Sorular yorum ağırlıklı olacak
Liselere giriş sınavı, 1 Haziran’da yapılacak. Sınava 1 milyon civarında öğrencinin katılması bekleniyor. Toplam kontenjan ise 139 bin... MEB’in yayınladığı örnek sorulara göre sınavda, sonuç çıkarma, yorumlama, analiz yapma, eleştirel düşünme, bilimsel süreç ve benzeri becerileri ölçecek nitelikte sorular gelecek
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamında düzenlenen merkezi sınav, 1 Haziran Cumartesi günü yapılacak. Bu yıl kaç öğrencinin başvurduğuna dair bir açıklama yok, ancak geçen yıl sınava yaklaşık 1 milyon öğrenci başvurmuştu, bu yıl da 1 milyon civarında öğrencinin sınava katılması bekleniyor. Türkiye genelinde bin 531 liseye merkezi sınavla öğrenci yerleştirilecek. Okulların toplam kontenjanı ise 139 bin 120. Mesleki ve teknik okulların 24 bin 180, imam hatip liselerinin 28 bin 230, fen liselerinin 34 bin 590, Anadolu liselerinin 42 bin 100, sosyal bilimler liselerinin 9 bin 420 kontenjanı var. Eğer sınava 1 milyon civarında öğrenci girerse bunların yüzde 14’ü sınavla alan okullardan birine yerleşebilecek.
LGS’de birinci oturum olan Sözel alan 09.30’da başlayacak, öğrencilere, 8. sınıf Türkçe dersinden 20, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ile Yabancı Dil derslerinden 10’ar olmak üzere 50 soru sorulacak, 75 dakika süre verilecek. İkinci oturum olan Sayısal alan ise 11.30’da başlayacak; öğrencilere Matematik ve Fen Bilimleri derslerinden 20’şer olmak üzere 40 soru yöneltilecek, sınav süresi 80 dakika olacak. Sınavda, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının 3’te 1’i çıkarılacak.
Paragraflar çok uzun
MEB, sınavda öğrencinin okuduğunu anlama, yorumlama, sonuç çıkarma, problem çözme, analiz yapma, eleştirel düşünme, bilimsel süreç ve benzeri becerilerini ölçecek nitelikte sorulara yer verileceğini açıklamıştı. MEB’in yayınladığı örnek soru kitapçıkları incelendiğinde de soruların bu yönde hazırlandığı görülüyor.
Sınava iki gün kaldı. Uzmanlar, artık öğrencilerin ders çalışmayı bırakmasını öneriyorlar ama eğer öğrenci kendini iyi hissedecekse son güne kadar soru çözülebileceğine dikkat çekiyorlar. Bu noktada sınavda hangi konulardan soru çıkacağı öğrencilerin en çok merak ettiği konu. Bilfen Eğitim Kurumları Eğitim Başkanı Ali Keskin, örnek soru kitapçıklardan yola çıkarak, derslere göre sınavdaki soru tipleriyle ilgili şu bilgileri veriyor:
Türkçe: Hazırlanan sorularda önceki yıllarda olduğu gibi anlam bilgisi konuları öne çıkıyor. Ancak önceki yıllardan farklı olarak paragraf soruları için daha uzun metinler seçildiğini, bir metinden hareketle birden fazla sorunun çözümlenmesinin istendiğini görüyoruz. Bu durum öğrencinin metin üzerinde derinleşmesini, metni hem anlamsal hem de dil bilimsel açıdan analiz etmesini gerekli kılmakta.
Türkçe sorularındaki en önemli değişiklik, görsel okuma ve yorumlama ile sözel mantık ve muhakeme alanında hazırlanan sorularla öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerini kullanmasına imkân sağlayacak alanların yaratılmış olmasıdır. Sorularda kullanılan kavram haritaları, zihin haritaları, karikatürler, fotoğraflar, resimler gibi öğrencilerin bu tarz soruları cevaplarken özellikle çıkarımda bulunma, eleştirel düşünme, görsel okuma, akıl yürütme gibi becerileri kullanmalarını gerekli kılmakta. Bununla birlikte sorular, eski ve yeni bilgilerin birleştirilmesini, diğer disiplinlerle ve günlük hayatla ilişkilendirme yapılmasını gerektirmekte.
Bilgi yeterli değil
Matematik: Sorular sadece bilgi ve kavramaya dayalı değil. Matematik okuryazarı olmayı, okuduğunu anlamayı, yorumlamayı ve sorgulama becerisini ölçmekte. Mantık muhakemeye dayalı olanlar günlük hayatla ilişkilendirilmiş. Soruların göze çarpan en önemli özelliği, soru çözümünde kullanılacak ön bilgilerin verilmesidir. Sorular, öğrencinin soyut düşünmedeki dikkatini de ölçmekte. Ayrıca soru içeriğinde birden fazla kazanımın birleştirildiği ve alt sınıflara ait kazanımların da bulunduğu görülmekte.
Öğrenciler matematik sorularını çözerken günlük hayatın içinde matematiği yorumlayabilmeli ve sorgulayabilmeli. Grafik okuyabilme, ekonomik kavramları karşılayan kelimelerin anlamlarını bilme (kâr-zarar, alış-satış gibi), temel geometrik kavramları günlük hayatın içerisine uygulayabilme becerisi öğrencilerden beklentiler arasında.
Fen Bilimleri: Soruların birçoğunda doğanın sürdürülebilirliği ön plana çıkmış. Ele alınan genel başlıklar, küresel ısınma, asit yağmurları, toprak kirliliği ve hava kirliliği şeklinde olup öğrencilerde doğa ve çevreyi koruma bilinci oluşturulmak istenmiş. Sınavda da doğa ve çevreyi koruma bilincinin devam etmesi açısından bu konu başlığından soru beklenmekte.
Günlük hayatta işlerimizi kolaylaştıran basit makineler ve basınç konuları, her alanda karşımıza çıktığından bu konularla ilgili öğrencinin günlük hayatına transfer edebileceği bilgileri içeren sorular gelmesi beklenmekte.
Popüler bilime ilgi duyan ve bilimsel çalışmaları takip eden öğrenciler sınavda daha avantajlı olacak. Örnek sorulardan deney, grafik ve yorum ağırlıklı sorular çıkacağını düşünüyoruz. Özellikle ısı-sıcaklık konusuyla ilgili grafik ve görsel okuma soruları beklemekteyiz. Bunun dışında bilgiyi kendi hayatına transfer edip yorumlayabilen öğrencilerin, sınavda avantajlı olabileceğini düşünmekteyiz.