Cumhurbaşkanlığı seçiminin artçı şokları devam ediyor. Kazandı/kaybetti tartışmasının ötesinde seçimin yapısal sonuçları ilerleyen günlerde görülecek. Türkiye siyaseti yeniden yapılanacak.
Muhalefetin durumu ‘öğrenilmiş çaresizlikle’ açıklanabilir. Sözcülerin ifadelerine bakıldığında ‘Erdoğan’ın yüzde 55 alamayıp, 52 almasına sevinecekler’. Kılıçdaroğlu hakkında İstanbul sermayesi ve ulusalcılar kararını vermiş olsa da hata yapıyorlar.
Nerede hata yaptı?
Aslında doğru soru nerede hata yapmadı ki? En büyük hatası genel başkan seçildikten sonra anayasa referandumunda meydanlarda ‘hayır’ı savunması oldu. Tayyip Erdoğan’ın tuzağına düşerek 2009 yerel seçiminde yüzde 38’e düşen oyunu konsolide etti. Kılıçdaroğlu’nun yanlış stratejisiyle 2011 seçiminde Erdoğan oyunu yüzde yüzde 50’ye çıkarttı.
Kılıçdaroğlu neyi yanlış yaptı? 1. ‘Yeni CHP’ söyleminde ikircikli bir tutum aldı. 2. Cesur davranmadı ve risk alamadı. 3. Ortak aklı kullanmadı. 4. CHP statükosunun esiri oldu. 5. Doğru siyaset okuması yapıp, yanlış kararlar aldı. 6. CHP medyasının etkisinden çıkamadı. 7. ‘Dersimli zenci’ olmasına rağmen, Beyaz Türk gibi davrandı. 8. CHP medyasının iddia ettiği gibi ‘açılım yaptığı’ için değil, yeni CHP söyleminde cesur olmadı. 9. RP hikayesi bir yana Ecevit olayını dahi anlamaya çalışmadı.
Peki neden böyle oldu. Çünkü etrafındaki çok bilmiş dar çevre zaten her şeyi biliyordu! Sürekli yanlış yönlendirdiler. En son Gülen hareketi ittifakı tam yıkım oldu. Kılıçdaroğlu bu çevrenin hatalarını görmesine rağmen, onları dinlemeye devam etti. En basit siyaset teknolojisini kullanmadı. Ankara’da sorduğu ‘Belediye başkanı kim olsun sorusunu ‘Cumhurbaşkanı kim olsun’ diye soramadı. Sorsa dahi risk alıp, hayata geçiremedi.
Kılıçdaroğlu o kadar çok hata yaptı ki. Anlatmaya gerek yok. Çünkü sonuç ortada. Deniz Baykal 16 yılda 9 seçim kaybetti. Kılıçdaroğlu 4 yılda 4 seçim kaybetti. Kendisine umut bağlayan kitleleri hayal kırıklığına uğrattı.
Hakkında doğru bilinen yanlışlar
Ortada yalın bir gerçek var. CHP kaybetti, Erdoğan kazandı. Ancak problem, mevcut resim üzerinden okunursa büyük bir hata daha yapılacak. Kılıçdaroğlu 1980 sonrası dönemin en başarılı lideri. İşte size rakamlarla ispatı;
- Darbe sonrası yapılan 1983 seçiminde Necdet Calp yüzde 30.4 oy aldı.
- 1987’de Erdal İnönü yüzde 24.7, Ecevit yüzde 8.5’te kaldı.
- 1991’de Erdal İnönü-HEP koalisyonu yüzde 20.7, Ecevit yüzde 10.7 oy aldı.
- 1995’de Baykal’ın CHP’si yüzde 10.7; Ecevit’in DSP’si yüzde 14.6 alabildi.
- 1999’da Ecevit yüzde 22.1’le Başbakan oldu. CHP barajın altında kaldı.
- 2002 Baykal yüzde 19.4 oyla ikici oldu.
- 2007 Baykal yüzde 20.2 oy aldı.
- 2011 Kılıçdaroğlu yüzde 25.9 oy aldı.
Kılıçdaroğlu, Ecevit, İnönü, Baykal’dan yüksek oy aldı. Ecevit, daha az oy almasına rağmen Başbakan, Erdal İnönü başbakan yardımcısı, Baykal koalisyon ortağı oldu. Kılıçdaroğlu’nun en büyük şanssızlığı ise Tayyip Erdoğan’a karşı mücadele ediyor olması.
Liderlik değil, paradigma sorunu
Kılıçdaroğlu’nun çok sorunları var. Doğru... Fakat beğenin veya beğenmeyin kendisi farkında olmasa da onun bir hikayesi var. Bunun yanında CHP’de hikayesi olan insan yok. Kılıçdaroğlu, hikayesindeki kişi olsa bambaşka bir sonuç olacak.
Normal şartlar altında kongreyi Kılıçdaroğlu kazanır. Ancak mücadele kişiselleşirse Kılıçdaroğlu salona dahi gitmeyebilir. Kılıçdaroğlu’suz CHP ise önce Alevileri, sonra sosyal demokratları kaybedip, ulusalcılığa demir atar. CHP’liler kızacaklar ama Kılıçdaroğlu CHP’nin son şansı...
