Kaseler tabakların yerini aldı

Sofralar evrim geçirdi

Gelecekte arkeologlar bugünü araştırdıklarında 21’nci yüzyılın ikinci yarısından sonra sofrada ciddi boyutta devrim ile karşılaşacaklar. Bunun nedeni basit.. Tabaklar evrim geçirdi. Klasik tabakları yerini farklı sunumlar aldı. Etler tahtalarda, salatalar kavanozlarda servis edilmeye başlandı. Normal tabakta yemek yiyemez olduk.

Önce çukur tabaklar çıktı

Bugünlerde dünyanın birçok gastronomi şehrini ve önemli restoranlarını kasıp kavuran yeni bir eğilim var: Kâsede yemek akımı. Deneyenler yemeğin kâsede çok daha lezzetli olduğunu iddia ediyor. Peki, bunun bilimsel bir açıklaması var mı? Tabii kaselere geçiş süreci bu kadar hızlı yaşanmadı. Önce çukur tabaklar öne çıktı. Yarı tabak, yarı kase formundaki bu tabaklar Antik Roma’da ve 2’nci Dünya Savaşı sonrası kullanılan melamin tabakların modern hali olarak sofralarımızdaki yerini aldı.

Kasede yemek daha fazla tat veriyor

Dünyada yemek akımı resmiyetten daha sıradan bir hale dönüşmüş durumda. İşte bu nedenle normal tabaklar artık tercih edilmez durumda. Yemek yazarı ve TV programcısı Nigella Lawson yeni kitabı kasede yemek trendini anlatıyor, Nigella “Eğer mümkün olsa her şeyi artık kasede yemek istiyorum” diyor kitabın girişinde...

Restoranlar ve hazır yemek servisi yapan mekanlar kasede yemek trendinin öncüsü durumunda hemen hemen İstanbul’daki yeni nesil hamburgerciler ve et restoranları artık yemekleri tabak yerine kesme tahtasında getiriyor, bununla da kalmıyor, salatalar kavanozlarda, patates kızartmaları saksı ya da tel sepetlerde sunuluyor.

Kasede yemeğin hızla yayılmasının nedenini yemek otoriteleri şöyle savunuyor, “Aynı yemeği tabakta yiyenler, kâsede yedikleri kadar tat alamıyorlar. Sağlıklı yemek ve salataların kâsede çok daha lezzetli olduğunu ileri sürenler çok.” Bu iddialar çoğu insana anlamsız gelebilir. Ama haklı yönleri var...

İngiltere'de yapılan bir araştırma masada ailecek yemek yiyenlerin oranı yüzde 49. İşte kase ile yemek yemek de bunun için ideal. Tabii mönüler de artık daha globalleşiyor. Yemek programları dünya mutfağının farklı yemeklerini herkese öğretiyor. İtalyan, Asya, Japon ve Kuzey Afrika mutfağınıdan yemekler sofralarımızda yer almaya başladı. Bu da kasede yemek yemeyi daha avantajlı bir hale getirdi.

Önce psikolojinizi doyurun!

Kasede yemenin püf noktası, çeşitli duyusal uyarıcıların tat algımızı nasıl etkilediği ve yemekten sonra kendimizi ne kadar tok hissettiğimizle ilgili. Yemeklerin rengi ve ağızda yarattığı hissin tadı etkilediğine dair çok sayıda veri var. Yemeğin sunulduğu kabın şekli ve yapıldığı maddenin de benzer bir etkide bulunduğu belirtiliyor. BBC Future’a konuşan Oxford Üniversitesi’nden tat psikolojisi uzmanı Charles Spence, “Yemeğin kıvamından ısısına, ağızda bıraktığı histen tabakta mı yoksa kâsede mi yendiğine kadar birçok şey tadı etkiliyor” diyor.

İnsanlık tarihinin özüne dönüş

Amerikalı yemek yazarı Sara Forte’nin yeni kitabı “Kaşık ve Kase” ismini taşıyor. Forte bu ikiliyi şöyle tanımlıyor “Kase basit, lezzetli ve sağlıklı yemekler için ideal bir araç. Basit bir yemekte yağsız proteinler, yeşillikler, sebze ve kepekli tahıllar bir araya geldiğinde lezzet ve doku benzersiz bir evlilik haline dönüşüyor. Böylesi bir yemeği, ciddi bir sofrada yediğinizde içinize işlemeyecektir. Ama bir kase içinde kaşıklayarak yemek size büyük haz verecektir. Bu nedenle insanlık tarihinin özüne dönüp kaşıl ve kaseyi yeninden hayatımıza sokalım” diyor.

Artık asıl yediğiniz önemli

Buradan hareketle Spence, “Kenarı olmayan bir kâse, ağzına kadar yemek dolu görüntüsüyle daha fazla yemek yemiş olma hissi yaratacaktır” diyor. Spence’e göre, “Kâsede yemek servisi, bu tuhaf akımlara karşı bir tepki olabilir ama bu durum aynı zamanda yemeğin yendiği tabak çanağın öneminin ve bazı yemeklerin gerçekten de belli bir tarzda sunulması gerektiğinin anlaşıldığını da gösteriyor.”

Çok yemek yiyeceğim mesajını alın

Peki kasede yemek yemenin sağlığımıza faydası var mı? Aynı miktarda yemeği küçük bir tabağa ya da kaseye koyduğunuz zaman sizin gözünüze o yemek çok görünecektir. Bu da görsel olarak beyninize “çok yemek yiyeceğim” mesajını gönderip daha fazla yemekle doyma hissini verecek. Bu küçük hile çoğu zaman işe yarar ama kasede yemek yemenin ana fikri az ve sağlıklı yemekler yemek. Unutmayın çocuk yemek tabakları bir yetişkini doyurur. Kasede yemek ise hem gözünüzü hem de karnınız doyurur.

Kabın ağırlığı yemekteki tatmini artırır

Yemek yerken kâse elde tutuluyorsa, kabın ağırlığının artırılması, yemekten tatmin hissinin de artmasına, hatta yemeğin tadının daha yoğun alınmasına neden olabiliyor. “Ayrıca kâse ılıksa etrafınızdaki insanların da daha sıcak olduğunu düşünürsünüz” diyor Charles Spence. Spence yaptığı deneylerde, tabağın kenar genişliğinin tabaktaki yemek miktarı algısını etkileyip etkilemediğini de araştırdı. Tabağın büyüklüğü arttıkça aynı miktar yemeğin daha küçük porsiyon gibi algılandığı görüldü.

%29.7

Dünyada yemek endüstrisinin trendlerini araştıran Technomic’e göre son beş yılda kase satışları tabak satışına oranla yüzde 29,7 arttı.

%44

Ikea Avrupa’daki kase skalasını son bir yılda 3’e katladı ve satışlar da yüzde 44 arttı..

28 cm

1960’lı yılların başında 23 santim çapındaki tabaklar porsiyonların büyümesiyle 28 santim çapına çıktı.

Gwyneth Paltrow yemeklerini kasede yiyenlerden. Güzel aktris, “Her şeyin tadı kasede daha güzel” diyor.