İthal kuru ‘kuru’ kalır fiyatta indirim olmaz!

Fiyatı son aylarda hızla tırmanan kuru fasulye ve barbunya ithalatında gümrük vergisi oranları sıfırlandı. Ancak üreticiler ithal kuru fasulyenin tüketicilerin damak tadına uymadığı için fazla tercih edilmediğine dikkat çekerek, ithalatın yerli ürün fiyatını düşürmeyeceği görüşünde.

Kuru fasulye ve barbunya ithalatında gümrük vergisi oranları sıfırlandı. Dünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu kararına göre, kuru fasulye ve barbunya ithalatında gümrük vergisi oranları yüzde 20’den sıfıra düşürüldü. Bu kapsamda söz konusu ürünlerin ithalatında AB, EFTA, Bosna Hersek, Güney Kore ve diğer ülkelerden yapılacak ithalatta gümrük vergisi oranı sıfır olarak uygulanacak.

İthalatta gümrük vergisinin sıfırlanmasıyla iç piyasada fiyatı 12 lirayı bulan kuru fasulyenin perakende satış fiyatının aşağı inmesi hedefleniyor. Ancak sektör yetkilileri aynı görüşte değil. İzmir Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Ercan Korkmaz, “İthal kuru fasulye Türk damak tadına uymadığı için tüketici tarafından fazla tercih edilmiyor. İthalata uygulanan yüzde 20 oranındaki gümrük vergisinin sıfıra indirilmesi yerli ürün fiyatını etkilemeyecek” dedi. Korkmaz, gümrük vergisinin sıfırlamasının ithal kuru fasulyenin fiyatını sadece 1 ile 1.5 lira arasında düşürebileceğini söyledi.

Kuraklık rekolteyi düşürdü

Korkmaz, yerli ürüne en yakın kuru fasulyenin Kırgızistan ve Arjantin’de üretildiğini kaydetti. Geçen yıl kuraklık sebebiyle bu ülkelerde de rekoltenin düşük çıktığına dikkati çeken Korkmaz, hem döviz kurunun yükselmesi hem de bu ülkelerin artabilecek talep sebebiyle fiyatlarını artırması halinde sıfırlanan gümrük vergisiyle oluşan fiyat avantajının ortadan kalkabileceğine işaret etti. Türkiye’de en fazla tüketilen yerli kuru fasulye türünün sıra, horoz ve dermason cinsi olduğunu anlatan Korkmaz, tüketicinin Konya, Karaman, Niğde ve Balıkesir yörelerinde yetiştirilen bu ürünün yerine ithal fasulyeyi tercih etmeyeceğini ifade etti.

İthal damak tadımıza uymuyor

Korkmaz, şunları söyledi: “İthal edilecek kuru fasulye pişirildiğinde yerli türlere en yakın tadı veren ürün olması gerekiyor. Aksi halde tüketici bir defadan fazla almaz. Arjantin ve Kırgızistan ürününde sıkıntı yok. En çok kuru fasulye ithalat yaptığımız ülkelerin yanı sıra Kanada ve Mısır’da da ürün kuraklık sebebiyle rekolte düştü. Etiyopya, Bangladeş, Çin’den gelecek fasulyenin kalitesi de çok düşük. Türk halkının damak tadına da uymuyor.”

Menşei yazılmalı

Dünyada şu anda kaliteli fasulyenin kalmadığını, ithal edilecek ürünler piyasaya sürüldüğünde ambalajının üzerine menşeinin mutlaka yazılması gerektiğini dile getiren Ercan Korkmaz, kötü ithal ürünün Türk malı olarak piyasaya sürülmesi halinde yerli ürünün imajına zarar vereceğini belirtti.

Kilosu 12 liraya çıktı

- 2012 yılında perakendede ortalama 3.5-4 liradan satılan kuru fasulyenin kilogram fiyatı, son bir yılda tırmanışa geçti.

- Geçtiğimiz ekim ayında perakendede kilogramı ortalama 7 lira, aralık ayında ise 10 liraya ulaşan kuru fasulye, 2014 yılının ilk günlerinde 12 liraya ulaştı.

- Fiyat artışı, Arjantin’de yaşanan kuraklık ve kuru fasulyeden zarar eden çiftçinin bu yıl yeniden kuru fasulye ekmemesine bağlanıyor.

- Türkiye’de yaklaşık 180-200 bin ton arasında kuru fasulye tüketiliyor.

- Bu tüketimin yaklaşık yüzde 60’ı ithal ediliyor.