Yeterlilik Fiili Nedir, Ne İşe Yarar? Yeterlilik Fiili Cümle Örnekleri...
Cümle içerisinde özne tarafından gerçekleştirilen eylemlere fiil ya da yüklem denir. Fiiller yapılarına göre üçe ayrılır. Ek almayan yüklemlere basit, ek alan yüklemlere ise türemiş fiil denir. Birleşik fiiller ise en az iki fiil soylu kelimeden oluşur. Yeterlilik fiili, türemiş fiiller grubunda yer alır.
Yeterlilik Fiili Nedir-
Bir eylemin özne tarafından yapılabileceğini gösteren fiillere yeterlilik fiili denir. Anlamca olumsuz cümlelerde ise yeterlilik fiilleri ek alır ve cümledeki eylemin özne ya da özneler tarafından yapılamayacağı bildirilir.
Bu fiiller, kelimenin köküne göre -ebil ya da -abil eki alırlar.
Örnekler:
(-abil)
1- Yapabilir
2- Konuşabilir
3- Suçlayabilir. ,
4- Toplayabilirler.
5- İnanabilir.
(-ebil)
1- Sevebilir
2- Seçebilir
3- Bitebilir
4- Yetebilir.
5- Sezebilir.
Yeterlilik Fiili Ne İşe Yarar?
Yeterlilik fiilleri, öznenin cümledeki eylemi yapabileceğini ya da yapamayacağını bildirmek için kullanılır. Örneğin: "Babam bunu tamir edebilir.
Bunun dışında bazı cümlelerde yeterlilik fiilleri, olasılık bildirir. Örneğin: "Babam bu akşam erken gelebilir." cümlesinde yeterlilik değil olasılık anlamı vardır.
Yeterlilik Fiili Cümle Örnekleri
A- Anlamca Olumlu Yeterlilik Fiili Cümle Örnekleri
1- Bu işi sadece Rüstem Usta tamamlayabilir.
2- Babam bilgisayarını hiçbir ücret almadan tamir edebilir.
3- Sadece sen inandığın şeyleri başarabilirsin.
4- Sorunlar ne kadar büyük olursa olsun tek başıma üstesinden gelebilirim.
5- Sınavdan yüksek puan alıp istediğin üniversiteyi kazanabilirsin.
6- Ben sana inanıyorum; sen istersen yapabilirsin.
7- Bu eşyaları bodruma indirmemde bana yardımcı olabilirsin.
8- O en zor soruları bile rahatlıkla çözebilir.
9- Yarın saat 15.00'de seni okuldan alabilirim.
10- Sen benden daha güçlü olduğun için bu kavanozun kapağını açabilirsin.
11- Sen tüm düşmanlara karşı tek başına mücadele edebilirsin.
12- Bu ağır eşyaların bir kısmını taşıyabilirsin.
13- Onun beklentilerini karşılayabilirim.
14- Sibel'e ve arkadaşlarına bu konuda yardımcı olabilirim.
B- Anlamca Olumlu Yeterlilik Fiili Cümle Örnekleri
1- Aradan yıllar geçti ama aradığım aşkı bir türlü bulamadım.
2- Katil zanlıların izine rastlayamadık.
3- Karşı taraftan öyle bir tepki beklemediğim için ne yapacağımı bilemedim.
4- Sizin bu kadar erken geleceğinizi tahmin edemedim.
5- Çok işim olduğu için bugün yemek pişiremedim.
C- Olasılık Bildiren Yeterlilik Fiili Cümle Örnekleri
1- Bazen her şey yolunda gitmeyebilir.
2- İşler çok yoğun olduğu için bu akşam mesaiye kalabilirim.
3- İnsan bazen ne yapacağını bilemez halde oradan oraya savrulabilir.
4- Altı ay önce başladığım romanı planladığımdan çok daha kısa sürede tamamlayabilirim.
5- Haftaya ailemin yanına gidip onlara sürpriz yapabilirim.
6- Herkesin beğenileri aynı olmayabilir.
7- Desteklediğim takım bu sene de şampiyon olmayabilir.
8- Hoşlandığım kıza çıkma teklifi edebilirim.
9- Seneye başka bir şehre taşınabiliriz.
10- Sınavdan istediğim kadar yüksek not alamayabilirim.
