Çırağan'a satılık tabelası asılabilir mi?

49 yıllığına kiralanan bazı turistik tesislerin kiracılarına satılmasına ilişkin proje tartışma yarattı. Güney'deki tatil köylerinin kiracılarına satılması fikri kabul görürken listeye Çırağan Sarayı ve Savarona Yatı'nın eklenmesi ise kuşkuyla karşılandı. Öncelikle Çırağan Sarayı'nın teknik olarak satılabilmesinin mümkün olup olmadığı tartışılırken "Satılsa bile değerini kim belirleyecek. Çırağan'ın Boğaz'daki yalılarla aynı kefeye konacak hali yok" diyenler Çırağan Sarayı'na paha biçilmesinin mümkün olmadığını vurguladılar. Satışın mümkün olup olmayacağı devletin bürokratları arasında da tartışma yarattı. Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürü İlyas Arlı önce satışın mümkün olmadığını belirtti ardından fikir değiştirdi.

Arlı, Hazine'ye ait taşınmazların satışına ilişkin düzenlemeden Çırağan Sarayı'nın yararlanamayacağım belirtti. Arlı, Çırağan Sarayı'nın sit alanı üzerinde bulunduğunu, bu nedenle devletin daha önce kiraladığı tesislerin rayiç bedellerle satılmasına ilişkin düzenleme kapsamı içinde değerlendirilmeyeceğini söyledi. Arlı, "Bize bu konuda talep gelse bile satış yetkimiz yok" dedi. Arlı daha sonra bu konuda milletvekillerine bilgi vermek üzere TBMM'ye gitti. Ark daha sonra da siyasi iradenin bu yönde bir karar alması ve Kültür Bakanlığı'nın da izin vermesi halinde irtifak hakkı tesis edilen diğer tesisler gibi, Çırağan Sarayı'nın şansının da mümkün olabileceğini belirtti.

Farklı bir atatüsü var ama satılabilir
Çırağan Sarayı'nın 8 ve 38 dönüm olmak üzere 2 parselden oluştuğuna dikkat çeken Ark, padişah sarayının da bu parseller üzerinde yer aldığını kaydetti. İrtifak hakkı tesisi sırasında Çırağan'ın bir bütün olarak kiralandığını belirten Ark şöyle devam etti:

"Çırağan Sarayı kiralanan diğer tesislerden farklı olarak bir tarihi eser. Ancak hukuken buranın da satışı mümkün. 2863 sayık Kültür ve Tabiat Varlıkları Kanunu'nun 13. ve 14. maddelerine göre, burası için de Kültür Bakanlığı'nın izni ile kiralama, irtifak hakkı ve satış yapılabilmektedir. Zarifi Köşkü ve Sait Halim Paşa Yalısı'nı da bu kapsamda satışa çıkarabilmiştik"

Çırağan'ın değeri tartışılıyor
İstanbul Boğazı'ndaki yalıların değeri malum. Son olarak Tahsin Bey Yalısı 15 milyon dolara satıldı. TMSF Baba Kemal Uzan'a ait yalıyı da hemen hemen aynı fiyata satmaya çalışacak. Boğaz'ın en değerli yalısı ise üzerinde 100 milyon dolarlık satılık etiketi bulunan Şehzade Burhanettin Yalısı. Ancak hiçbir yalı Çırağan Sarayı'nın değerini bulmak için baz alınacak gibi görünmüyor. Çırağan'ın değeri konusunda "1 milyar dolar eder" diyen de var, "2 milyar dolardan kapı açılmalı" diyen de. Century 21 Emlak Ofisi sahibi Emin Kovankaya konuyla ilgili olarak şunları söyledi:

"Yalıların değerleri ile ilgili ekspertiz çalışmaları yaparken Çırağan Sarayı'nın değeri hep merak konusu olmuştur. Yalılar hakkında bir değer tespit yapabiliyorsunuz ama Çırağan için aynı şey söz konusu değil.

Bazı değerler vardır, paha biçilemez. Çırağan Sarayı'da bunlardan biri. 1 milyar dolar gibi bir değer tespiti yapanlar var ama bu doğru bir rakam değil. Çünkü burada fiyat üzerinde etkili olan birden fazla faktör var.

Elinizde değer tespiti için kıyaslama yapacağınız bir örnek dahi yok. Bu nedenle de fiyatlandırma yapmak çok zor. Savarona satılabilir ama Çırağan'ı fiyatlama yapamayacağınız için satmak o kadar kolay değil."

Unakıtan: Siyasi irade bensem sattırmam
Çırağan Sarayı'nın satılıp satılamayacağı ile ilgili olarak Maliye Bakanı Kemal Unakıtan "Siyasi irade bensem Çırağan'ı sattırmam" dedi. İstanbul Mimarlar Odası Yönetim Kurulu üyesi Sami Yılmaztürk de Oda olarak böyle bir satışa izin vermeyeceklerini kaydetti. Yılmaztürk "İngilizler Buckingham Sarayı'nı satıyor mu? Bu karar kent topraklarının yağmalanması anlamına geliyor. Bugüne kadar hiçbir kamu arazisi gerçek değerine satılmadı. Kanunları dikkate almayarak yapılan satışların hepsi hukuka aykırıdır" diye konuştu.

TUROB Başkanı Timur Bayındır ise, Hazine arazilerinin satışı ile ilgili alınan kararı akılıca bulduklarını söyledi. Bayındır "Bazı değerleri yaşatmak için işletmecilerine satmak mantıklı bir karar Yıllar önce yanan Çırağan Sarayı bir fir maya verilip yaşatıldı. Çok da iyi korunuyor. Bu kararın yapıcı girişim olarak algılanması gerekiyor. İşletmeler tarihi değerleri koruyarak geleceğe taşıyacak. Ancak burada değer tespiti çok zor yapılacak. Ama eminim ki Saray'a çok yüksek bir fiyat biçilir" dedi.

Çırağan'ın işletmecisi Kempinski inceliyor
Çırağan Sarayı'nın işletmecisi olan Kempinski Grubu ise bu konu ile ilgili henüz bir açıklama yapmanın erken olduğu düşüncesinde. Ancak Kempinski yönetimi konunun ayrıntılarını öğrenmek için araştırmalara başladı. Çırağan'ın yüzde 100 işletme hakkı Kempinski Grubu'nda bulunuyor. Bu nedenle grup, otekn değer tespiti için de bir çalışma başlattı.