Artık koruma altındalar

Türkiye’de anne ve çocuk sağlığı konusunda son
yıllarda oldukça önemli adımlar atılmakla birlikte, halen gelişmiş ülkelere göreiyileştirilmeye ve özel çabalarla desteklenmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Bebek sağlığında en önemli konuların başında ise prematürelik ve prematüreliğin
neden olduğu problemler gelmektedir. Prematürelik ve buna bağlı kayıplar,ülkemizde halen bebek ölüm nedenlerinin ilk sıralarında yer almaktadır.

Tüm bu gerçekler göz önüne alınarak, prematürelik hakkında farkındalığıartırmak ve yapılmakta olan çalışmalara katkı sağlayabilmek amacı ile, Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Başhekimi ve Yenidoğan Uzmanı, Doç. Dr. Nurullah Okumuş başkanlığındaçok sayıda değerli uzmanın katılımı ile “PremaTürk: Prematüre Bebek Koalisyonu” kuruldu.

Prematürelik konusunda farkındalığı artırmayı hedefleyen PremaTürk:Prematüre Bebek Koalisyonu, ilk toplantısını 27 Haziran’da Ankara’dagerçekleştirdi. Toplantıda konuşan Koalisyon Başkanı Doç. Dr. NurullahOkumuş, “Yapılan çalışmalar göstermektedir ki, Dünyada her yıl 5 yaş altı
çocuk ölümlerinin %40’ını yenidoğan ölümleri ve yenidoğan ölümlerininde %80’ini, ilk sırada prematürite ve sorunları olmak üzere, düşük doğumağırlığı, enfeksiyonlar ve doğum travması gibi nedenler oluşturmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre de, Dünyada her yıl 1.1 milyon bebeğinprematürite komplikasyonları nedeniyle öldüğü, yenidoğan ölümlerinin ilk veen önemli nedeninin prematürelik olduğu belirtilmektedir. Bu raporlarda ayrıca,
Prematüre ölümlerinin %75’inin önlenebilir ölümler olduğu da belirtilmektedir”
dedi.

Türkiye’de 1 yılda yaklaşık 1,3 milyon doğum olmakta ve bu doğumların %12’siprematüre doğum olarak gerçekleşmektedir. Bu da yaklaşık her yıl 150.000prematüre bebeğin doğduğunu göstermektedir. Bunun yanında, son yıllarda
pek çok ülkede prematüre doğum oranlarının yükselişte olduğu, 1995 yılındangünümüze, prematüre doğum oranlarında 2 kata yakın artış olduğu görülmüştür.

Organ ve doku sistemleri tam gelişmemiş olarak doğan prematüre bebekler,akciğerin gelişmemiş olmasına bağlı solunum yetmezliği, kardiyovaskülersisteme ait problemler, barsakların yeterince gelişmemiş olmasına bağlı
beslenme yetersizliği ve bozuklukları, beyin kanamaları, görme kaybına neden olabilen göz problemleri, sarılık, enfeksiyon gibi problemler açısından ciddi risk altındadırlar. Bu bebekler ayrıca, hayatlarının ileri dönemlerinde öğrenme, bilişsel ve davranışsal bozukluklar, serebral palsi, duyusal bozukluklar, enfeksiyonlar ve kronik akciğer hastalıkları açısından daha fazla risk altındadırlar.

Bu bebeklerin tedavi ve uzun dönemli takipleri, ciddi bilgi ve beceri gerektirmesinin yanında, ileri teknoloji ve eğitimli sağlık elemanları tarafındandonanmış yoğun bakım üniteleri tarafından yapılmalıdır. Bunun yanında uzunsüre hastanede yatan, taburcu edildikten sonra da, özellikle kronik handikaplarıgelişmiş olan prematüre yenidoğanların aile, toplum ve devlet için maddi vemanevi etkileri de oldukça fazladır.

Son yıllarda, özellikle dengesiz ve yetersiz beslenme, kadının iş hayatındadaha fazla yer alması ve beraberinde stresli ve uzun süreli çalışma ortamları,sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımındaki artış, çevresel kirleticilerdekiartış, obesite, hipertansiyon ve diyabet gibi hastalıkların artışı, annelerin ileriyaşlarda gebe kalmaları ve yardımcı üreme tekniklerinin yaygınlaşması ve bunabağlı çoğul gebeliklerdeki artış gibi nedenlerle, ülkemizde ve tüm Dünyadaprematüre doğumlardaki artış dikkate alındığında, prematüre doğan bebekler vesorunlarının giderek artan bir önem kazandığı açıktır.

Bu konuda ülkemizde yürütülmekte olan çalışmalara destek olabilmek vetoplumsal bilinci artırabilmek amacı ile farklı disiplinlerden bu işe gönülvermiş uzman arkadaşlarımızla, “Prematürk” adında Prematüre BebekKoalisyonu’nu kurduk. Bu koalisyonun amacı, öncelikli olarak Türkiye’de prematüreliğin ve neden olduğu problemlerin önlenmesi, çağın gerektirdiğiölçütlerde prematüre sorunlarının tedavisi, uygun prematüre bakımınınsağlanması, prematüreliğin aile ve toplum üzerindeki etkilerinin ortaya konması ve çözüm önerilerinin oluşturulması ve resmi ve sivil kurumlarınbilgilendirilip, prematüreliğin getirdiği problemler konusunda farkındalığın
sağlanması ve bu problemlerin çözümü için politikaların oluşturulmasıdır.

Toplumun ve ailelerin, yenidoğan sağlığının yanı sıra prematüre sağlığının önemikonusunda bilgilendirilmesi, prematüre problemlerinin uygun ve zamanında tedavisinin öneminin vurgulanması, prematüreliğin neden olabileceği veçoğu zaman farkında olmadığımız veya geç farkına vardığımız geç dönemdeki komplikasyonları hakkında bilgilendirilmesi de hedeflerimiz arasında. Önemli
noktalardan birisi de, prematüre doğumların ailelerin iş, sosyal hayat, aile içi iletişim ve paylaşımlarda ciddi etkilenmelere neden olabileceği, özellikle
annelerin prematüre bebek doğumlarından en fazla etkilenen kesim olduğu ve özellikle iş hayatında annelerin iş kaybı, statü kaybı, maddi kayıplara uğrayabildiği, prematüre bebeklerin zamanında doğan bebekler gibi görülerek
mevcut kanunların izin süreleri veya iş garantisi gibi konularda eksiklikler içerdiğinin bilinmesidir. Bu yüzden,
yenidoğan ve prematüre bakımını iyileştirecek ve prematüre bebekler ile ailelerini destekleyecek en etkili sağlık
politikalarının geliştirilmesini ve uygulanmasını teşvik etmek Prematürk Bebek Koalisyonu’nun öncü amaçları arasında yer almaktadır.’ dedi.

Prematürk Koalisyonu çalışmalarını tamamladıktan sonra yayınlanacak rapor ilesonuçları kamuoyunun bilgisine sunacaktır.

PremaTürk Bebek Koalisyonu’nda, Doç. Dr. Nurullah Okumuş , TBMM Sağlık Komisyonu üyesi ve İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Türkan Dağoğlu, T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu’nu temsilen Dr. Sema Özbaş, Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bakım Hizmetleri Dairesi’nden Dilek Sancar, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gelişimsel Pediatri
Bölüm Başkanı ve Gelişimsel Pediatri Derneği Başkanı Prof. Dr. İlgi Ertem, Neonatoloji Yoğunbakım Hemşireleri Derneği’nden Hemşire Döne Eroğlu, El
Bebek Gül Bebek Derneği Başkanı Özgür Doğa Keleş, Anne ve Bebek Sağlığı Vakfı Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Fahri Ovalı ve Sağlıklı Nesiller Derneği Başkanı Enginer Birdal yer alıyor.

Prematürk Bebek Koalisyonu, Abbott Türkiye’nin koşulsuz katkıları iledesteklenmektedir.