Gümrü Antlaşması Özeti Ve Önemi... Gümrü Antlaşması Tarihi Ve Maddeleri...
Tarihimizdeki her anlaşma oldukça önemlidir. Özellikle de Gümrü Antlaşması uluslararası bir antlaşmasıdır ve TBMM'nin ilk anlaşmasıdır. Gümrü Antlaşması ile birlikte Ermenistan ile imzalanan Sevr Antlaşmasının maddeleri geçersiz sayılacaktır. Bu anlamda antlaşma oldukça önemlidir.
Gümrü Antlaşmasının Özeti
Osmanlı Devletinin yıkılması ve imzalanan Sevr Antlaşması ile milli mücadele başlamıştır. Yapılan antlaşmaya rağmen doğu tarafı silahı bırakmamıştı. Dolayısı ile o bölgede halen saldırılar devam etmekteydi. Kazım Karabekir tarafından yapılan bu antlaşma ile Ermenileri mağlup etme başarısına ulaşılmıştır.
Ermeniler, Osmanlı Devletinin topraklarını terk etmeye başlamıştır. Özellikle Ermeniler, Rusya'dan herhangi bir destek bu noktada görememişlerdi. Kazım Karabekir, sınırların belirlenmesini istemiştir. Bundan dolayı Gümrü Antlaşması imzalanmıştır. Gümrü antlaşmasının tarihteki yeri ve önemi oldukça büyüktür. Çok farklı boyutlardan bu antlaşmasının faydaları bulunmuştur.
Gümrü Antlaşmasının Önemi
Gümrü Antlaşması, TBMM'nin imzalamış olduğu ilk anlaşma olarak tarihe geçmiştir. Öte yandan TBMM'nin uluslararası anlamda ilk siyasi ve askeri başarısı olarak da bilinmektedir. Ermenistan, TBMM'ni ve Misak-i Milli’yi tanıyan ilk devlet oldu. Doğu cephesinde süren çatışmalar bu antlaşma ile son bulmuştur.
Gümrü Antlaşmasının Tarihi
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında TBMM ile Ermenistan devletinin arasında imzalanan antlaşma Gümrü'dür. Gümrü Antlaşması 3 Aralık 1920 yılında imzalanmıştır.
Gümrü Antlaşmasının Maddeleri
Gümrü Antlaşmasının bazı önemli maddeleri de bulunmaktadır. Bu antlaşmaya göre;
- Kars ili ve çevresinde bulunan diğer bölgeler Türkiye'ye verilecektir.
- Aras nehrinden Çıldır gölüne kadar olan alan sınır olarak kabul edilecektir.
- Ermenistan devleti, TBMM'ye ters düşen antlaşmaları imzalamayacaktır.
- Her iki devlet de birbirine herhangi bir tazminat ödemek zorunda değildir.
- Ermenistan, Doğ Cephesinden vazgeçecektir.
- Her iki devlet arasında iletişim ağları kurulacaktır.
- Göç eden Ermenililer eğer katliam yapmadılarsa, altı ay içinde geri Türki'ye gönderilecektir.
Gümrü Antlaşmasının Sonuçları
Bu antlaşmanın sonucunda önemli ve kalıcı gelişmeler de meydana gelmiştir. Bunlardan bazıları şunlar;
- Türkiye'ye Rusya'dan gelecek olan yardımın önü açıldı.
- Bu antlaşmada resmi olarak ''Türkiye'' isminden bahsedildi.
- Bu meclisin siyasi anlamda ilk zaferi olarak kabul edildi.
- Sevr antlaşmasındaki iddialardan ilk vazgeçen Ermenistan devleti oldu.
- Bu antlaşma ile TBMM'nin saygınlığı büyük ölçüde arttı.
- Ermenistan topraklarını genişletmekten vazgeçti.
- Sevr antlaşması ilk defa geçersiz oldu.
Milli Mücadele sırasında kapanan ilk cephe Doğu cephesi olmuştur. Bu antlaşma sonrasında Rusya ile Türkiye arasında ilişki arttı. 3 Aralık 1920 yılında imzalanan bu barış antlaşması, tarihte önemli bir yere sahiptir. Ermenistan ile olan sınırlar o zamanda belirlenmiştir.
Bu antlaşma, Alexandropol Antlaşması olarak da bazı kaynaklarda geçmektedir. Bu antlaşma sayesinde Misak-i Milli'yi tanıyan ilk devlet de Ermenistan oldu. Gümrü Antlaşması Kazım Karabekir, Kaptancızade Hamit Bey ve Süleyman Necati imzalamıştır.
