İlk Sukuk’lar bu yıl çıkıyor

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 2012 yılında devletin çıkaracağı kira sertifikalarının yeni bir piyasa enstrümanı olarak devreye girmesini, bununla ilgili yasal düzenleme ve arkadan ilk uygulamaların bu yıl içinde gerçekleşmesini hedeflediklerini söyledi.

Babacan, Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) kuruluşunun 30. yıldönümü dolayısıyla düzenlenen “Finansal Piyasalarda Reform ve Düzenleme” başlıklı konferansın açılışında yaptığı konuşmada, önümüzdeki dönemde sermaye piyasalarının yoğun bir gündemi olacağını belirtti.

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bu yıl yasal düzenlemelerin yanı sıra yenilik olarak uygulamaya koyacakları üç önemli alan bulunduğunu, bu üç alandan birinin devletin çıkaracağı kira sertifikaları (Sukuk) olduğunu söyledi. Geçtiğimiz yıl yapılan düzenlemelerle özel sektörün bono, tahvil ihracında dezavantajlı durumunu giderdiklerini, özel sektör tahvil ihraçlarının hızlı şekilde başladığını, devam ettiğini, ancak tahvil ihraçlarıyla aynı şartlarda, benzer mevzuat içinde özel sektörün kira sertifikası çıkarmasının önünü açtıklarını hatırlatan Babacan, şöyle devam etti:

Yasal düzenleme geliyor

“2012 yılında devletin çıkaracağı kira sertifikalarının yeni bir piyasa enstrümanı olarak devreye girmesini istiyoruz. Bununla ilgili yasal düzenleme ve arkadan ilk uygulamaların bu yıl içinde gerçekleşmesini hedefliyoruz. İkinci önemli konu, henüz halka açılma aşamasına gelmeyen firmalarımızın biraz dışarıyla, yatırımcılarla muhatap olmaya başlaması, kurumlaşması, şeffaflaşması amacıyla bir ilk aşama var. Bu da dünyada gittikçe yaygınlaşıyor. Bu, ilk aşamada melek yatırımcılarla yeni girişimleri buluşturan bir düzenleme... Bununla ilgili bazı bakanlıklarımızda hazırlıklar var. Ayrıca Hazine Müsteşarlığı, SPK’nın hazırlıkları var. Biz bu hazırlıklar biraz daha olgunlaştıktan sonra kurumlarımızı, bakanlıklarımızı bir araya getireceğiz ve bununla ilgili düzenlemelerimizi yapacağız. Belki devletin de ilk aşamada, ilk start verme aşamasında belli ölçülerde içinde olacağı bir mekanizmayı kurmuş olacağız.”

Biz de ‘Melek’ olacağız start’ta riski paylaşıp sonrasında çıkacağız

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, girişim sermayesi konusunda bir çalışmaları bulunduğunu belirterek, “Farklı kurumlarımızda, farklı hazırlıklar söz konusu. Bunların hepsini bir araya getirip tek bir politika, tek bir düzenlemeyle bunu da devreye sokmuş olacağız” dedi. Girişimci insanları yakalamak, başlangıçta fikirlerine, girişimlerine destek olmak ve riskini paylaşmanın, onların gerçek anlamda Türkiye ve dünya firması olması için ilk hazırlığı yapmanın büyük önem taşıdığını dile getiren Babacan, ‘melek yatırımcı’nın bunu ifade ettiğini belirtti.

Şimdiye kadar çok gelişmedi

Bundan sonraki aşamanın Türkiye’de girişim sermayesinin gelişmesi olduğunun altını çizen Babacan, şöyle devam etti: “Bugüne kadarki sürece baktığımızda bu alanın da fazla gelişmediğini görüyoruz. Girişim sermayesi konusunda yine devletin sadece başlangıç aşamasında ve ölçülü bir şekilde işin içinde olduğu ama daha sonra devreden çıkacağı ki onun da başını, sonunu çok iyi tanımlayacağız, öyle ucu açık olmayacak. Sadece işin başlangıcında filizlenmesinde biraz yardımcı olmak, biraz devreye girmek, ondan sonra artık kendi ayakları üzerinde yürümeye başlayınca hemen geri çekilmek ve piyasayı kendi dengeleri içinde bırakmak... Bununla ilgili yine bir çalışmamız var. Farklı kurumlarımızda, farklı hazırlıklar söz konusu. Bunların hepsini bir araya getirip tek bir politika, tek bir düzenlemeyle bunu da devreye sokmuş olacağız.” Girişim sermayesinden sonraki aşamanın halka açılma olduğuna dikkati çeken Babacan, bunun üçüncü ve artık gerçek anlamda kurumsallaşmayı besleyen, dışa çok daha açık, daha fazla yatırımcıyla muhatap olunan bir yapılanma olduğunu, dolayısıyla 2012 yılı için yasal düzenleme haricinde üç alanın önemli gündem maddelerini teşkil edeceğini vurguladı.

Akgiray: Yeni SPK Kanunu yıl ortası yürürlüğe girer

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, çok yeni bir SPK Kanunu üzerinde çalışıldığını, hükümetin ve parlamentonun yardımıyla, her şeyin planlandığı gibi gitmesi halinde kanunun yılın ortalarında tam olarak yürürlüğe girmesini beklediklerini söyledi.

Akgiray, tarihsel olarak bütün ülkelerde olduğu gibi SPK Kanunu’nun Türkiye’de uygulamaya alınmasının, bankacılık krizinin ardından, 80’li yılların başında söz konusu olduğunu hatırlattı.

Birçok gelişmiş ülkeye kısayla aslında 30 yılın kısa bir tarih olduğuna işaret eden Akgiray, şöyle devam etti: “Ancak hızlı bir büyüme tarihi oldu. Tempo, bu yıl ve önümüzdeki yıllarda hızlanacak. Bazı zayıf noktalar, bazı eksiklikler de var. Ancak bunları hızla gidermeye çalışıyoruz. Biz global standartlarla uyum içindeyiz. Bugünlerde neler hazırlık aşamasında? Bu yıl ne yapacağız? Çok yeni bir Sermaye Piyasası Kanunu üzerinde şu anda çalışılıyor. Hükümetin ve parlamentonun yardımıyla, her şeyin planlandığı gibi gitmesi halinde kanunun yılın ortalarında yürürlüğe girmesini bekliyoruz. Diğer taraftan yılın ortasında yeni bir Türk Ticaret Kanunu yürürlüğe girmiş olacak. Bu yürürlüğe girmeden önce yeni SPK Kanunu geçmeli.”

Çok kredi ölüme davetiye çıkarmak

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, çok fazla kredi, çok fazla borçlu olmanın bir yerde “ölüme davetiye çıkarmak” gibi bir şey olduğunu belirterek, “Onun için gelecekte bankaların, kredilerin finanse ettiği büyümeye daha az güvenilecek. Özsermayenin finanse ettiği büyümeye daha çok güvenilecek” dedi.

Sukuk nedir?

Sukuk veya kira sertifikaları özellikle birikimlerine faizsiz getiri imkanı arayan profildeki yatırımcılara hitap ediyor. Kira sertifikaları ya da sukuk, Özel Amaçlı Şirketler (Special Purpose Vehicle, SPV) aracılığı ile ihraç edilen menkul kıymetlere verilen isim.

Varlığa sahip olan ana şirket (örnek olarak katılım bankası) özel amaçlı bir şirket kurar, buna Varlık Kiralama Şirketi denir. Söz konusu varlıklar bu varlık kiralama şirketine aktarılır. Ana şirket daha sonra bu varlıkları geri kiralar, böylece varlık kiralama şirketinden nakit yaratmış olur. Daha sonra da bu varlıklar için kira öder. Varlık kiralama şirketi bu varlıklar için ödemeyi kira sertifikasından elde ettiği gelirle yapar. Varlık kiralama şirketi ana şirketten gelen kira geliriyle sukuku satın alan yatırımcılara ödeme yapar.