Türkiye, sessiz ve derinden değişiyor 2

YEREL YÖNETİMDE REFORM
TBMM'ye geçtiğimiz hafta sunulan Belediye Kanunu Tasarısı, Büyükşehir Belediye Kanunu Tasarısı ve İl Özel İdare Kanunu Tasarısı komisyonlarda 28 Mart tarihinden, yani seçimlerden sonra ele alınacak. Belediye ile mahalli idare birliklerini kapsayan Belediye Kanunu Tasarısı'yla getirilen yenilikler ana hatlarıyla şöyle:

"- Belediye kurulabilmesi için gerekli olan nüfus şartı 2 binden 5 bine çıkarılıyor.
- İçme ve kullanma suyu havzaları ile sit ve diğer koruma alanlarının dışında kurulu bir belediyenin sınırlarına, meskun sahası 5 bin metreden daha yakın olan yerleşim yerlerinde belediye kurulamayacak.
- Mevzuata (Hemşehri hukuku) kavramı getiriliyor. Böylece, herkes ikamet ettiği belde ile ilgili belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye idaresinin yardımlarından faydalanma hakkına kavuşacak.
- Belediyelerin görevleri de yeniden düzenlenirken, belediyelere motorlu taşıt muayene ve emisyon ölçümü yapmak veya yaptırmak görevi veriliyor. Daha önce kaymakamlıklara ait olan İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhi müesseselerle içkili yerlerle ilgili düzenlemelerin yapılarak ruhsatlandırılması belediyelerin yetkileri arasına katılıyor.
- Belediye başkanı, görevinin devamı süresince, siyasi parti teşkilatlarının yürütme organlarında görev alamayacak, profesyonel spor klüplerinde başkanlık veya yöneticilik yapamayacak.
- Tasarıda, belediye başkanlarına, beldenin nüfusuna göre, bugünkü rakamlar itibariyle 1 milyar 92 milyon 600 bin ile 7 milyar 284 milyon arasında değişen miktarlarda aylık brüt ödenek verilecek. Belediye başkanı yılda en fazla 30 gün izin kullanabilecek. En aza iki yıl başkanlık yapanlar, önceki durumlarına bakılmaksızın Emekli Sandığı ile ilişkilendirilerek emekli edilecek.
- İl belediyeleri ile nüfusu 30 bin ve üzerinde olan diğer belediyelerde zorunlu olarak stratejik plan yapılacak.
- Belediye başkanlığının sona ermesine ilişkin koşullardan birisinin gerçekleştiğinin saptanması durumunda İçişleri Bakanlığının başvurusu üzerine Danıştay kararıyla ilgili Belediye Başkanının başkanlık sıfatı sona erecek.
- Eskisinden farklı olarak görevden uzaklaştırılan belediye başkanına, görevden uzak kaldığı sürece aylık ödeneğinin üçte ikisi ödenecek, ayrıca bu süre içinde diğer sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya da devam edecek.
- Belediyelerin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin Vergi Usul Kanununda belirlenen yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde 30'unu aşamayacak.
- İllerde belediyenin desteğiyle, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelerinin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendika temsilcilerinin, varsa üniversite temsilcilerinin, mahalle muhtarlarının, ilgili sivil toplum kuruluş temsilcileriyle kamu kurum ve kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla kent konseyi oluşturulacak. Konsey, kent yaşamında; insan hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım ve yerinden yönetim ilkelerini geliştirmeye çalışacak.
- Nazım imar planları içinde kalan Hazine'ye ait arazi ve arsalar, bedelsiz olarak belediyelere devredilecek ve toplu konut ve şehircilik hizmetlerinde kullanabilecekler".

Büyükşehirlerle ilgili yasa tarasıyla da kendileri tarafından yapılan ve işletilen yerlere ruhsat verip, denetleyebilmeleri imkanı geteriliyor. Ayrıca Büyükşehir Belediyelerine, ilçe ve ilk kademe belediyelerinin imar uygulamalarını denetleme yetkisi de veriliyor. Büyükşehir Belediye başkanlarına 10 adet üniversite mezunu danışman görevlendirme yetkisi veriliyor.

İl Özel İdareleri Yasa Tasarısıyla da artık il genel meclislerinde başkanlık valilerden alınıyor ve kendi içlerinden seçilen birisinin başkanlık yapması hükmü getiriliyor. Valinin, hukuka aykırı gördüğü kararı geri göndermesi durumunda il genel meclisi saltçoğunlukla kararında ısrara edebilecek. İl genel meclisleri halk denetçilerini seçecek.