'Mali uçurum' Noel’in tadını kaçırdı!

Piyasalarda her yılsonu yaşanan ‘Noel Baba’ rallisi bu yıl ABD’deki mali uçurum endişelerine takıldı. ABD’yi yeniden resesyona itmesinden endişe edilen mali uçurumun çözülmesi için siyasiler arasında ipler yeniden gerildi.

ABD’de mali uçurumun aşılması için siyasetçiler arasında yapılan görüşmelerde taraflar önceki gün gerilimi artıran adımlar attı. Siyasetçilerin anlaşamaması halinde 2013 başında kendiliğinden devreye girecek harcama kesintileri ve vergi artışları ABD ekonomisi için resesyon riski oluşturduğu gibi, yatırımcılar için de endişe yaratıyor.

Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi liderleri, mali uçurum adı verilen bu durumun önlenmesi için Demokrat Parti ile uzlaşacakları bir anlaşma olmaması halinde, sadece Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilecek bir tasarıyı genel kurula sunacak ve oylayacaklar. Tasarı “B Planı” olarak adlandırılıyor.

Vergilerin artırılmaması, ancak kamu harcamalarının kısılması için ABD Başkanı Barack Obama ile pazarlık yapan Cumhuriyetçileri birleştirmesi gereken B planı, tersine Cumhuriyetçi Parti içindeki görüş ayrılıklarını gözler önüne sermeye başladı.

Tasarıda yılda 1 milyon dolardan fazla kazanan üst gelir grubundan alınan vergilerin artırılmasını öngören madde, vergi artışı karşıtı Cumhuriyetçilerin tepkisini çekti.

Cumhuriyetçilerin tek taraflı olarak hareket etmeleri, Cumhuriyetçilerin kendisiyle kişisel olarak inatlaştıklarını söyleyen Başkan Barack Obama’yı öfkelendirdi.

Sıkı pazarlık var

Yeni yılda başlayacak vergi artışları ve harcama kesintilerini önleyecek bütçe tasarısı üzerinde görüşen Obama ile Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi sözcüsü John Boehner arasında sıkı bir pazarlık yürütülüyordu. Obama, Boehner ile görüşmeleri neyin tıkadığını anlayamadığını ve Boehner’in temsil ettiği Cumhuriyetçileri “sadece yapmış olmak için” kendisinden taviz almaya çalıştıklarını söyledi. Siyasetçiler arasında artan gerilim mali uçurumun aşılması için geçen bir haftada alınan mesafeyi de tehlikeye sokuyor. Boehner ve Obama’nın birbirlerine verdikleri tavizler nihai bir anlaşmaya varılabileceği izlenimi yaratmıştı. Obama bazı sosyal güvenlik programlarında harcama kesintilerinin, Boehner de üst gelir grubundan alınan vergilerin kısmen artırılmasını kabul etmişti. Oluşan bu iyi niyet ortamı Cumhuriyetçilerin 2 gün önce, alternatif planlarını Temsilciler Meclisi’nde oylama kararının ardından dağıldı. Cumhuriyetçilerin görüşmeye başlayacağı tasarı Obama ile Boehner’in görüşmelerde aldıkları mesafeyi göz ardı ediyor.

Obama, eğer Kongre’den geçerse, B Planını veto etme tehdidinde bulundu.

DİPNOT

Mali uçurum nedir?

ABD, 11 Eylül 2001’deki saldırılarının ardından oluşan ekonomik krizi aşmak ve piyasayı canlandırmak için vergi indirimleri getirmişti.”Fiscal Cliff” (mali uçurum) olarak isimlendirilen bu vergi indirimleri 1 Ocak 2013’te sona eriyor. Bu indirimlerin sona ermesinin ABD piyasalarını sarsacağı, şirketlerin kar oranlarını azaltıp ekonomiyi resesyona sürüklemesinden ve işsizliği daha da artırmasından endişe ediliyor.