Yurtdışı seyahat harcırahı limiti aşarsa vergilendirilir

İş seyahatine giden çalışan ve yöneticilere ödenen harcırahlardan Bakanlar Kurulu’nca belirtilen limitler üzerinde gelir elde edenler için vergilendirme söz konusu. Belirlenen limitlerin altında kalan miktarlar ise gelir vergisinden istisna edilir

Ticari hayatta, işverenler, yöneticiler ve şirket çalışanları zaman zaman yurt içi ve yurt dışı seyahatler yapar. Yapılan bu seyahatlerde harcırah ödenir. Ödenen harcırahlardan Bakanlar Kurulu’nca belirtilen limitler üzerinde gelir elde edenler için vergilendirme söz konusudur. Belirlenen limitlerin altında kalan miktarlar ise gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Gelir Vergisi Kanunu’nda; bilanço esasında ticari kazancın tespitinde, indirilecek giderler arasında sayılan seyahat giderleri aşağıdaki gibi tanımlanmıştır.
“İşle ilgili ve yapılan işin ehemmiyeti ve genişliğiyle mütenasip seyahat ve ikamet giderleri (Seyahat maksadının gerektirdiği süreye maksut olmak şartıyla).”
Yapılacak seyahatler ile ilgili giderlerin gelirlerden indirilmesi için aranan temel şartlar şunlardır:


* Seyahatin işle ilgili (işin gereği olarak) yapılmış olması,

* Yapılan işin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olması,

* Seyahat maksadının gerektirdiği süre ile sınırlı kalması.
Seyahatin yurtdışına yapılmış olması halinde gerek masrafların yurtiçi seyahatlere nazaran daha yüksek olması şahsi tatmin amacıyla yapılması ihtimalinin fazlalığı dolayısıyla söz konusu şartların varlığı daha titiz şekilde aranacaktır. Kanunda belirtilen bu şartların varlığını ispat külfeti bütünüyle mükellefe aittir.
Şartların sağlanamadığı masrafların gider kaydedilmesi, bu miktarda matrah farkı ihdasına ve farka isabet eden verginin gecikme zammı olarak talep edilmesine, ayrıca vergi cezası kesilmesine neden olabilir.
Sınırı aşan vergilendirilir
Böyle bir durumla karşılaşıldığında ibraz edilmek üzere kimin, hangi amaçla, ne kadar süreyle ve hangi ülkeye gideceğinin, yönetim kurulu veya bir başka yetkili organ yahut kişi tarafından yazılı olarak karara bağlanmasında yarar vardır.
Seyahatleri nedeniyle, bu seyahatteki yeme ve yatma giderlerinin karşılığı olarak yapılan ödemelerin günlük tutarı, aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına ödenen miktarı (seyahat edenin aylık en yüksek devlet memuru aylığını aştığı takdirde, devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini) aşıyorsa, aşan kısım brüte iblağ edilmek ve seyahat edenin diğer ücretleriyle birleştirilmek suretiyle ücret olarak vergi stopajına tabi tutulur ve Damga Vergisi hesaplanır.

Harcırah nasıl hesaplanır?

Harcırah tahakkuku sadece yeme ve yatma giderlerinin karşılığıdır. İstenirse harcırah tahakkuk ettirilmeyip, belgelerine dayalı olarak yeme ve yatma giderlerinin masraf yazılması mümkündür. Seyahatte geçen gün için, öğle yemeği, akşam yemeği veya yatak ücreti için vesika temin edilmemişse, bunun yerine her biri için vergiden müstesna harcırah tutarının 1/3’ü seyahat edene, gelir vergisi hesaplanmaksızın ödenebilir. Harcırah Kanunu’nun 39. maddesine göre harcırahın I/3’i öğle yemeğine, 1/3’ü akşam yemeğine 1/3’ü de yatak ücretine karşılık olarak verilmektedir. Tahakkuk ettirilebilecek gündelik tutar, herhangi bir tahdide tabi olmaksızın istenilen miktarda belirlenebilir.

İsteğe bağlı sigorta primi ödeyen sağlık yardımı alamaz

Herhangi bir nedenle çalışmaya ara veren SSK’lılar emeklilik için gereken sigorta primlerini isteğe bağlı sigorta sistemi ile ödeyebilecek. İsteğe bağlı sigorta primi ödeyenler, prim ödemesi devam ederken sağlık yardımlarından yararlanamazlar. Sadece emekli olduktan sonra SSK’dan sağlık yardımı alabilirler.
SSK kapsamında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına isteğe bağlı olarak devam edilebilmesi için;
a) En az 1080 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak,
b) Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak ve buralardan kendi sigortalılığından dolayı aylık bağlanmamış olmak,
c) İsteğe bağlı olarak her ay kesintisiz 30 gün üzerinden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek,
d) Örneği Kurumca hazırlanacak isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma müracaatta bulunmak şartları bulunmaktadır.
İsteğe bağlı sigorta primi olarak sigorta primine esas kazancın alt ve üst sınırı arasındaki bir tutarın yüzde 25’inin ödenmesi gerekmektedir. 01.07.2007-31.12.2007 dönemi için prime esas kazancın alt sınırı olan 585 YTL üzerinden prim ödeyenler için prim oranı 146,25 YTL’dir.

Emekliye banka kredisi

Ben maaşını Vakıflar Bankası’ndan alan bir SSK emeklisiyim. Banka maaş verdiği bireylere kefilsiz, düşük faizli görünen ihtiyaç kredisi veriyor. İnsanlar, beklentilerine göre değişik bir maaş aldığında ne yapacaklarını şaşırıyor. İfadelerle, uygulama arasında neden uyum yok?
* Nedim Uzman
Emeklilere verilen kredilerde herhangi bir zorlama veya zorunluluk yoktur.