis, İspanyollardan yardım alan Tlemsan emirine karşı, elde ettiği yerleri savundu. Topraklarını yedi ay boyunca müdâfaa etti. Yerli halkın ihanet etmesi üzerine, Cezayir'e dönmek için düşman kuşatmasını yarıp dışarı çıkmaya çalıştı.

Düşmanı yararak bir kısım leventleriyle birlikte ırmağı geçti. Ancak, yirmi kadar levendi, düşman tarafında kalmıştı. Oruç Reis, kurtulma ümîdi olmadığını bile bile, leventlerini yalnız bırakmamak için tekrar düşmanları arasına daldı. Nehri geçmeye çalışırken leventlerinin çoğu öldü. Tek kollu Oruç Reis, yanındaki son levendin de öldüğünü gördükten sonra, aldığı mızrak yarası sonucu öldü.

Haberin Devamı

Oruç Reis'in ölümünü İspanya Kralı'na ispatlamak isteyen İspanyollar cesedin başını keserek almışlar ve bal dolu bir torba içerisine koyarak İspanya'ya götürmüşlerdir. Bunu yapmalarının nedeni, birçok kereler Oruç Reis'le çatışmaya giren İspanyolların, onu öldürdüklerini İspanyol Kralı'na bildirmelerine rağmen bunların hiçbirinin doğru çıkmamasıdır.

Oruç Reis'in başı kesik bedenini alan leventler onu Cezayir'e getirdiler ve Cezayir'in ulusal evliyalarından olan Sidi Abdurrahman'ın Kasbah'da bulunan Sidi Abdurrahman Camii yanındaki türbesine gömdüler. Bugün Oruç Reis ve Sidi Abdurrahman'ın birlikte yattıkları Cezayir Kasbah'daki bu türbe, Arapça öğrenen çocuklar için mahalle okulu olarak kullanılmaktadır.

Oruç Reis'in 1518'de hayatını kaybettiğinde, kırk sekiz yaşında olduğu tahmin edilmektedir.