Dağlık Karabağ'da Azerbaycan Ermenistan savaşında son dakika gelişmeleri
.
Azerbaycan ile Ermenistan arasında ilan edilen 3. insani ateşkes ilk dakikalarda Ermenistan’ın saldırıları ile bozuldu. Azerbaycan’ın işgalci Ermenistan’a karşı Karabağ’daki başarısı, “Turan Ordusu”nu yeniden gündeme getirdi. Erivan yönetimi Gubadlı'yı kaybettiğini ve Syunik'in kapılarına kadar yaklaşıldığını resmen itiraf etti. Paşinyan'ın karısı ise bugün itibariyle askeri eğitime başladığını ve birkaç gün içinde savaşa katılacağını duyurdu. Ermenistan'ın Başbakanı Paşinyan'a bir tepki de Ermenistan'ın ilk başbakanı Vazgen Mikaeli Manukyan'dan geldi.
Azerbaycan karşısında ağır kayıplar veren Ermenistan'ın Başbakanı Paşinyan'a bir tepki de Ermenistan'ın ilk başbakanı Vazgen Mikaeli Manukyan'dan geldi. Makunyan, Paşinyan hükümetini eleştirerek, " Bugün tarihimizin en utanç verici sayfalarından birinde yaşıyoruz. Ermenistan ve Ermenistan’ın geleceği tehdit altında. Bu hükümet istifa etmeli. Tek kurtuluş bu. Aksi takdirde her şeyimizi kaybedebiliriz" dedi. Öte yandan, Azerbaycan tarafından ağır yenilgiye uğrayan Ermenistan, askeri istihbarat biriminin başkanı General Hovanes'i görevden aldığını duyurdu.
"İSTİFA ET YOKSA HER ŞEYİ KAYBEDEBİLİRİZ"
Azerbaycan karşısında ağır kayıplar veren Ermenistan'ın Başbakanı Paşinyan'a bir tepki de Ermenistan'ın ilk başbakanı Vazgen Mikaeli Manukyan'dan geldi. Makunyan Paşinyan hükümetini eleştirerek, " Bugün tarihimizin en utanç verici sayfalarından birinde yaşıyoruz. Ermenistan ve Ermenistan’In geleceği tehdit altında. Bu hükümet istifa etmeli. Tek kurtuluş bu. Aksi takdirde her şeyimizi kaybedebiliriz" dedi.
Azerbaycan ordusu karşısında verdiği ağır kayıplar sonrası kendine destekçi arayan Ermenistan'ın Başbakanı Nikol Paşinyan'a bir darbe de Ermenistan'ın ilk başbakanı ve eski savunma bakanı Ulusal Demokratik Birlik Partisi Başkanı Vazgen Mikaeli Manukyan'dan geldi. Ermenistan hükümetini istifaya çağıran Manukyan, “Bugün tarihimizin en utanç verici sayfalarından birinde yaşıyoruz” dedi.
"İSTİFA ETMELİ AKSİ TAKDİRDE HERŞEYİ KAYBEDERİZ"
Manukyan, Ermenistan hükümetine tepki göstererek," Kötü bir dönemdeyiz. Ermenistan ve Ermenistan’ın geleceği tehdit altında. Durumu değiştirmek, geri dönmek mümkün mü? Evet! Ama mevcut hükümetle değil. Bu hükümet istifa etmeli. Tek kurtuluş bu. Aksi takdirde her şeyimizi kaybedebiliriz" dedi.
ASKERİ İSTİHBARATIN BAŞI GÖREVDEN ALINDI
Öte yandan, Azerbaycan tarafından ağır yenilgiye uğrayan Ermenistan, askeri istihbarat biriminin başkanı General Hovanes'i görevden aldığını duyurdu.
Ermenistan Savunma Bakanlığı sözcüsü Artsrun Hovhannisyan, Azerbaycan ordusunun Gubadlı'yı geri aldığını itiraf etti. Hovhannisyan, "Geceki çatışma sırasında, ne yazık ki, Gubadlı'yı alıp bazı yönlere ilerleyebildiler" diyerek hezimeti doğrulamış oldu.
Artsrun Hovhannisyan, ayrıca "Evet, bazı bölgelerde başarılı oldular, evet, Syunik'in kapılarına yaklaştılar" ifadesini de kullandı. Syunik, Azerbaycan ordusunun işgalden kurtardığı Zengilan ve Gubadlı bölgelerini de kapsayan en güney bölgesinin adı.
Azerbaycan'ın paylaştığı resmi görüntülerde ise, Gubadlı şehir merkezini işgalcilerden temizleyen askerlerin resmi bir binada asılı Ermenistan bayrağını indirerek çatıdan aşağı attığı görüldü.
Şimdiye kadar ne Hovhannisyan ne de Ermenistan Savunma Bakanlığı, sadece Gubadlı'nın değil, Azerbaycan ordusunun video görüntüleri paylaşmasına rağmen Cebrail ve Hadrut'un kaybını kabul etmedi.
Ermenistan'ın bile tanımadığı işgalci Dağlık Karabağ yönetimi ise, Dağlık Karabağ'ın ordu komutanı ve savunma bakanı general Celal Harutyunyan'ın yaralandığını açıkladı.
Açıklamayı Facebook sayfasından yapan işgalci yönetimin lideri Arayik Harutyunyan, general Harutyunyan'ın yerine yerine Michael Arzumanyan getirildiğini yazdı. Michael Arzumanyan hemen korgeneralliğe terfi ettirildi.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın eşi Anna Akopyan ise, Dağlık Karabağ'da savaşmak için 13 kadınla birlikte askeri eğitim almaya başladığını duyurdu.
Pazartesi günü açıklama yapan 42 yaşındaki Anna Akopyan, "Salı günü eğitime başlıyoruz. Birkaç gün sonra anavatanımızın sınırlarını korumak için cepheye gideceğiz" dedi.
Anna Akopyan, 21 Ekim tarihinde ABD, Fransa, Kanada, Brezilya, Lübnan, Singapur, Litvanya, Arjantin ve Vietnam gibi ülkelerin First Lady'lerine Dağlık Karabağ'ın tanınması için mektup göndermişti.
Haykakan Jamanak adlı gazetenin genel yayın yönetmenliğini yapan, savaş başlamadan yaklaşık üç hafta önce Kalaşnikoflu pozlar vermişti. Paşinyan çiftinin 2000 doğumlu oğulları Ashot Paşinyan, halihazırda gönüllü olarak Dağlık Karabağ cephesinde bulunuyor.
Stratejik Laçin koridoruna ilerleyen Azerbaycan ordusu, 17 köyü daha Ermenistan işgalinden kurtardı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, operasyonla ilgili yaptığı ulusal ulusa sesleniş konuşmasında Ermenistan’ın 252 tankının imha edildiğini, 53 tankının ele geçirildiğini, altı adet S-300 sistemi imha edildiğini belirterek, “Soruyorum, nereden geliyor bunların parası? Ateşkes isteyenler Ermenistan’a silahlar gönderiyor. Listesi bende var. Ateşkesi isteyen niye silah gönderir?” dedi. Aliyev ayrıca “Türk F-16’ları kullandığımız söyleniyor, tatbikat için geldiler. Şu an kullanılmıyorlar. Eğer Azerbaycan’a dış müdahale olursa, Türk F-16’larını semada göreceksiniz” diye konuştu.
Terter’e yoğun top atışı
AGİT Minsk Grubu eş başkanlarından ABD’nin aracılığıyla, Azerbaycan ile Ermenistan arasında Karabağ’da 3. kez insani ateşkes anlaşması yapıldı. Dün yerel saat ile 08.00’de başlayan ateşkes, 08.05’te Laçin’in Sefiyan köyünde konuşlu Azerbaycan birliklerine ve Terter kenti ile köylerine yapılan top atışlarıyla bozuldu.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan ordusunun ateşkese tam uyduğunu bildirirken, Ermenistan’ın tüm cephe boyunca ve iki ülke sınırındaki Azerbaycan birlikleri ile sivil yerleşim birimlerine top ve havan ateşi açtığını belirtti. Ermenistan’ın Berd, Çemberek ve Vardenis illerinden Azerbaycan’ın Tovuz, Gedebey ve Daşkesen illerine ateş açıldığı kaydedildi. Terter, Ağdam, Fuzuli, Laçin ve Gubadlı istikametlerinde konuşlu Azerbaycan birliklerine de Ermenistan ordusunca ateş açıldı.
‘Ermenistan sorumlu’
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hikmet Hacıyev, Ermenistan’ın 10 ve 18 Ekim’de ilan edilen ateşkesleri alenen ihlal ettiğini hatırlatarak şunları kaydetti:
“Tüm bunlar, Ermenistan’ın insani ateşkesi sözde desteklediğini, ateşkesi, Azerbaycan birliklerine ve yerleşim birimlerine ateş açmak, güç toplamak ve yeni mevziler kazanmak için kullandığını bir kez daha gösteriyor. Ermenistan’ın hedefi işgal temelli statükoyu korumak ve güçlendirmektir. Azerbaycan tarafı temkinli davranıyor. İnsani ateşkes ihlallerine ilişkin bilgiler toplanıyor ve AGİT Minsk Grubu eş başkanı ülkelere bilgi veriliyor. Ateşkes ihlallerinden Ermenistan sorumludur.”
‘TÜRK F-16’LARINI GÖRÜRSÜNÜZ’
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında operasyonun başladığı 27 Eylül’den bu yana Ermenistan’ın 252 tankının imha edildiğini, 53 tankının ele geçirildiğini, altı adet S-300 sistemi imha edildiğini bildirdi. Aliyev, “Ekonomisi bu kadar kötü olan bir ülkeye bu kadar pahalı silahlar nereden geliyor? Soruyorum, nereden geliyor bunların parası? Ateşkes isteyenler Ermenistan’a silahlar gönderiyor. Listesi bende var. Ateşkesi isteyen niye silah gönderir? Ermenistan destekçileri size diyorum; kurtarmak istiyorsanız Ermenistan devletini söyleyin ki çıksın topraklarımızdan. Bir sözünüzle çıkar” dedi.
Cumhurbaşkanı Aliyev ayrıca “Türk F-16’ları kullandığımız söyleniyor, tatbikat için geldiler. Şu an kullanılmıyorlar. Eğer Azerbaycan’a dış müdahale olursa, Türk F-16’larını semada göreceksiniz” diye konuştu.
Azerbaycan, Dağlık Karabağ’daki Ermeni güçlerin Ermenistan’dan asker, silah ve lojistik takviyesi aldıkları “Laçin koridoru”nu kesmek için adım adım sahadaki ilerleyişini sürdürüyor. Bu kapsamda Laçin güneyinde çatışmalar devam ediyor. Laçin bölgesinde de Kuşçular, Sefiyan ve Aşağı Ferecan köyleri Ermeni güçlerinden temizlendi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da gazetecilere gündeme dair yaptığı değerlendirmede Aliyev’in sözlerine ilişkin şunları söyledi: “Ermenistan, saldırganlığı karşısında, Azerbaycan kendi topraklarını geri alacak güce sahip. Elinde gerekli ekipman da var. Biz barışçıl yollardan bu işin çözülmesi gerektiğini söylüyoruz. Azerbaycan hangi çözümü tercih ederse biz orada Azerbaycan’ın yanındayız. İhtiyaç olursa bu desteği de çekinmeden veririz.”
Ermenistan’ın üniforma oyunu
Ermenistan’ın, Dağlık Karabağ’a Suriye ve Irak’tan getirdiği PKK’lı teröristlere, Azerbaycan askeri üniforması giydirdiği öğrenildi. İstihbarat kaynaklarından edinilen bilgiye göre, terörist gruplar Dağlık Karabağ’ın kalbi olarak bilinen Şuşa kentine konuşlandırıldı.
PKK’lı teröristlere Azerbaycan askeri üniforması giydirildiğine dikkat çeken kaynaklar, Ermenilerin bu yolla, gerçek Azerbaycan askerlerini şaşırtmayı amaçladığını ayrıca teröristler öldürüldüğünde bunların Azerbaycan ordusu tarafından Suriye’den getirilen paralı askerler olduğunu öne süreceğini vurguladı. Esir alınan Ermenistan askeri Albert Mikaelyan, 1500 PKK’lının Dağlık Karabağ’da Ermenistan saflarında 600 dolar maaş karşılığında savaştığını itiraf etmişti.
Çare Turan Ordusu
Azerbaycan’ın işgalci Ermenistan’a karşı Karabağ’daki başarısı, “Turan Ordusu”nu yeniden gündeme getirdi.
Türkiye Gazetesi'nin haberine göre; Uzun süredir konuşulan “Turan Ordusu” fikri, Türkiye’nin verdiği askerî eğitim, ortak tatbikatlar ve SİHA desteği ile güç kazanan Azerbaycan’ın Karabağ’da Ermenistan’a karşı elde ettiği başarının ardından tekrar gündeme geldi.
Son olarak Millî Savunma Bakanı Hulûsi Akar’ın Kazakistan’a gerçekleştirdiği kritik ziyarette iki ülke arasında askeri eğitim ve iş birliği anlaşması Türk devletlerinin ortak ordu kurması için adımlar olarak değerlendirildi. ‘Turan Ordusu mümkün mü?’ sorusunu gazetemize cevaplayan uzmanlar, Türkiye’nin öncülüğünde kurulması beklenen bu ordunun bölgesel ve küresel her meselede söz sahibi olabileceğine dikkat çekti.
ÖNEMLİ BİR HEDEF
Prof. Dr. Kürşad Zorlu: Bu, Türk dünyasında ve özellikle Türkiye’de zaman zaman gündeme gelen bir konudur. Karabağ savaşıyla birlikte Türkiye-Azerbaycan askeri işbirliğinin neticeleri bu konuyu daha farklı bir boyuta taşıyor. 2013 yılında Türkiye, Azerbaycan, Kırgızistan ve Moğolistan’dan oluşan teşkilata “Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilatı” adı verilmişti. Çok da heyecan uyandırmıştı.
Adeta öncü haberleri bile bir yerleri ürkütmüştü. Turan Ordusu çok önemli bir hedef ve şu an için bir heyecanın, bir idealin söyleme yansıması. Uzak vadede beklentinin de yüksek olacağının bir göstergesi. Hâlihazırda Türk Konseyi bünyesinde ortak askerî kapasitenin güçlendirilmesi ve teknik işbirliğinin somut adımlara taşınması üzerinde durmak gerekiyor. Önemle belirtmek isterim ki; Gerekli zihinsel çerçeve ve uluslararası dengeler kabul edilebilir seviyeye ulaşmadan böyle projelerin çokça seslendirilmesi süreci akamete de uğratabilir. Karabağ mücadelesi hak ettiği seviyeye ulaştığında bunun Türk dünyasında büyük bir motivasyona sebep olacağının da altını çizmek isterim.
BİR GÜN MUTLAKA...
Prof. Dr. Cemalettin Taşkıran: Türk tarihinde, Orta Asya Cumhuriyetleriyle Osmanlı devletinin daha sonra da Türkiye Cumhuriyeti’nin bu kadar çok yakınlaştığı hatta birbirine yakın destek verdiği dönem yok denecek kadar azdır. Dolayısıyla Tovuz saldırısı ile başlamasının ardından Azerbaycan ve Nahçıvan’da ortak yürütülen tatbikatlardan sonra gelişen durum. Daha sonra Ermenistan’ın saldırısı ve bu saldırılara verilen cevap ve Türkiye’nin manevi desteği ile çok kısa bir sürede kaybettiği topraklarının neredeyse tamamını alma durumuna geldi. Bu bütün Türk dünyasında memnuniyet oluşturdu.
Türkiye’nin verdiği desteğin bölgedeki dengeleri değiştirdiğini söylemek yanlış olmaz. Bu bir Turan Ordusu’na gideri mi? İnşallah gider. Ama bunları dillendirmek için şimdilik çok erken.
