FED faizinden sonra şimdi de "Çin freni" dünyayı sarsıyor
ABD'nin faiz artırımı sinyaliyle karışan dünya piyasalarını bu kez Çin'deki hızlı büyümenin zorla durdurulacağı açıklaması vurdu. Gelişen piyasalarla birlikte Türkiye'de de hızlı çalkantılar oldu
Dünya piyasaları ABD'nin faiz artırımı sinyalinin ardından şimdi de Çin korkusuyla sarsılıyor. Çin Başbakanı Jiabao Wen, ilk çeyrekte yüzde 9'un üzerinde büyüyen ekonomiyi fren için sert önlemler alınacağını açıkladı. Hemen ardından bu ülkedeki bazı küçük bankalara kredi verme yasağı getirildi. Bu durum gelişmekte olan ülkelerdeki para piyasalarına yeni bir darbe vurdu. Piyasalar birbiri ardına dalgalanmalar yaşarken, Türkiye de payını aldı.
FED'in faiz artırımı ve cari açık endişesiyle hızla dalgalanan piyasalar yine çalkantılı bir gün yaşadı. Önceki gün 1 milyon 426 bin liradan kapanan dolar gün içinde 1 milyon 451 bin liraya kadar yükseldikten sonra kapanışta sakinleşti. Yurtdışında değer kaybeden dolar iç piyasada 1 milyon 425 bin liraya indi. Sah günü düzenlenen ihalede yüzde 23.72 faizle satılan 5 Ekim 2005 vadeli tahvilin faizi yüzde 25'e yükseldikten sonra yüzde 24.5 yıllık bileşik faizden günü tamamladı. Borsadaki tepki ise Çin'e çelik satan Erdemir'in hisselerinin başını çektiği düşüşle daha sert oldu. Endeks yüzde 2.7 değer kaybıyla 17 bin 737 puandan kapandı.
Çin Türkiye'de Erdemir'i vurdu
Borsada demir-çelik üreticisi şirketlerin hisselerinde hızlı satışlar oldu. Metal Ana Sanayi Endeksi yüzde 4.35 geriledi. Türkiye'nin en büyük çelik ihracatçısı konumundaki Erdemir'in hisselerinde yaşanan günlük düşüş yüzde 5.03'ü buldu.
Uzakdoğu ve Latin Amerika çöktü
Çin ekonomisindeki büyüme hızını yavaşlamasının hammadde talebini azaltacvağı beklentisi bir süredir zirvede seyreden emtia fiyatlarında hızlı düşüşlere neden oldu. Mart sonunda 420 dolarda seyreden altının ons fiyatı 383 dolarla son 5,5 ayın en düşüğüne indi. Çin'le yüksek ticaret hacmi olan Uzakdoğu ve Latin Amerika ülkelerinde para birimleri ekonomide yavaşlama olacağı endişesiyle hızla geriledi. Çin'e en büyük demir-çelik satıcısı konumundaki Brezilya'nın para birimi iki gün içinde dolar karşısında yüzde 1.62 değer kaybetti. Bu ülkenin borsası yüzde 4.12, eurobondları yüzde 2.72 değer yitirdi. Uzakdoğu'da ise Kore Won'u yüzde 1.21, Japon yeni ise yüzde 1.43 geriledi.
