Piyasalarda deprem

Lehman gibi zor durumda olan Merrill Lynch çareyi Bank of America bünyesine katılmakta buldu. Bank of America, Merrill Lynch’in tamamı için 50 milyar $ verecek

Dünyanın en büyük sigorta şirketi AIG’nın de 40 milyar dolar bulamaması halinde batacağı söyleniyor. Bu gelişmeler borsaları yerle bir ederken kayıplar yüzde 5’lere çıktı

ABD’nin dördüncü büyük yatırım bankası Lehman Brothers’ın iflas bayrağını çekmesi tüm dünyada piyasaları vurdu. 158 yıllık dev yatırım bankasının kurtarılması için ABD Hazine Bakanı Henry Paulson önderliğinde haftasonu peşpeşe yapılan toplantılardan bir sonuç çıkmamasının ardından piyasalar dün tam anlamıyla “Kara Pazartesi” yaşadı.

Bear Stearns, Fannie Mae ve Freddie Mac’e uzatılan devlet elinin Lehman’a uzatılmamasının ardından yatırım bankası iflas işlemlerine başladığını açıkladı. 639 milyar dolar ile 46 bankadan oluşan Türk bankacılık sektöründen 137 milyar dolar daha fazla varlığa sahip olan Lehman’ın batışı borsaları vurdu. İngiliz Barclays ve Bank of America’nın teklif vermekten vazgeçmesiyle yaşama şansı kalmayan Lehman, finans sektörüne ilişkin kaygıların da tavan yapmasına neden oldu. Lehman gibi zorda olduğu söylenen Merrill Lynch’in de sürpriz bir şekilde 50 milyar dolar değerle Bank of America tarafından satın alınması da finansal kuruluşlara ilişkin endişeleri artırdı.

Wall Street’te taşlar değişiyor

Lehman’ın batışının ardından gözler bu kez dünyanın en büyük sigorta şirketi olan American International Group’a (AIG) çevrildi. Elinde yüklü miktarda mortgage kaynaklı kağıt bulunan ve mortgage krizi nedeniyle bu kağıtların değerini neredeyse sıfırlamak zorunda kalan AIG, piyasalarda kan kaybını iyice hızlandırdı. Bear Stearns, Lehman ve Merrill ile ilgili yaşananlardan sonra “Wall Street yeniden şekilleniyor” yorumları yapıldı.

İMKB % 5.27 düştü, dolar 1.27’ye çıktı

LEHMAN Brothers’ın iflas etmesi ve Merrill Lynch’in Bank of America’ya satışı tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de piyasaları altüst etti. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) yurtdışı piyasalardaki sert düşüşlerin etkisiyle dün tam 1.952 puan yani yüzde 5.27 düşerek 35.081 puana geriledi. Dün bir ara 34.669 puana kadar inen İMKB, AKP kapatma davasıyla yaptığı yükselişin neredeyse tamamını geri verdi. Düşüşte büyük bankacılık ve holding hisselerinin başı çektiği görüldü.

İMKB’de işlem gören 330 şirketten 313’ünün piyasa değeri düşerken sadece 10 hisse değer kazandı. Böylece dünkü yüzde 5.27’lik depremin ardından İMKB’deki son bir haftalık kan kaybı, yüzde 13.41 seviyesine tırmandı.

Uluslararası piyasalarda yaşanan deprem içeride doların Cuma gününe göre yüzde 1.6 yükselerek 1.27 YTL’ye tırmanmasına neden oldu. Doların uluslararası piyasalarda değer kaybetmesi doların içerideki yükselişini sınırlandırdı. Piyasalardaki sarsıntı bonoyu da vurdu. Cuma günü yüzde 18.81’den kapanan bono faizleri dün 0.45 puan artarak yüzde 19.36’ya çıktı.

Dev borsalar teker teker yıkıldı

Wall Street’te yaşananlar dünyanın en büyük borsalarını yerle bir etti. Avrupa borsalarında kayıplar dün bir ara yüzde 5’e ulaştı. Düşüşte finans sektörü hisseleri başı çekti. Lehman hisseleri Frankfurt Borsası’nda yüzde 83 gerilerken AIG ile ilgili kaygılar sigorta şirketlerinin hisselerini de olumsuz etkiledi. AIG hisseleri New York’ta elektronik işlemlerde yüzde 50 düştü. Dünyanın önde gelen reasürans şirketlerinden Münich RE yüzde 3 değer kaybetti. Swiss Re hisseleri yüzde 4.2 düşerken, Allianz yüzde 5.1 düşüşle açıldı. ABD bankalarının peşpeşe iflas etmesi doların uluslararası piyasalarda kan kaybetmesine neden oldu. Euro, Cuma gününe göre 1.7 artışla, 1.4479 dolar seviyelerine kadar çıkarken, ABD tahvil getirileri de ABD finans sisteminin durumu hakkındaki endişelerin artmasıyla son beş ayın en düşük seviyelerine ulaştı. Yatırımcıların, FED’in yarın yapacağı faiz toplantısında faizleri düşüreceği beklentileri ise arttı.

FED bugün faizi yarım puan indirebilir

* Merrill Lynch, şu anda piyasanın tamamının bugün 0.25 puanlık faiz indirimi beklediğini fakat mevcut koşullar içerisinde FED’in daha agresif bir yaklaşım sergileyebileceğini düşündüklerini açıkladı. Kurumun açıkladığı raporda, enflasyondaki artış ve büyümedeki yavaşlamanın ardından FED’in yılın ilk çeyreğinde 0.50 puan faiz indirimi yapmasının beklendiği belirtildi.

Merrill Lynch’e göre son günlerdeki görüntü bankacılık sektörünün ağırlığı üzerine aldığını ve ekonomideki risklerin tamamen büyüme görüntüsünde toplandığını gösteriyor. Bu koşullarda FED’in bir süre beklemede kalması mantıklı değil. Zamanı belli olmasa da finansal koşullar o kadar sıkılaştı ki FED’in bugün faizleri 0.50 puan indirmesi olası, hatta duruma göre bazı ek önlemler de gerekebilir.

Merkez bankaları piyasayı nakite boğdu

* Lehman Brothers’ın iflastan kurtarma başvurusunun da tetiklemesiyle, Avrupa ve İngiltere merkez bankası finansal piyasaları rahatlatmak için harekete geçerek FED’e katıldı. Avrupa Merkez Bankası, bir günlük para piyasası ihalesine bankalar için 30 milyar euro verdi ki bu da gerekenden 3 kat fazla. İngiltere Merkez Bankası ise bankalara 3 gün için 5 milyar sterlin kredi sağladı. ABD Merkez Bankası (FED) da menkul kıymetler şirketlerine yönelik krediler için kabul ettiği teminatı artırdı. Avrupa Merkez Bankası krediyi yüzde 4.30 faiz oranıyla enjekte ettiğini belirtti. İsviçre Merkez Bankası 22 Şubat’tan beri ilk kez likidite önerisinde bulundu.