Doktorlar hastalarından uzun mu yaşarlar?
Tıbbın tüm olanakları ellerinin altında olmasına rağmen dünyanın en yoğun ve stresli mesleklerinden birini yapan doktorlar; aralıksız çalışmaktan dolayı yıpranıp kalp krizi geçiriyor, aşırı stres vücutlarında pek çok tahribat meydana getiriyor, düzensiz yaşadıkları için depresyona giriyor ve sağlık sorunlarıyla cebelleşiyorlar. Bu ise, “İnsanları sağlığına kavuşturan doktorlar hastaları kadar sağlıklı ve uzun bir yaşam sürebiliyor mu?” sorusunu getiriyor akıllara. Doktorların çalışma yaşamındaki riskler ile ilgili yapılan araştırmalar; kalp-damar hastalıklarının en önemli adaylarının doktorlar olduğunu gösteriyor. Özellikle cerrahlar, adrenalin tehdidi ile karşı karşıya. Ve Türkiye’de ortalama yaşam süresi 75’e dayanmasına karşın bu süre: cerrahlarda 58, dahili branşlarda ise 62. Ülkemizde hekimlerin yaşam süresi, sıkıntı ve stresten dolayı, Türkiye ortalamasının altında.
Prof. Dr. Oğuz Acar 1964 doğumlu Memorial Şişli Hast. Üroloji Bölümü
Ruh sağlığım için yelken yapıyorum
“Hekimler insanlara örnek olmalı. O yüzden ben sigara kullanmam. Haftada en az 3 gün 1 saat süreyle yaşıma ve bedenime uygun sportif faaliyetlerde bulunurum. Beden sağlığı yanında ruh sağlığı da çok önemli, bu yüzden gitar ve ud çalmak, yelken yapmak gibi ruhuma iyi gelen faaliyetlerde bulunurum.”
Murat Kayabalı 1959 doğumlu İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi
Damar cerrahisi ameliyatı çok stresli
“Cerrahi branşlarda ya hep ya hiç şeklinde bir olgu var. Mesleki tatmin çok üst düzeyde ancak daha yıpratıcı ve süresi diğer branşlara göre daha kısa. 55 yaş sonrası el yetenekleri zamanla düşer, ancak bu yaş sonlarına artık genç meslektaşları yetiştirecek çok güzel bir donanım geriye kalır. Bir cerrah için uyku çok önemli. Damar cerrahisi ameliyatları özellikle atar damar operasyonları her zaman stresli. 6 saat kadar sürebilir. Koruyucu elbiseler giyerek çalışıldığı için ister itemez fit olmanız gerekliğini de beraberinde getirir. Bu yüzden 6 aydır “miha cihazı” eşliğinde spor aktivitesi yapmaya çalışıyorum. Her akşam saat 11’de uyumaya özen gösteriyorum. Güne en az 7 saat uyumuş ve dinlenmiş olarak başlamam gerektiğini düşünerek hareket ediyorum. Sabahları mutlaka kahve yanına küçük atıştırmalıklar yiyorum. Ancak saat 9-10 gibi, mükellef bir kahvaltı yapabilmeyi ne çok isterdim. Bunu sadece Pazar günleri gerçekleştiriyorum. Sanırım stresle yaşamayı da öğrendim, bunun için de zamanla içsel barışımın geliştiğini düşünüyorum.”
Dr. Mehmet Öz. 1960 doğumlu Kalp Cerrahı
Ameliyathanede müzik dinliyor
Kişisel olarak ruh halimi yükseltmek ve rahatlamak için bazen ameliyathanede de müzik açıyor. Ameliyathanelerde müziğin etkisini araştıran birkaç çalışmanın, müziğin genel olarak cerrahın performansına pozitif katkı sağladığını söylüyor.
Fiziksel sağlığı için de 2 kâse ıspanak, 2 salatalık. 1 kereviz, dörtte bir çay kaşığı zencefil kökü, maydanoz, 2 elma, 1 tutam ıhlamur, yarım limonu karıştırıp günde 3-4 bardak içiyor.
Prof. Dr. Bingür Sönmez 1952 doğumlu Memorial Şişli Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı
Düzensiz besleniyorum, 5 saatten fazla uyuyamıyorum
“Uzun mesai saatlerimiz var ve düzensiz besleniyoruz. Yıllardır 5 saatten fazla uyuyamıyorum. Cerrah arkadaşlarımın yüzde 5’i bir spor aktivitesi ile ilgilenebiliyor. Onun dışında hepsi son derece yoğun çalışıyor. Benim yaptığım tek spor, yılda 1 ya da 2 kez dağlarda yürüyüş yapmak ve dalmak. Gün içinde mümkün olduğunca yürümeye çalışıyorum ama düzenli olarak pilates ya da egzersiz yapma şansım yok. Yani gün içindeki aktivitelerimiz de yeterli değil. Düzenli bir şekilde spor yapabilmeyi çok isterdim. Eğer günde 10 saat uyuyup, sabah dayak yemiş gibi kalkıyorsanız bu verimsiz bir uykudur; 5-6 saat uyuyup sabah dinç kalkabiliyorsanız bu ideal uykudur. Benim bütün başarım buna bağlı. Günde 6 saat uyuyup, sabah çok dinç kalkabiliyorum. Bu çoğunlukla 5 saate de inebiliyor. 1 günü 24 saatten fazla yaşayabiliyorum ve istediklerimi yapabilmek için daha çok vakit yaratıyorum. Ama artık düzenli spor yapmanın zamanı geldiğine de inanıyorum. Tatlı kesinlikle yemiyorum. Yıllarca kolesterol üzerinde durduk ve bugün artık biliyoruz ki kolesterol kadar şeker en büyük düşmanımız. Son 2 yıldır şekeri sıfıra yakın tüketmeye çalışıyorum.“
Prof. Dr. Semih Halezeroğlu 1965 doğumlu Acıbadem Maslak Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı
Uzak mesafe motosiklet turlarına katılıyorum
“Sağlıklı olmak sadece bedensel değil psikolojik olarak da iyi olmaktır. Bedensel olarak iyi olmak için en önemli şey hareketli bir yaşam tarzı. Bu nedenle haftanın en az 5 günü yoğun bir çalışma saatinden sonra bile Tarabya ile Büyükdere arasındaki 7 km mesafeyi dinlediğim klasik müzik eşliğinde yürüyor, koşuyorum. Denizi seyrederek, eşsiz bir müziği dinleyerek insanın beynindeki olumsuzlukları terkettiğini, vücuduma temiz oksijenli kanın dağılıp zararlı maddeleri uzaklaştırdığını farkediyorum. Sabah 15 dakikalık bir egzersiz bile hem günümün iyi geçmesine, ameliyatlarda dinç olmama, olumsuz düşüncelerden uzaklaşmama yardımcı oluyor. Bunların dışında ise her yıl Afrika, Himalayalar veya Güney Amerika dahil uzak mesafe motosiklet turlarına katılıyorum.“
Prof. Dr. Banu Coşar 1972 doğumlu Acıbadem Maslak Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı
Yüzmeyi ihmal etmiyorum
“Uzun yıllardır aynı kilodayım. İkizlerimden önce çok tenis oynardım ve yüzerdim, şimdi çocuklarımın doğumundan sonra tenis oynayamasam da özellikle yazın yüzmeye zaman ayırmaya çalışıyorum, çocuklarımla birlikte yüzmeye gidiyoruz, onlar da benim gibi suyu çok seviyorlar. Kışın ise pazar günleri arkadaşımla birlikte ormanda koşuyorum. Eskiden spor salonlarında fitness yapardım, artık evde pilates yapıyorum. Çünkü spor yoğun ameliyatlarımdan sonra kendimi iyi hissetmemi sağlıyor. Her zaman balık yemeyi çok severim, sık sık da tüketmeye özen gösteririm. Tatlıyı hiçbir zaman sevmedim. Ağızdan alınan Omega 3 haplarını kullanmaya çalışıyorum.”
Prof. Dr. Fatih Şendağ 1969 doğumlu Acıbadem Atakent Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü
Yemek yemeye vaktim kalmıyor
“Çalıştığımız branşta 24 saat telefonunuz açık olmak zorunda. Düzenli yemek yemeniz, spor yapabilmeniz bile çok zor. Bir dönem ud çalmıştım, hatta özel bir eğitmenden ders almıştım. Şimdi udumu çalabiliyor muyum derseniz yoğun tempodan fırsat bulamıyorum. Bazen iş temposu o kadar yükseliyor ki, yemek yemeyi bile unutuyorum. Çoğu zaman kahvaltı edemiyorum, öğle yemeğini atlıyorum. Akşam yemeğimi düzenli yiyebiliyorum. 45 yaşındayım, ciddi bir sağlık sorunum yok çok şükür.”
Prof. Dr. Bülent Baysal 1961 doğumlu İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Tüp bebek merkezi
Kaliteli ve stressiz uyuyamıyorum
24 saat boyunca, branşım gereği sürekli aktif haldeyim. Sürekli hastalarımın bana ulaşabileceği, bir pozisyondayım. Bu da kaliteli ve stressiz bir uyku uyumama hep bir engel teşkil ediyor. Gece-gündüz farketmeden, yine branşım dolayısıyla zamanım sürekli hastane-hasta ve ameliyat üçlemi arasında geçiyor. Dinlenme kalitemi de bu anlamda ayarlamadığımı görüyorum. En büyük desteğim ise spor. Tenis benim için bir yaşam şekli. Gençlik yıllarımdan beri sporu asla bırakmadım. En büyük isteğim her sabah sağlıklı bir kahvaltı yapmaktı. Ancak zamansızlık, İstanbul da yaşam zorlukları, hasta yoğunluğu ve ameliyatlar dolayısıyla zaman ayıramıyorum. Beslenmem sürekli atıştırmalık düzeyde kalıyor.”
Prof. Dr. Halim Hattat
Düzenli aralıklarla check-up yaptırıyorum
“Benim için sağlıklı yaşam artık gerçek bir yaşam şekli halini aldı. Sağlık yaşam şeklinin içinde kilo aralığı, beslenme tarzı, egzersiz rutini, uyku, stres yönetimi gibi değişik faktörlerin olduğunu düşünüyorum. Yıllardır dikkatle kilo kontrolü yapıyorum. Ağırlıklı olarak taze sebze-meyve, balık, yağsız et ve tam tahıllardan zengin bir beslenme uyguluyorum. Hergün taze sebzelerden hazırladığımız özel bir içecekle güne başlıyorum. Dönemsel olarak vücudumun ihtiyacına göre vitamin-mineral ve antioksidan kürleri yapıyorum. Check-up yaptırıyorum. Hayatımın en vazgeçilmez parçası golf oynamak. Haftada en az birkaç gün golf oynuyorum, hafta sonları da turnuvalara katılmaya çalışıyorum. Vücudumdaki stres hormonları golfle nötralize oluyor. Aktif bir yaşam, güncelliği kaybetmemek insanı gençleştiriyor.”
Herman İşçi 1965 doğumlu Florence Nightingale Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum
Cuma öğleden sonra çalışmam
“Meslektaşlarım yaşam kalitelerine özen göstermiyor. Genç arkadaşlarım bedenlerine iyi davranmıyor. Ben ise yılda bir defa, 1 haftalık kış ve yaz tatilleri yaparım. Çocuklarıma zaman ayırırım. Bu paylaşımlar hayatımın en değerli ve stresini unutturan anlarıdır. Güne her sabah 5:45 de başlıyorum. Kahvaltı yaparım. Uyku benim için çok önemli, her gün 7 saat uyuyorum. Yoğun bir bölümde çalışıyorum, geç saatlere kadar doğumlar sürüyor ve spora vakit kalmıyor.”
Prof. Dr. Yalçın Polat 1962 doğumlu Memorial Hast. Organ Nakli ve Genel Cerrahi Bölümü
Çalışma saatleri yoğun, spor yapamıyorum
“Yoğun çalışma saatlerimden dolayı spora zaman ayıramıyorum. Bunun için vakit buldukça yürüyüşler yapıyorum. Rutin check up’larımı kaçırmıyorum. Yeterli ve dengeli besleniyorum. Organik besinler tüketmeye çalışıyorum. Katkılı, boya maddeli gıdalara beslenme planımda yer vermem. Öğünlerde tükettiğim besin çeşitliliğini geniş tutarım. Vitaminleri, antioksidanları artı takviye olarak değil doğal yolla sebze ve meyvelerde alırım. Sağlığım için asla alkol tüketmem. Beni dinlendiren en önemli şey müzik dinlemek.”
Gazi Yaşargil 1925 doğumlu
İçki ve sigarayı kesinlikle kabul etmiyorum
Zindeliğini ‘’düzgün’’ hayatına borçlu olduğunu belirten Prof. Dr. Gazi Yaşargil, sağlıklı bir yaşam için kendi hayatından yola çıkarak şu önerilerde bulundu: ‘’İçki, sigara içmem. Her sabah 06.30’da kalkar, akşam 22.30-23.00 gibi yatarım. Fazla yememeye dikkat ederim. Sabah iyi kahvaltı ederim. Öğlen çok defa ameliyatlarda olduğum için hafif bir şeyler yerim. Akşamları da daha ziyade meyve, salata ve hafif yemekler yerim. Düzgün bir hayat yaşanırsa, genlerimiz de yardım ederse uzun bir hayat sürdürülebilir. Ben hala ameliyatlara girebiliyorum. 5-6 saat ameliyatta kalabilirim. Çok defa olmaz vakalar bana düşüyor. Hala çalışıyorum. Eskisi gibi değilse bile haftada 1-2 vakaya ameliyat yapabiliyorum. Çalışmak iyidir. İçkiyi ve sigarayı katiyetle kabul etmiyorum.”
