Avliye meselesini ortaya atıp, payların tutarının paydadan çok olduğunu ileri süren bir internet sitesinde “Allah matematik bilmiyor mu?” diye saptırıcı bir soru üzerine verdiğim cevaptır: Bunun, Tanrı’nın matematik bilgisiyle ne ilgisi var? Kur’ân’daki miras hukuku, yüzyıllardan beri mevcut olan Arap miras hukukunun, kadın ve çocuklar lehine düzeltilmiş şeklidir. Bu paylaştırma daha önce mevcuttu. Kur’ân daha önceki hukuk sisteminin adaletsiz yanlarını düzelterek uygulanmasını tavsiye etmiştir. İslâm hukukunun miras taksim dalına Feraiz denilir. Bu taksim işleminde üç husus karşımıza çıkabilir: 1- Fariza-i adile: Varislerin hisselerinin toplamıyla paydanın eşit olmasına adil taksim, 2- Reddiye: Payların toplamının, meselenin ortak paydasından eksik olmasına reddiye, 3- Fariza-i aile (Avliye): Payların toplamının, ortak paydadan büyük olmasına da avliye denilir.
Burada hisselerin toplamı ortak payda kabul edilerek eksiklik, her varisin hakkı, hissesi oranında azaltılır. Mesela ölen kişinin eşi, 3 kızı, anası ve babası varsa eşi 1/8, kızlar 2/3, ana babanın her biri 1/6 alır. Mesele 24’ten gelir ama payların toplamı 27 eder. Bu durumda payda 27’ye çıkarılır. Mal
27 parçaya ayrılır ve herkes hakkı oranında payını alır. Kur’ân’da meselelerin 6 veya
12 yahut 24 üzerinde hesap edileceği söylenmiyor ki! Feraiz ilmi denilen miras taksimiyle uğraşanlar kolaylık için ortak paydalar düşünmüşlerdir. Yok efendim tam değilmiş de yarım çıkıyormuş da... Yarım çıksa ne olur? Sanki yarım, matematiğin gereği değil mi? Tamları yapanlar da yarımlardır. Bu tür sorular, bilgisizleri dinden soğutmak isteyen tanrıtanımaz, dinsizlerin uydurmalarıdır.
Hadis mi hurafe mi?
SORU: Peygamberimizin, “Ey inananlar sizler beni ananızdan, babanızdan ve en çok sevdiğiniz şeylerden daha çok sevmezseniz tam iman etmiş sayılmazsınız” buyurduğunu ifade eden bir hadis var mı? Yoksa bu bir hurafe midir? (Eşref Kaya)
CEVAP: Evet, “Beni ana babanızdan ve hatta kendi canınızdan da fazla sevmedikçe iman etmiş olmazsınız” şeklinde bir hadis vardır. Bu hadis, Ahzab Suresi’nin 6’ncı ayetine uygundur. Çünkü orada, “Peygamber müminlere canlarından daha ileridir. Peygamber’in hanımları da müminlerin anneleridir” buyurulmaktadır.
