Gazete Vatan Logo

Zirveye koşuyor

Ekonomisi Japonya’yı sollayan Çin Halk Cumhuriyeti, dünyanın zirvesine koşuyor

Global kriz dev ekonomilere büyük darbe indirirken Çin “dünyanın en büyüğü” olma yolunda adım adım ilerliyor. Japonya’nın ikinci çeyrekte beklentilerin çok altında büyümesiyle ikinci sıraya yükselen Çin’in 10 yıl sonra 15 trilyon dolar ekonomik büyüklüğe sahip ABD’yi yakalayacağı tahmin ediliyor

Krizde dahi yüzde 10’a yakın büyüyen Çin’in ikinci çeyrek Gayri Safi Yurtiçi Hasılası (GSYİH), Japonya’nın üzerine çıkarak dünyanın ikinci en büyük ekonomisi haline geldi.
Japonya’da dün açıklanan ikinci çeyrek GSYİH verilerine göre, 1.288 trilyon dolarla Japonya ekonomisi ikinci çeyrekte 1.339 trilyon dolar olarak hesaplanan Çin ekonomisinin gerisinde kaldı. Çin ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde de Japonya’nın önünde yer almış, ancak bu mevsimsel nedenlerle artan üretim nedeniyle gerçekleşmişti.
Bu yıl sonunda 2010 yıllık verileri hesaplandığında Çin’in, yıl bazında da Japonya’nın önüne geçmesi bekleniyor. Japonya’da GSYH yılın ilk yarısında 2 trilyon 578 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Çin’in GSYH’si ise söz konusu dönemde 2 trilyon 533 milyar dolar seviyesinde.
Çin’in 5 trilyon dolar olarak hesaplanan toplam ekonomik büyüklüğünün ise 15 trilyon dolar hesaplanan dünyanın en büyük ekonomisi ABD’yi yakalamasının en az bir 10 yıl sürebileceği düşünülüyor.

Japonya herkesi şaşırttı

Diğer ekonomik ölçümlere bakıldığında özellikle satınalma gücü paritesi açısından Çin Japonya’nın çok önünde, ABD’nin ardından ikinci sırada bulunuyor. Ancak kişi başına düşen milli gelirde Çin, 4 bin dolarla Japonya’nın 10’da biri düzeyinde bulunuyor. Çin’in büyüklüğü 10 yıl önce, dünyanın yedinci büyük ekonomisi durumundayken, Almanya’yı geçerek üçüncü sıraya çıkmıştı. Çin’in Japonya’yı geçmesinde diğer bir etken de Japonya’nın son 20 yılda ekonomide durgunlukla boğuşurken, Çin’in yüksek büyüme hızı yakalaması oldu.
İhracata dayalı ekonomik büyümesi, batı ülkeleri tarafından dünyadaki ticaret dengesizliğinin nedeni olarak gösteriliyor. ABD, Çin’in para birimi ‘yuan’ı dolar karşısında yapay olarak düşük tutarak, ihracat artışı yoluyla büyük dış ticaret açığı verdiği gerekçesiyle eleştiriyor.

Japonya ekonomisinin, yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.1 oranında büyümesi piyasalar tarafından “sürpriz” olarak yorumlandı. Çünkü piyasaların tahmini Japonya ekonomisinin ikinci çeyreğinde yüzde 0.4 büyümesi yönündeydi. Japonya ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0.1 ile beklentilerin altında büyümüş oldu.

İkinci çeyrekte Japon ekonomisindeki büyümenin hız kesmesinin nedenleri ile ilgili olarak analistler, “Deflasyon etkisi ve yendeki değerlenme, ihracat bazlı büyümeyi etkiliyor” görüşünde. Başbakan Naoto Kan ve Japonya Merkez Bankası (BOJ) Başkanı Masaaki Shirakawa’nın yendeki değerlenmeyi ve alınacak önlemleri tartışmak için gelecek hafta toplanması gerekiyor.

Bay Yen: Dolardaki zayıflık rekor kırdırır

Japonya’da bir dönem Maliye Bakan Yardımcılığı yapan ve görev süresinde yene yaptığı müdahalelerle adı ‘Bay Yen’e çıkan Eisuke Sakakibara, yenin dolar karşısında rekor seviyeye çıkabileceğini, ABD ekonomisinin sağlığına yönelik endişeler nedeniyle dolar-yen paritesinin 79.75 seviyesine kadar gerileyebileceğini söyledi. Sakakibara, “Şu an görmekte olduğumuz yende değerlenme değil, dolarda zayıflama, bu durum ABD ekonomisinin duraksayabileceği endişelerini yansıtıyor. Yenin dolar karşısında tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkması ve bir süre o seviyede kalması olasılığı var” dedi. Dolar, dün 85.8 yen seviyelerinden işlem gördü.

Çin’in Ziraat Bankası halka arz rekoru kırdı

AgrIcultural Bank of China (AgBank), borsada geçen ay gerçekleştirdiği halka arzda toplam 22.1 milyar dolar gelir elde edildiğini, bunun dünyanın en büyük halka arzı olduğunu belirtti. Banka yaptığı açıklamada, Hong Kong ve Şanghay borsalarında gerçekleştirdiği halka arzda, Şanghay Borsası’ndaki ilk halka arz fiyatından ek satış hakkının da kullanılmasıyla toplam 17.3 milyar euro gelir elde edildiğini bildirdi. Şanghay Borsası’nda ek satış hakkının kullanılmasıyla AgBank’ın halka arz gelirinin, Industrial and Commercial Bank of China’nın 2006 yılında gerçekleştirdiği ve 17.1 milyar euro (21.9 milyar dolar) gelir elde ettiği halka arzı geride bıraktığı kaydedildi.

Haberin Devamı