Astronot kıyafeti neden beyaz? Astronot kıyafeti kaç kilo, kaç TL, astronot kıyafetleri hangi maddeden yapılır? Astronot kıyafetlerinin özellikleri
Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gazeravcı ve ve 3 takım arkadaşını taşıyan Dragon kapsülü, Uluslararası Uzay İstasyonu'na doğru ilerlemesini sürdürüyor. Axiom Space, kapsülün Uluslararası Uzay İstasyonu'na beklenenden 56 dakika daha erken kenetleneceğini duyurdu. Astronotlar ve uzay hakkındaki aramalar ilk Türk astronotunun uzaya çıkmasıyla daha da arttı. Peki, Astronot kıyafeti neden beyaz? Astronot kıyafeti kaç kilo, kaç TL, astronot kıyafetleri hangi maddeden yapılır? Astronot kıyafetlerinin özellikleri
Türkiye'nin uzun süredir beklediği uzay yolculuğu 19 Ocak'ta saatler 00.49'u gösterdiğinde başladı. İlk Türk astronot Alper Gezeavcı ve 3 takım arkadaşının uzay yolculuğu devam ediyor. SpaceX firmasına ait Dragon kapsülü, Falcon 9 roketi NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Üssü'nen başarıyla fırlatıldı. Kapsül, 4 mürettebatı Uluslararası Uzay İstasyonu'na ulaştırmak üzere ilerliyor. Dragon kapsülü, uzay istasyonunda 7 astronot tarafından karşılanacak. Peki, Astronot kıyafeti neden beyaz? Astronot kıyafeti kaç kilo, kaç TL, astronot kıyafetleri hangi maddeden yapılır?
Astronot kıyafeti neden beyaz?
Tübitak’ın Bilim Çocuk Dergisi’nde yer alan bilgiye göre Astronotların bulundukları yere göre farklı giysileri vardır. Örneğin bir uzay aracında yolculuk yaparken geçmişte sarı, mavi ve gümüş rengi giysiler giyilirdi. Günümüzdeyse turuncu, parlak giysiler tercih edilir.
Parlak renkteki giysiler, aracın yüksek hız değişimi yaşadığı zamanlarda, güvenlik amacıyla ya da olası bir aksilikte astronotların yerlerini kolay tespit edebilmek amacıyla giyilir. Astronotlar, Uluslararası Uzay İstasyonu gibi uzayda sabit süratle yol alan bir aracın içindeyken her zaman uzay giysisine gereksinim duymaz, günlük giysilerini kullanırlar. Uzay istasyonu dışındayken, deneyler, istasyon bakımı ve tamiri gibi nedenlerle uzay yürüyüşüne çıktıklarında ya da Ay yüzeyi yürüyüşlerinde beyaz uzay giysilerini giyerler.
Bu giysiler aslında astronotların giyilebilir uzay araçlarıdır. Hem giyinmesi hem de içindeyken hareket etmesi epeyce zorlu olan bu giysinin beyaz olmasının başlıca iki nedeni var: Dünya’dayken atmosferimiz ve manyetik alanımız sayesinde Güneş’in yaydığı zararlı radyasyon ve aşırı sıcaklık dalgalanmaları gibi zararlı etkilerden korunuruz. Uzaydaki astronotlar, bu etkilerden korunmak için bu tür giysilere gereksinim duyar. Güneş ışınlarını en fazla yansıtan renk beyaz olduğu için de beyaz renkli giysiler tercih edilir. Ayrıca karanlık uzay ortamında bir astronotun belirgin yani görünür olması da beyaz giysiyle sağlanır. Astronot kıyafetleri farklı parçalardan oluşur. Gövdenin üst kısmını kaplayan bölüm dayanıklı ve sert bir malzeme olan cam elyafından (camla güçlendirilmiş plastik) üretilmiştir. Kolları ve bacakları koruyan kısımlar bu sert gövdeye bağlanır.
Uzay kıyafetinin esnek kısımları farklı malzemelerden üretilen çok sayıda katmandan oluşur. Bu katmanların her birinin farklı işlevleri vardır. Örneğin en dış katman üç farklı özellikte malzemenin bileşiminden üretilir. Bunlardan biri kurşun geçirmez yeleklerde kullanılan bir malzeme türüdür. Diğer iki malzeme yanmaya karşı dayanıklı ve su geçirmezdir. En dış koruyucu katmanın altındaki yedi katman astronotları sıcaklık değişimlerine karşı korur. Örneğin Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotlar uzay yürüyüşleri sırasında -150°C-120°C arasında değişen sıcaklıklara maruz kalabiliyor. Bu katman ayrıca astronotları yüksek hızda hareket eden küçük parçacıkların zararlı etkilerinden koruyor.
Uzayda hava olmadığından insan vücudunda normal atmosfer koşullarında sıvı halde bulunan bazı maddelerin, vakum koşullarında gaz haline dönüşmesini engellemek için dış basıncın uygun değerde tutulması gerekir. Uzay kıyafetlerinde bu amaçla oksijenle basınçlandırılmış bir katman bulunur. Bu sistemde kullanılan oksijen aynı zamanda astronotların nefes almasını sağlar.
Uzay kıyafetlerinde kullanılan kasklar hem koruma görevini tam olarak yerine getirmeli hem de astronotlar için yeterli görüş imkânı sağlamalıdır. Bu amaçla kaskın vizörü astronotları Güneş’ten gelen ışınların ve yüksek hızda hareket eden parçacıkların zararlı etkilerinden korumak için polikarbonattan üretilir ve altın parçacıklarından oluşan ince bir tabakayla kaplıdır.
Astronotların bir sırt çantası gibi sırtlarına giydiği yaşam destek ünitesi astronotların uzay yürüyüşleri sırasında hayatta kalmaları için gerekli sistemlerin (solunum ve basınçlandırma için gerekli oksijen, solunum sonucu açığa çıkan karbondioksitin uzaklaştırılması, soğutma suyu, elektrik enerjisi kaynağı) çalışmasını sağlar. Uzay kıyafetlerinde astronotların ekip üyeleriyle bağlantı kurmasını sağlayan iletişim sistemleri de bulunur.
Astronot kıyafeti kaç kilo?
Bir uzay giysinin Dünya'daki ağırlığı, içinde hiç kimse yokken 127 kilodur. Uzayda hiçbir ağırlığı yoktur, böylece astronotlar kolayca dolaşabilirler.