‘Askere gitmektense ölürüz daha iyi!’
Giydikleri siyah kıyafet ve saçlarının favori kısımlarını uzatmalarıyla dikkati çeken Ultra-Ortodoks (Haredi) Yahudiler, İsrail hükümetinin ‘Dini görüşü ne olursa olsun herkes askere gidecek’ kararının ardından isyan etmeye devam ediyor.
Zorunlu askerliğin erkekler için üç, kadınlar için iki buçuk yıl olduğu İsrail’deki Haredi Yahudileri, yoğun olarak yaşadıkları Batı Kudüs’ün Mea Şerim Mahallesi yakınındaki bazı yolları öğleden sonra trafiğe kapattı. Yola oturan göstericiler hiçbir aracın geçmesine izin vermedi. Haredi Yahudileri, eylem sırasında bölgedeki tramvay yolunu da kesti. Gösterilerin olduğu yoldan yürüyerek geçen bazı İsrailliler ile askerlik karşıtı eyleme katılan Haredi Yahudileri arasında zaman zaman gerginlik yaşandı. Eylemciler yoldan geçmeye çalışan bir belediye otobüsünün de camını kırdı.
‘Devam edeceğiz’
Göstericiler ellerinde, İngilizce ve İbranice olarak, “Biz ve evlatlarımız Tevrat’ımıza karşı olan İsrail ordusuna katılmaktansa ölmeye hazırız” yazılı pankartlar taşıdı. İsminin açıklanmaması şartıyla konuşan bir protestocu, “İsrail polisi bizi zorla askere almaya çalışıyor. Arkadaşlarımız askere gitmeyi reddettikleri için gözaltına alınıyor. Bu kabul edilemez. İsrail ordusuna asla katılmayacağız. Çünkü orduda Yahudi şeriatını yaşamamız mümkün değil. Bu nedenle gösterilerimiz devam edecek.” ifadelerini kullandı. Gösteriye müdahale ederek saatlerce kapalı kalan yolları açan İsrail polisi, 11 kişiyi gözaltına aldığını duyurdu.
Neden protesto ediyorlar?
İsrail nüfusunun yüzde 10’unu oluşturan Ultra-Ortodoks Yahudiler, toplumun diğer kesimleriyle en çok entegrasyon sorunu yaşayan grup olarak öne çıkıyor. Ağırlıklı olarak Kudüs ve Bney Brak şehirlerinde yaşayan Haredilerin büyük çoğunluğu, “dini vecibelerini yerine getiremeyecekleri” gerekçesiyle askere gitmeyi reddediyor. Harediler laik eğitim sistemini de kabul etmeyerek sadece dini eğitim veren kendi okullarına devam ediyor. İsrail’de bulunmalarının sebebini “Yahudi şeriatını öğrenmek ve yaşamak” olarak açıklayan Harediler, aralarından askere gitmeyi kabul eden kişilere de saldırılarda bulunuyor. Askerlik hizmetinin zorunlu olduğu ülkede Haredilerin bu tutumu, polisle sık sık gerilim ve arbede yaşamalarına sebep oluyor. Yahudi toplumunun gelir seviyesi en düşük kesimini oluşturan Haredilerin çoğu devletten maddi yardım alıyor ve çok çocuk yaptıkları için sayıları giderek artıyor. İsrail meclisinde Haredileri temsil eden Birleşik Tevrat ve Şas partileri mevcut koalisyonda yer alıyor. Sağcı koalisyon hükümeti askere gitmeleri ve laik eğitim sistemine dahil olmaları için Haredilere baskı yapmaktan kaçınıyor.
