Türkiye için iki kritik toplantı

NATO yardımı yine arapsaçı
NATO'da Türkiye'nin savunulmasıyla ilgili yaşanan kriz nihayet aşıldı ve olası Irak savaşı sırasında Türkiye'nin savunulmasıyla ilgili kararın önü açıldı. Bir aydır süren krizi aşan formül Almanya ve Fransa ile birlikte Türkiye'ye yardımın önünü tıkayan ülkelerden biri olan Belçika tarafından gündeme getirildi. Belçika Başbakanı Guy Verhofstadt bazı değişiklikler yapılması koşuluyla yardım paketine onay verebileceğini bildirdi. Verhofstadt, Paris ve Berlin hükümetleriyle de uzlaşma içinde olduklarını belirtti.

Belçika'nın 3 koşulu
Bu açıklamanın ardından dün salah olağanüstü toplanan NATO Savunma Planlama Komitesi, NATO'nun askeri kanadından 1966 yılında ayrılan Fransa'nın katılmadığı toplantıda Belçika'nın değişiklik önerilireni oybirliğiyle kabul ederek krizi bitirdi. Buna göre alınacak önlemler sadece Türkiye'nin savunmasını hedefleyecek ve önlemlerin uygulaması, Birleşmiş Milletler bünyesinde Irak dosyasının incelenmesiyle paralel olacak. Ayrıca, NATO Konseyi kararında, NATO'nun Irak'a karşı bir operasyona girişmediği özellikle vurgulanacak.

Dayanışma içindeyiz
Bu uzlaşma sayesinde Türkiye'ye AWACS erken uyarı uçaklarının gönderilmesine yeşil ışık yakılmış oldu. Toplantıda ayrıca kitle imha silahlarına karşı önlemler alınması ve Patriot füzeleri konularında da, ihtiyaçların müttefikler arasında ikili uzlaşmalarla sağlanmasını kararlaştırıldı. Savunma Planlama Komitesi'nin bu kararları almasının ardından, akşam saatlerinde Fransa'nın da katılımıyla NATO Konseyi toplantısı başladı. Toplantının ardından tüm müttefiklerin Türkiye ile dayanışma içinde oldukları ve olacakları yönünde bir açıklama yapıldı.

Bir ay geciktirdiler
Türkiye, NATO'dan Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 4'üncü maddesinin yürürlüğe sokulmasını, savunmaya ilişkin görüşme ve planlamaların başlatılmasını istemişti. Fransa, Almanya ve Belçika ise bunun savaşa destek vermek anlamına geleceğini belirterek NATO'nun devreye sokulmasına karşı çıkmıştı.


Tezkere 18'ine zor yetişir
Devletin zirvesi dün Irak krizini masaya yatırdı. ABD'den dönen Yakış ile Babacan'ın da katıldığı toplantıda asker bulundurma ve göndermeye ilişkin tezkere son şeklini aldı. Başbakan Abdullah Gül, Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök, bazı bakanlar ve bürokratlarla Irak konusundaki gelişmeleri değerlendirdi.

Toplantıya ABD'den dün dönen Devlet Bakanı Ali Babacan ile Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış da ayaklarının tozuyla katıldı. Toplantıda tezkerenin çerçevesi, ABD ile yürütülen mutabakat zaptı, ekonomik yardım ve iki bakanın ABD'deki temasları da değerlendirildi. Türk Silahlı Kuvvetlieri'nin (TSK) K Irak'a gönderilmesi ve Türkiye'de ABD askerlerin bulundurulması ile geçişine ilişkin tezkerenin 18 Şubat'ta Meclis'e getirilmemesi görüşüldü.

Sıkıntı yaşarız
Bu arada, Dışişleri Bakanı Yakış, ABD'den dönüşünde Esenboğa Havaalanı'nda yaptığı açıklamada, tezkerenin yarın Meclis'ten çıkmasını mümkün görmediğini söyledi. Yakış tezkerenin 18 Şubat'ta ya da daha önce çıkıp çıkmayacağı yönündeki bir soru üzerine "Onu çok zor görüyoruz" demekle yetindi. Yakış, temaslarını şöyle anlattı: "Amerikan tarafı Türkiye'den geçecek olan ABD askerlerinin geçişine TBMM tarafından izin verilmesinin bu ayın 18'ine kadar çözümlenmesinin kendileri için ne kadar önemli olduğunu bize ilettiler. Konunun Meclis'e getirme konusunda bir eksikliğimiz yok. Bu kadar kısa süre içinde bunu Meclis'ten geçirme konusunda sıkıntı yaşayacağımızı ilettik."

Tarihi zirve
Başbakanlık Merkez Binası Bakanlar Kurulu Toplantı Salonu'nda yapılan toplantıya Babacan, Yakış ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ün yanı sıra şu isimler katıldı: Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Başbakanlık Müsteşarı Fikret Üçcan, Genelkurmay Harekat Başkanı ve Başbakan Askeri Başdanışmanı Korgeneral Koksal Karabay, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Baki îlkin, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Dışişleri Başdanışmanı ve Özel Kalem Müdürü Tacan İldem, Başbakan Gül'ün başdanışmanları Ahmet Davutoğlu ve Gürcan Türkoğlu, Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Genel Müdür Yardımcısı Şafak Göktürk.