İlk çeyrekte 84 $ zenginleştik

Merkez Bankası’nın iç talebi kısmak için yükselttiği faizler nedeniyle ilk çeyrekte yavaşlaması beklenen büyüme hızı sürpriz yaptı. Piyasaların en fazla yüzde 5.8 beklediği büyüme yüzde 6.7’yle 2006’nın ikinci çeyreğinden sonraki en yüksek seviyeye ulaştı. Büyümenin motoru yüzde 14 artan ihracat olurken, seçim öncesi artan kamu harcamaları da dikkat çekti. Beklenenin üzerinde gerçekleşen büyüme Türk ekonomisinin büyüklüğünü yıllık bazda 410 milyar dolara çıkartırken, kişi başı milli gelir de üç ayda 84 dolar artarak 5 bin 461 dolara çıktı. 21 çeyrektir kesintisiz büyüyen Türk ekonomisi, yeni bir rekora daha imza attı.

Seçim ekonomisi

Harcama bileşenlerine göre paylar hesaplandığında; büyümenin ihracat ve seçim ekonomisi nedeniyle devlet harcamalarından kaynaklandığı görüldü. Yüzde 6.8’lik GSYH büyümesinde, mal ve hizmet ihracatının payı 6.8 olurken, ithalatın payı yüzde 2.3 olarak hesaplandı. Gelişme hızı yüzde 14 büyüyen mal ve hizmet ihracatından sonra yüzde 9 ile en yüksek oran olan devletin nihai tüketim harcamalarının büyümedeki payı yüzde 0.6 olarak hesaplandı. Yatırımların büyümedeki payı 0.8, özel tüketim harcamalarının payı ise yüzde 1 oldu.

Büyüme rakamları arasında dikkat çekici olan devlet harcamalarındaki artışta seçime yönelik yatırımların büyük etkisi oldu. Toplam devlet harcamaları cari fiyatlarla yüzde 23.5 büyüyerek 19 milyar 389 milyon YTL’ye çıktı. Devlet harcamalarındaki tırmanışta yüzde 21.4 büyüyerek 16.1 milyar YTL’ye ulaşan maaş ve ücret harcamalarının etkisi hissedildi. Böylece sabit fiyatlara göre devlet harcamaları yüzde 9 artışla ihracattan sonra en hızlı büyüyen kalem oldu. Buna karşın Merkez Bankası’nın iç talebi kısmak için yüksek tuttuğu faizlerin tüketimdeki etkisi yılın ilk çeyreğinde önceki dönemlere göre daha fazla hissedildi. Özel tüketim harcamalarındaki artış sabit fiyatlarla yüzde 1.9 gibi düşük bir seviyede kaldı.

Merkez Bankası ‘seçim ekonomisi uygulanıyor’ uyarısında haklı çıktı

Beklenenden yüksek gelen büyüme rakamları piyasalarda farklı yorumlara neden oldu. Finansbank Başekonomisti İnan Demir, ilk çeyrekteki büyüme artışında ana belirleyicinin ihracat olduğunu belirterek, ihracatın büyümeye katkısının geçen yılın son çeyreğindeki 2.5 puandan bu yılın ilk üç ayında 4.3 puana çıktığını kaydetti. Merkez Bankası’nın yılın ilk beş ayında faiz dışı bütçe harcamalarındaki artışa dikkat çekerek yaptığı “Merkezi yönetim faiz dışı harcamalarındaki artışın yakından izlenmesini gerekmektedir” yönündeki uyarısını da hatırlatan Demir, “Kamu harcamalarındaki artış, Merkez Bankası’nın endişelerini haklı kılıyor” dedi.

Büyüme verilerinin piyasalara yansımasını değerlendiren JPMorgan Başekonomisti Yarkın Cebeci de “Merkez Bankası, yeni hükümetin oluşmasını, yeni cumhurbaşkanının seçilmesini ve seçim sonrası mali sıkılaştırmanın boyutunu görmeyi bekleyecektir. Bu da Merkez Bankası’nın faizleri Ekim’den önce indirmeye başlamayacağı yönündeki beklentimizi destekliyor” diye konuştu.

Yıllık ihracat 100 milyar $’a dayandı

Türkİye’nİn Haziran ayı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17.2 artarak 8 milyar 970 milyon dolara ulaştı. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre, Ocak-Haziran dönemini kapsayan 6 ayda ise ihracat, yüzde 24.08 artışla 49 milyar 412 milyon dolar oldu. Haziran ayı itibarıyla son bir yıllık ihracat da yüzde 22.38 artarak 95 milyar 363 milyon dolar olarak gerçekleşti. Haziran’da miktar olarak en fazla ihracat ise 7 milyar 925 milyon 80 bin dolarla sanayi sektöründe oldu. Geçen ay taşıt araçları ve yan sanayi sektörü 1 milyar 824 milyon 153 bin dolar, hazır giyim ve konfeksiyon sektörü 1 milyar 436 milyon 377 bin dolar ve demir çelik ürünleri 1 milyar 69 milyon 384 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Haziran ayında en fazla ihracat düşüşü yüzde 32.24 ile tütünde olurken, bunu yüzde 29.66’lık düşüşle fındık ve mamulleri izledi.

İhracatta otomotiv sektörü yine lider


İhracat (Milyon $) Aylık Yıllık

I. TARIM 770,8 10.166,4

A. Bitkisel ürünler 570,4 7.774,8

B. Hayvansal ürünler 42,9 555,4

C.Ağaç ve Orman 157,5 1.836,1

II. SANAYİ 7.925,1 82.848,2

A. İşlenmiş tarım ürün. 728,8 8.182,9

B. Kimyevi maddeler 898,3 9.497,5

C. Sanayi mamülleri 6.297,9 65.167,8

Hazırgiyim ve Konfeksiyon 1.436,4 14.953,1

Oto ve Yan Sanayi 1.824,2 18.171,2

Elektrik - Elektronik 728,8 8.429,0

Makine ve Aksamları 469,7 4.752,3

Demir ve Demir Dışı Metaller 448,0 4.719,4

Demir Çelik Ürünleri 1.069,4 10.537,3

Çimento ve Toprak Ürünleri 212,2 2.213,4

Değerli Maden ve Mücevherat 103,4 1.339,8

Diğer Sanayi Ürünleri 5,9 52,4

III. MADENCİLİK 273,8 2.349,3

Toplam 8.969,7 95.363,9



Elektrik ve doğalgaza zam yapılmayacak

Yıl sonuna kadar elektrik ve doğalgaza zam öngörmediklerini söyleyen Babacan, halk arasında genel kanaatin enflasyondaki düşüş trendinin devam edeceği yönünde olduğunu belirtti. “Enflasyonun düşüşünde en önemlisi de bu” diyen Babacan, Türkiye’nin enflasyonda olduğu gibi nominal faizlerde de tek haneyi göreceğine işaret etti

Babacan: Seçimler öncesi yapılan kamu harcamalarının büyümeye etkisi kalıcı olmaz

“Türkiye kendi ayağını vurmazsa önümüz açık” diyen Babacan, ilk çeyrekte kamu harcamalarının büyümeye olan etkisinin kalıcı olduğunu düşünmediklerini söyledi

Devlet Bakanı Ali Babacan, ilk çeyrekteki kamu harcamalarının büyümeye olan etkisinin kalıcı olduğunu düşünmediklerini söyledi. Babacan, geçmiş dönemde kamu sektörünün büyümeye katkısının hemen hemen sıfır olduğunu belirterek, ilk çeyrekteki etkiyi değerlendirirken hem çeyrek dönem olması hem de mevsimsellik durumunu göz önünde bulundurmak gerektiğini söyledi. Kamu harcamaları ile büyümenin bedelinin geçmişte çok ağır ödendiğini vurgulayan Babacan, “Büyüme, özel sektör yatırımları ve verimliliği artırarak sağlanacaktır” dedi.

Ayağımızı vurmazsak...

Babacan, Hazine Müsteşarlığı’nda düzenlediği basın toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Babacan, Türkiye’nin son derece olumlu bir büyüme trendine girdiğini belirterek, “Eğer Türkiye kendi ayağını kendisi vurmazsa, kendi kendisine zarar vermezse, Türkiye ekonomisinin önü açık” dedi.

Bir gazetecinin, seçim öncesi bütçenin durumuna ilişkin sorusu üzerine Babacan, GSMH’nin yüzde 0,6’sı oranında tedbir aldıklarını ve uygulamaya başladıklarını söyledi.