Sanayi bekleyecek ‘ev’lenen coşacak!

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun 8 bakanıyla birlikte inşaat sektörüyle bir araya geldiği ‘İnşaat Sektörü Zirvesi’nin sonunda açıkladığı sürpriz katkının yankıları sürüyor. Yüzde 25’lik konut peşinatı için açılan hesaba devletin yapacağı yüzde 15’lik katkı sürprizi hem konut alacakları hem de konut üreticilerini sevindirdi. Bireysel emeklilik sistemini çağrıştıran katkıya ilişkin detaylar dün yine Davutoğlu’ndan geldi. Uygulamanın ilk kez konut alacakları kapsayacağını açıklayan Davutoğlu, sistemin kademeli işleyeceğini vurguladı.

Vergi indirimi istediler

Devlet katkısının satışlara etkisi, sürenin 5 yıl olması nedeniyle zaman alacak. Buna rağmen konut sektörü, teşvikten oldukça memnun kaldı. Hükümetin teşvik hamlesinden haberi olmayan sektör temsilcileri, zirvede ‘ilk kez konut alacaklara vergi indirimi yapılsın’ önerisini sunmuştu. Vergi indirimi olmasa da yüzde 15 katkı yapıldı. Bu teşvik, özellikle alt ve orta gelirlinin konut almasını kolaylaştıracak. Hükümetin zirvesinde konut sektörünün büyümesine paralel büyümenin sağlıklı olmadığı, sanayicilerin fabrikalarını kapatarak inşaat sektörüne kaydıkları söyleniyordu. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan başta olmak üzere bu tespiti yapanlara rağmen konuta destek çıkması sürpriz olarak nitelendirildi.

Kademeli teşvikle 3 yıla % 10, 4 yıla % 12 katkı

AHMET Davutoğlu, Yapısal Dönüşüm 10. Kalkınma Öncelikli Dönüşüm Programı’nın toplantısında teşviğin nasıl işleyeceğini şöyle anlattı: “Kanun yürürlüğe girdikten sonra bir bankada hesaba yatırılan para 5 yıl tutulup daha sonra kullanıldığında yüzde 15 de devlet verecek. 5 yıl için yüzde 15 ise 4 yıl için yüzde 12, 3 yıl için yüzde 10 gibi kademelendirilmiş bir şekilde düzenleme getireceğiz. Böylece en az 3 yıl o tasarruf teşvik edilmiş olacak ama erken çekimlerde de yüzde 15’ten daha aşağı inen bir kademelendirme uygulanacak. ”

Çeyiz hediyesi gibi

UYGULAMANIN yeni konut edineceklere getirilen şartları hafifletmek yoluyla olacağına dikkati çeken Başbakan Davutoğlu, şunları söyledi: “Konut sahibi olma talebini artırıcı bir etki yapacak ve bu noktada özellikle düşük gelirlilerin daha kolay konut sahibi olması temin edilecek. Yani ilk evde olacak. Bu da daha çok yeni evliler ile ilgili olduğu için aynen çeyiz sandığında olduğu gibi, evlilikleri de teşvik etmiş olacağız.”

36 ay cayma hakkı abartılı kısaltılmalı

İNŞAAT Sektörü Zirvesi’ne Türkiye Müteahitler Birliği, Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası, Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği, Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği katıldı. Önceki gün, 5.5 saat süren İnşaat Sektörü Zirvesi’nde ev alacaklara teşvik müjdesi gündeme oturdu. Ancak zirvede sektörün birçok talebi de konuşuldu. Karşılıklı sorunlar ve çözüm önerileri dile getirildi. İlgili bakanlar notlarını aldı. Bu kapsamda, önümüzdeki günlerde sektörün taleplerine ilişkin yeni düzenlemeler yapılması bekleniyor.

Sektör ne talep etti?

- Yeni Tüketici Yasası’yla birlikte gelen cayma hakkının süresinin düşürülmesi istendi. Tüketici, 36 aylık sürede konutunu teslim alana kadar cayma hakkına sahip. Ancak bir ekonomik kriz anında bu maddenin sıkıntı yaratacağını düşünen sektör temsilcileri, sürenin 3 ay ya da daha makul bir seviyeye indirilmesini istedi.

-İlk kez konut alacaklar için vergi indirimi yapılması talep edildi.

- Sektörde önemli bir vergi yükü oluşturan damga vergilerinin sadece ruhsat aşamasında bir defaya mahsus olarak alınması ve tapu harçlarının da azaltılması önerildi.

- KDV’ler 2013 yılında yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 olarak kademelendirilmişti. Sektörde yapılan işlemlerin yüzde 70’i yüzde 18’lik yüzde 3’ü ise yüzde 8’lik KDV dilimine takıldı. 500 ile 999 lira rayiç bedeli olan arsalar yüzde 8, 1.000 lira ve üzeri rayiç bedele sahip olan arsalar yüzde 18 oranında vergilendiriliyordu. Bu bedelin 2 bin liraya çıkarılması talep edildi. Böylece, birçok arsanın yüzde 8 KDV’ye denk gelmesi sağlanacak.

- Yabancılara konut satışının teşvik edilmesi için 1 yıl olan oturma izninin uzatılması talep edildi.

- İmar planlarının müktesap hak haline gelmesi istendi.

Sektör ne diyor?

1) Bizim için de sürpriz oldu

GYODER Başkanı Aziz Torun:

İlk kez konut alacaklara devlet teşviği bizim için de sürpriz oldu. Tasarrufa yönlendirecek. Ancak dikkat edilmesi gereken, bu teşvik konut bedelinin tamamını değil yüzde 25 peşinatı kapsıyor. Teşvikle ilgili kararın çok kısa bir süre içinde yasalaşmasını bekliyoruz. Bu teşviği, alt ve orta gelir grubunun konut alması için önemli bir motivasyon unsuru olarak görüyoruz. Psikolojik olarak motivasyon sağlayacak.

2) Bir taşla iki kuş vuruldu

İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım:

Devletin bu karar ile bir taşla iki kuş vurduğunu düşünüyoruz. Uygulanacak teşvik, öncelikte bugüne kadar konut alma imkanı bulamayanlara yolu açmış olacak. Diğer taraftan tasarrufların artmasını sağlarken, kredi hacmi rasyolarını yukarı çekerek güçlendirecek. Biz bu katkıyı ilk adım olarak düşünüyoruz. Damga vergisi, harç, KDV gibi konularda da katkı sağlanması yönünde teşviklerin de daha sonraki adımlar olacağını umuyoruz.

3) Daha hızlı verilecek

KONUTDER Başkan Yardımcısı Ali Dumankaya:

İlk kez ev alacakların faydalanabileceği katkı ile ev alma kararı hızlanacak. Yeni getirilen teşviğin konut alıcısında önemli bir farkındalık oluşturacağını ve bugüne kadar konut alımını düşünmeyen kitleyi harekete geçireceğini düşünüyoruz. Bu karar aynı zamanda kentsel dönüşümü hızlandıracak, dar ve orta gelirli kesim için fırsat yaratacak. Bu teşvik ile devlet hem inşaat sektörüne hem de yeni evlenenlere ve dar gelirlilere destek sağlayacak.

4) Sektörün önünü açacak

TÜRKİYE Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün:

Başbakan Davutoğlu, zirvede ‘İnşaat sektörüyle gurur duyuyoruz. En zor şartlarda Libya’da, Rusya’da, Irak’ta bir mucize gerçekleştirdiler. Bir seferberlik halinde her türlü desteği vereceğiz’ değerlendirmelerinde bulundu. Ayrıca Davutoğlu, sektörle tüm kamuoyuna bir de müjde verdi. Bu teşviki konut sektörünün önünü açacak bir gelişme olarak değerlendiriyorum. Söz konusu teşvik, tasarrufların arttırılması ve konut stoğunun eritilmesi yönünde de ekonomiye katkı sağlayacaktır.