Haruki Murakami 15 yıldır bekliyor bu sefer Nobel’i kazanacak mı?

Ülke olarak geç tanıştık Haruki Murakami'yle... 2004'te Türkçe'ye çevrilen ilk eseri, 1987'de yayınlanan "İmkansızın Şarkısı" adlı romanıydı. Ancak yazarı özellikle Türkiye'de bir fenomen haline getiren, 2009’da yazdığı "1Q84", yayınlandığı ilk günde tükenmiş, Japonya'da 4 milyonun üzerinde satmıştı.

Kitabın Türkçe çevirisini ise üç sene sonra okuyabildik. Murakami 2000’lerin başından itibaren her yıl favoriler arasında gösterildi. Ama, romanları 200 adet bile satmayan ve eserleri depoda çürümeye terk edilen Fransız yazar Patrick Modiano, 2014'te ödülü kazanırken Murakami hayranlarının payına derin bir şaşkınlık düşüyordu... İşte edebiyat eleştirmenlerinin konu hakkındaki düşünceleri...

Semih Gümüş (Edebiyat eleştirmeni)

Yazdıklarının belirleyici olduğunu sanmıyorum...

Haruki Murakami, Nobel Edebiyat Ödülü’nün son yıllarda en çok öne çıkan adaylarından ama ödülü alamıyor. Nobel Edebiyat Ödülü popüler yazarlara pek verilmiyor. Murakami de son yıllarda dünyadaki en popüler yazarlardan. Bu da bence onun şansını azaltıyor. Hem sonra, bir Japon asıllı yazara verilecekse Nobel, Murakami’den önce pekâlâ başkaları da olabilir. Murakami’nin dünyada çok popüler olması, Türkiye’de popüler kitaplar yayımlayan bir yayınevi tarafından yayımlanması, burada da çok okunup sevilmesinin asıl nedeni olmalı. Yoksa yazdıklarının belirleyici olduğunu sanmıyorum.

Celal Üster (Çevirmen, edebiyat eleştirmeni)

Ödülü ille de en iyi yazar kazanacak diye bir şey yok

Nobel Edebiyat Ödülü’nü verenlerin sağı solu belli olmaz. Sağ gösterir sol vururlar, sol gösterir sağ vururlar. Ödülün verilmesinde kimi zaman politik kaygılar ağır basar, ama bazen de çok bilinmeyen bir yazar yeğlenir.

Murakami’nin yıllardır aday gösterilmesine gelince, bu pek çok yazarda görülmüştür. Örneğin, Yaşar Kemal, birçok kez adaylar arasında yer almış, ama büyük bir yazar olmasına karşın Nobel’i alamamıştır. Nobel ille de en iyi, en büyük yazara verilir diye bir şey yok.

Murakami bir dönemin Milan Kundera’sı gibi. Bu bakımdan Nobel şansının çok yüksek olmadığı kanısındayım. Nobel’ciler popülerliğe pek yakın durmazlar. Ama yine de belli olmaz.

20'nci yüzyılda Kavabata, Mişima, Kenzaburo Oe gibi gerçekten büyük yazarlar çıkarmış bir Japon edebiyatından söz ediyorsak, ben başka bir Murakami’yi, insan doğasının derinliklerine çılgınca dalmış olan Ryu Murakami’yi yeğlerim.

İlknur Özdemir (Kırmızı Kedi Kitabevi Yayın Müdürü)

20 sene sonra eserleri okunur mu bilmiyorum

Nobel Edebiyat Ödülü, tahmin edilen verilen kişilere verilmez. İlk 10 kişi denir, onlardan hiçbiri kazanamaz. Çok şaşırtıcı kişilere verilir. Dünyada bahis sitelerinde 1'e 100 verilen kişiler bunlar. Farklı faktörler var, bazı isimler tekrarlandığı için verilmiyor diye düşünüyorum. Reklam yapar gibi her yıl Murakami her yıl Murakami... Popüler dezavantajı. 20 sene sonra okunur mu onu da bilmiyorum. Etkilenmek istemiyorlar. Son ana kadar da belli olmuyor zaten. 1000 sayfalık her kitap okunmaz ama özellikle gençler arasında yaygın. Bu durum enteresan tabii...