Tatlandırıcılar güvenli mi?

Dünyada sağlık profesyonellerinin araştırmalarını dikkate aldığı, sözlerini karar kabul ettiği bir kuruluş var: Avrupa Gıda Güvenlik Kurulu, kısa adıyla EFSA. (European Food Safety Authority)

İşte EFSA 10 Aralık'ta aspartam konusunda çok önemli bir açıklama yaptı.

EFSA’nın açıklaması şöyle: Aspartam ve parçalandığında ortaya çıkan yan ürünlerin insanlar için güvenli olduğu kararına varıldı. Aspartam sadece erişikinler değil, bebekler, çocuklar, hamile kadınlar için de güvenli.

EFSA’nın panelini yöneten Dr. Alicja Mortensen: “Karar aspartamın risk ihtimali üstüne şimdiye kadar yapılmış en ayrıntılı incelemelerden sonra alınmıştır. Bu tüketicilerin Avrupa Birliği gıda güvenliği sisteminin bilimsel çalışmalarına güvenini artırmada bir adım daha öne atıyor bizi” dedi.

-Aspartam nedir?

Aspartam düşük kalorili bir tatlandırıcı. İki aminoasitin bileşiminden oluşuyor; aspartik asit ve metil ester bağlanmış fenilalanin. Bunların hiçbiri tek başına tatlı değil, ama birbirine bağlanınca son derece tatlı bileşik oluşuyor. Şekerden 200 kat daha tatlı. 1980’lerden beri kullanılıyor ve güvenilirliğiyle ilgili pek çok araştırma yapılıyor.

- Nerelerde kullanılıyor?

Masa üstü tatlandırıcılar, düşük kalorili içecekler, kuru karışımlar, sakızlar, jelatinler, tatlı miksleri, pudingler ve dolgular, donmuş tatlılar, bazı yoğurtlar, vitamin destekleri, öksürük şurupları, kilo kontro ürünleri.

-Neden aspartam tercih ediliyor?

Çünkü aspartam şekere göre 200 kat daha tatlı. 250 miligram aspartam 50 gram şekere eş tatlılık veriyor. Ama bu miktarda aspartamla 1 kalori alırken, aynı tatlılık derecesini sağlamak için kullanacağınız şekerden 200 kalori alıyoruz. Yani aspartamı çok az kullanmak bile yetiyor.

-Hakkında çok fazla şehir efsanesi üretildi

Aspartam üzerine en çok araştırma yapılmış, ama aynı zamanda hakkında şehir efsanelerinin en çok üretildiği tatlandırıcıydı. Çocuklarda karaciğer hasarından, kansere kadar çeşitli söylentiler yayılıyordu. Birçok insan, özellikle diyabetliler kulaktan dolma bilgiler nedeniyle bu güvenli ve avantajlı ürünleri kullanmaya çekiniyordu.

30 yıldır mercek altında

Aspartam ve parçalandıktan sonra açığa çıkan yan ürünleri 30 yıldan fazladır bilim dünyasında araştırılıyor. Güvenli bulundu ve birçok ülkede yıllardır kullanılıyor.

Peki zaten güvenli bulunmuştu niye yeniden araştırma yapıldı?

EFSA’nın ana amacı bilimsel tavsiye için üreticilerden gelen istekleri tekrar değerlendirmekti. Aslında bu sadece aspartam için değil tüm yiyecek katkı maddelerinin yeniden değerlendirilmesi kapsamındaki bir çalışmaydı. Aspartamın güvenilirliği de yeniden masaya yatırırldı. Avrupa Komisyonu’ndan gelen istek üzerine araştırmayı 2013 yılında sonlandırdılar.

Kim aspartam kullanamaz?

Fenilketonürü hastaları. Bu genetik bir hastalık. Bu hastalar fenilalanin adlı aminosasidi içeren hiçbir şeyi yiyemiyorlar. Çünkü fenilalanin adı aminoasiti metabolize edemiyorlar.

Aspartam çocuklarda ve hamilelerde ise güvenli bulunuyor.

Bir günde ne kadar kullanabiliriz?

Kabul edilebilir günlük alım miktarı dediğimiz bir miktar var. Uluslarası yiyecek otoritelerinin belirlediği bir düzey bu. Aspartam için günde vücut ağırlığı hesaplanarak kilo başına 40 mg.

Bu ortalama bir erişkin için 2800 mg, 3 yaşında bir çocuk için 600 mg.

Güvenilir doz için profesyonel tavsiye!

Tatlandırıcıları çok tüketenlerde bile günlük aspartam kullanımının güvenli dozun altında olduğu saptanmış.

- EFSA’nın son açıklamasıyla sağlık profesyonelleri artık gönül rahatlığıyla isim vererek aspartamı önerebilecekler.

Ah şu çikolata gibisi var mı?

Yılbaşı gecesinin soluğu ensemizde; biz kadınlar en iyi halimizle girmek istiyoruz yeni yıla. Ama etraf çikolata kokusundan yıkılıyor! Şu ara İngiltere’deyim, bulunduğum ortam kek-kurabiye yapma ilhamı veriyor. Gelin ben bu hafta sizinle herkesin bayıldığı iki çikolatalı tarifimi paylaşayım.

Bitter çikolatalı unsuz yılbaşı keki

Malzemeler:

- 3 yumurta

- 4 yk toz şeker

- 2 yk toz tatlandırıcı Â 100 gr tereyağı

- 2 paket bitter çikolata

Yapılışı: Â Yumurtaları toz şeker ve tatlandırıcıyla çırpın. Â Erittiğiniz tereyağını da ekleyin, çırpın. Â En son çikolatayı da eritip ekleyin ve iyice karıştırın. Â Silikon bir kek kalıbına alıp önceden ısıtılmış fırında 150 derecede 45 dak. pişirin.

- Bu kek benim kurtarıcım. Tatlandırıcı sayesinde kaloriyi aşağıya çekiyorum, yoksa bol kalorili. Her seferinde yaratıcılığımı kullanıp başka bir şekilde süslüyorum. İnce dilimleyin, çok yoğun bir kek. Vanilyalı dondurmayla iyi gidiyor.

Kestane püresi

Malzemeler:

- 1/2 kilo kestane

- 2 paket bitter çikolata

- Toz tatlandırıcı Süslemek için: File badem veya Hindistancevizi

Yapılışı: Â Kestaneleri haşlayın ve ezin. Â İçine ne kadar tatlı seviyorsanız o kadar tatlandırıcı ve 4-5 yk kaynamış su ekleyin. Elinizle yoğurun, malzemeyi yedirin.

- Tatlı tabaklarına küçük tepeler halinde yerleştirin. Â Üzerine eritilmiş bitter çikolatayı dökün. Â Soğuduktan sonra üstüne file badem veya Hindistancevizi serpin.