Koronavirüs geri döndü! Kâbusun yeni adı: JN.1, dünyada hızla yayılıyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünyanın birçok ülkesinde görülen koronavirüsün bir alt varyantı JN.1'i, hızla yayılması nedeniyle “dikkate alınması gereken varyant” kategorisine aldı.
2019'un son aylarında hayatımıza giren Koronavirüs (Kovid-19) dünya genelinde milyonlarca hayata mal oldu. Pek çok alışkanlığımızı geride bırakmamıza neden olan virüs tabiri caizse kabuk değiştirmeye devam ediyor.
Daha bulaşıcı ancak daha az öldürücü Omicron varyantından sonra pek çok ülke gevşeme kararı alırken Dünya DSÖ'nün açıklaması ile bir kez daha alarma geçmiş durumda.
Covid varyantı Omicron’un alt varyantı JN.1, dünyada nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alan Hindistan, Çin ve ABD’de de görüldü.
DSÖ yetkilileri, kamu sağlığı için riskin şu anda düşük olduğunu ve mevcut aşıların koruma sağlamaya devam ettiğini söylüyor. Ancak yetkililer bu kış, Covid vakalarının ve diğer enfeksiyonların artabileceği uyarısında bulunuyor.
Grip, solunum sinsityal virüsü (RSV) ve çocukluk çağı pnömonisi gibi solunum yolu virüsleri de Kuzey Yarımküre'de yükselişte. Covid'e neden olan virüs zaman içerisinde değişime uğruyor ve bu farklı varyantların ortaya çıkmasına yol açıyor. Omicron bir süredir dünya çapında baskın olan varyant konumunda.
DSÖ, şu anda JN.1 de dahil olmak üzere Omicron ile bağlantılı bir dizi “dikkate alınması gereken varyantı” takip ediyor, ancak bunların hiçbiri henüz endişe verici görülmüyor. JN.1, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne (CDC) göre şu anda ülkede en hızlı yayılan varyant ve enfeksiyonların yüze 15 ila 29'unu oluşturuyor.
İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı da, JN.1'in şu anda laboratuvarda analiz edilen pozitif Covid vakalarının yaklaşık yüzde 7'sini oluşturduğunu ve bu ve diğer varyantlarla ilgili tüm verileri izlemeye devam edeceğini söyledi. JN.1'in hızla yayılmasının nedeni muhtemelen spike proteininde türediği BA.2.86 varyantınınkine ek bir mutasyona sahip olması.
DSÖ'nün risk değerlendirmesinde, "Bu varyantın, özellikle kış mevsimine giren ülkelerde diğer viral ve bakteriyel enfeksiyonlardaki artışın yanı sıra koronavirüs vakalarında artışa neden olabileceği öngörülüyor" deniliyor. DSÖ'ye göre, JN.1'in aşıların sunduğu bağışıklığı ne kadar aşabildiği konusunda hâlâ sınırlı kanıt bulunuyor.
Bu varyantın insanları öncekilere göre daha fazla hasta ettiğine dair bir kanıt yok. Ancak DSÖ yetkilileri, Covid'le hastaneye kabul edilen kişilerle ilgili veri raporlayan ülkelerin sayısının önemli ölçüde azalması nedeniyle, bu varyantın sağlık üzerindeki etkisini belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Enfeksiyonları ve ciddi hastalıkları önlemek için DSÖ şunları öneriyor:
Kalabalık ve kapalı alanlarda maske takın
Öksürdüğünüzde ve hapşırdığınızda ağzınızı kapatın
Ellerinizi düzenli olarak temizleyin
Özellikle riskli kategorideyseniz, güncel Covid ve grip aşılarını yaptırın
Covid belirtileriniz varsa test yaptırın