Dünya nefesini tuttu
İran’la Batılı ülkeler arasında aylardır süren nükleer müzakereler, sürenin dolmasına bir gün kala yoğun pazarlıklara sahne oldu.
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi temsilcisi ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya’dan oluşan ve ‘P5+1’ olarak adlandırılan grupla İran arasında aylardır devam eden Tahran’ın tartışmalı nükleer programına ilişkin müzakerelerde sona gelindi. Müzakereler için tanınan sürenin dolmasına bir gün kala İsviçre’nin Lozan kentinde görüşmelere devam edildi. Taraflar arasında bugün sonuna kadar anlaşma olması halinde müzakerelerin süresi, teknik ayrıntıların görüşülmesi için 30 Haziran’a kadar uzatılacak.
Kilit 1 yıl
Ortaya çıkan anlaşma taslağı, İran’ı tek bir nükleer silah için gereken nükleer yakıtı üretecek seviyeden 1 yıl geride tutmak üzerine yoğunlaşıyor. Taraflar, uranyum zenginleştirmede kullanılan santrifüjlerin sayısı ve tıbbi araştırmalar için nükleer zenginleştirme çalışmalarının da aralarında olduğu alanlarda ödün verip veremeyeceklerini görüşüyor.
‘Karar zamanı’
AFP ajansına konuşan Batılı bir diplomat, “Müzakerelerde artık ‘evet veya hayır’ deme noktasına geldik. Görüşmelerde 3 temel noktada tıkanıklık var” ifadelerini kullandı. Tıkanıklık noktaları, İran’ın elinde tutacağı santrifüj sayısı ile zenginleştirilmiş uranyum miktarı, anlaşmanın geçerlilik süresi ve yaptırımların ne zaman kaldırılacağı konularında.
Kabul edecek
Batılı kaynaklar, İran’ın anlaşmanın geçerlilik süresinin 10 yılla sınırlanacağı garantilenirse karşı tarafın şartlarını kabul etmeye razı olduğunu söylüyor. Ancak Tahran yönetiminin, daha önce kabul ettiğini açıkladığı, zenginleştirilmiş uranyum stoklarını Rusya’ya gönderme maddesini tamamen reddettiği öne sürülüyor.
Masada neler var?