Gerilimin ardından ilk görüşme

NATO zirvesinin ikinci gününde büyük buluşma gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Almanya Başbakanı Angela Merkel, zirvenin ilk günü ayaküstü neşeli sohbetlerinin ardından dün de ikili görüşme yaptı. Almanya’da Federal Meclis’in 2 Haziran’da 1915 olaylarını ‘soykırım’ olarak tanıyan tasarının kabul edilmesinin ardından başlayan gerginlik sürecinde bu ilk yüz yüze temastan önce iki lider en son altı hafta önce İstanbul’da görüşmüştü. Erdoğan’ın görüşmede Merkel’e arlamentolarında geçen tasarıyla ilgili Türkiye’nin duyduğu hayal kırıklığı ve rahatsızlığı dile getirdiği bildirildi.

‘Tamamen silinmedi’

Görüşmede Almanya-Türkiye ilişkilerinin yanı sıra göç, terörle mücadele ve vize serbestisi konularıvardı. Merkel, konuşmanın ardından basına yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki gerilimle ilgili “Farkılıklar tamamen silinmedi ama bunlar üzerine konuşmak önemliydi. AB-Türkiye anlaşması ve süregelen konuları Erdoğan ile yapıcı bir atmosferde konuştuk” açıklamasını yaptı.

‘İyi maçtı ama...’

Erdoğan’ın önemli konuların ele alındığı bu görüşmelerinde futbol da gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, EURO 2016’daki başarısından dolayı Fransa’yı tebrik ederken, Merkel’e ise üzüntülerini ifade ederek, “İyi bir maç oldu, ama Fransa kazandı, artık pazar günü hep birlikte göreceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.

Paketi imzalayıp Erdoğan’a verdi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, zirve sırasında, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile görüştü. Görüşmenin ardından Erdoğan, NATO-Ukrayna Komisyonu toplantısının yapılacağı alana geçerken, Bulgaristan Dışişleri Bakanı Daniel Mitov’u, sigara içerken gördü. Mitov’un yanına giden Erdoğan, Bulgar bakana sigarayı bıraktırdı. Bulgar bakan, sigara paketini imzalayarak, Erdoğan’a, verdi.

Cumhurbaşkanı, Ekim’de görevi bırakacak olan İngiltere Başbakanı Cameron ile de ikili temasta bulundu. Cameron, Brexit sürecinde Türkiye’nin en az 30 yıl AB üyesi olamayacağını savunmuş, Erdoğan “Bir araya geldiğimiz zaman sen böyle konuşmuyordun Cameron... ” demişti.

Kartallarımız Varşova semalarını korudu

Polonya’nın başkenti Varşova’da düzenlenen NATO üyesi devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı zirvenin havadan güvenliğinin sağlanmasına Türkiye de destek verdi. Konya’dan kalkan “Güney” adlı Havadan İhbar ve Kontrol (HİK) uçağı, yaklaşık 3 saatlik uçunun ardından Varşova hava sahasındaki görev yerine ulaştı. 2 sorti yaparak toplamda 23 saat Varşova semalarında gözetleme ve kontrolü başarıyla tamamladı. 131. Havadan İhbar Kontrol Grup Komutanı Hava Pilot Kurmay Albay Hakan Dinç, “Bu, stratejik değeri olan uçağımızın dünyanın her yerinde emniyet ve etkinlikte görev yapabilmesi anlamına geliyor. NATO’nun Polonya’da bize tevdi ettiği görevi icra ettik. Bu görevi İngiltere ve Fransa ile paylaştık. Buraya geldikten sonra İngiltere’den görevi devraldık. Bu görev HİK uçağımızın yurt dışındaki ilk görevidir. Ayrıca HİK uçaklarının tam harekat yeteneğine kavuşmuş olarak yurt dışında NATO görevini başarıyla icra etmesini önemli ve tarihi bir gün olarak değerlendiriyoruz.”

IŞİD’le de onlar savaşıyor

Bugüne kadar toplamda 900 sorti uçuşu ve 5 bin saat gözetleme ve kontrol vazifesi icra ettiklerini dile getirdi.Dinç, bu uçuşların yaklaşık bin 200 saatini, terörle mücadele kapsamında DAEŞ ve terör örgütü PKK’ya karşı yapılan harekatların oluşturduğunu kaydederek, “Yurt içinde NATO’nun verdiği görevleri de emniyetle yerine getirdik. Koalisyon destek harekatına da katkıda bulunduk. Ülkemizdeki uluslararası ve milli tatbikatlara aktif gözetleme ve kontrol görevlerini icra ettik” dedi.

Obama’ya ‘olaylar büyümesin’ temennisi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama ile de ayaküstü kısa bir görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan, ABD’de yaşanan olaylarla ilgili taziye ve üzüntülerini dile getirirken, olayların büyümemesine yönelik temennisini Obama’ya iletti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zirve kapsamında üzerinde durduğu önemli konuların başında, terörle mücadele ve Suriye’deki savaştan kaynaklı Türkiye’ye yönelik tehditlerin minimize edilmesine ilişkin alınabilecek tedbirler yer aldı.

PKK da gündeme geldi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sorumluluk ve yük paylaşımı konularını tekrar dile getirirken, Türkiye’nin, Suriye’deki savaşın sona erdirilmesi, mülteci krizinin çözülmesi, IŞİD ve benzeri terör örgütlerine yönelik etkin mücadele edilmesine yönelik NATO üyesi ve diğer ortak ülkelerden beklentilerini belirtti. Ayrıca terör örgütü PKK’nın faaliyetleri de güçlü şekilde ifade edilirken, PKK tehdidiyle mücadelenin terör örgütü IŞİD ile mücadele kadar önemli olduğu vurgulandı. Terör örgütü PKK’nın Suriye uzantılarının Türkiye ve Suriye açısından yol açtığı güvenlik tehditlerine de vurgu yapılarak, bütün terör örgütleri ve tehditlerine karşı ortak mücadele konusunda imkan ve kabiliyetlerin nasıl artırılabileceği konuşuldu.

Ortak hareket vurgusu

Zirve kapsamındaki görüşmelerde, terörle mücadele konusunda ortak hareket edilmesi gerektiği, Avrupa’nın güvenliğinin de aslında Türkiye sınırlarında ve ötesinde başladığı konusunda fikir birliği de ortaya çıktı. İttifakın bu konuda nasıl hareket edeceği ve ülkelerin ne katkı vereceği de gelecekte görülecek.

Akdeniz’e deniz muhafızı geliyor

Polonya’nın başkenti Varşova’da NATO üyesi 28 ülke ve ortak ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getiren zirvenin ikinci gününde NATO Kuzey Atlantik Konseyi Toplantısı düzenlendi. Stoltenberg, toplantı sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, ittifakın güneyindeki krizler ve terör örgütü IŞİD yüzünden milyonlarca insanın evlerini terk etmek zorunda kaldığını hatırlattı. Bölgedeki istikrarsızlığın 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük mülteci krizine neden olduğunu ve terör saldırılarının arttığını anlatan Stoltenberg, krizlerin çözümünde bölgeye müdahale yerine yerel kuvvetlerin güçlendirilmesinin daha etkili olacağını ifade etti. AB’nin Akdeniz’deki sığınmacı akınını durdurmak için başlattığı Sofya Operasyonu ile yakından çalışmayı istediklerini bildiren Stoltenberg, “Akdeniz’de terörle mücadele ve kapasite artırımı kapsamında ‘Deniz Muhafızı’ adlı yeni güvenlik operasyonu başlatacağız” dedi.

Bağdat’a ekip

Stoltenberg, ayrıca Ürdün’deki Irak askerlerini eğitmeye devam edeceğiz. Bağdat’a planlama, stratejik destek ve güvenlik sağlaması için ekip göndereceklerini söyledi. IŞİD karşıtı uluslararası koalisyon güçlerine doğrudan destek vermeyi kararlaştırdıklarını kaydeden Stoltenberg, IŞİD ile mücadele kapsamında gönderilecek AWACS erken uyarı ve gözlem uçaklarının uluslararası ve Türkiye hava sahasında uçacağını ve böylelikle Suriye ve Irak’ın hava sahasını da izleyeceğini ifade etti. Zirvenin ikinci gününde ayrıca Afganistan’a yönelik “Kararlı Destek Operasyonu” toplantısından da ülkeye desteğe devam kararı çıktı. Buna göre 2017’ye kadar 12 bin NATO askeri ülkede kalmaya devam edecek ve her yıl 1 milyar dolar Avrupa ülkelerinden 5 milyar dolar ABD’den yardım yapılacak.

Türkiye’ye teşekkür

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye, Almanya ve İtalya’ya NATO’nun Afganistan’daki birliğine verdiği katkılardan dolayı teşekkür etti.