Aleviyim diye kız vermediler, kaçırdım

Türkiye'de Aleviysen sıkıntı çekersin" diyor Rüştü Durna. 53 yaşında. 32 yıl önce Alevi olduğu için kız vermemişler, o da kaçırmış. Kız kaçırmak suçundan 8 ay yargılanmış. Sonunda mahkeme beraat kararı vermiş ama, 5 yıl karısının ailesiyle küs kalmış. 5 yılın sonunda aile barışmaya karar vermiş. 'Alevilik kötü birşey değilmiş, biz yanlış yapmışız" deyip, özür dilemişler. Ama sadece evliliği değil hayatı da hep mücadeleyle geçmiş. Rüştü Durna kimliğini gizlemeyen Alevilerden olmuş ve sıkıntı çekmeyi göze almış.

1983'te İETT'de terzi olarak işe başlamış. Uzman olarak girmiş kadroya, işinde de oldukça ustaymış. Derken belediye başkanlığı seçimleri yaklaşmış ve bir Alevi belediye başkanı adayını destekleyeceğini söylemiş arkadaşlarına. Sen misin bir Aleviyi destekleyen. Ya emekli olursun ya da tamirhaneye gider, orda çalışırsın demişler. O da tamirhaneyi tercih etmiş. Ama bununla da yetinmemişler. Ya emeklilik ya marangozhane demişler, bu kez de marangozhaneyi seçmiş. Yine yetmemiş, ya emeklilik ya biletçilik demişler. Biletçilik de yapmış ama sonunda tak etmiş. "Yıldırmak için ellerinden geleni yaptılar, ben de direndim. Ama bundan fazla dayanadım" diyor. Sonunda emeklilik kağıdını doldurmuş. Genç yaşında emekli olunca, soluğu Alevi derneklerinde almış. Semah ekibine girmiş, dünyayı gezip Aleviliği anlatmaya başlamış. VATAN aracılığıyla şu mesajı veriyor şimdi: "Benim çektiklerimi kimse çekmesin. Alevilik kötü ve yanlış bir şey değil."

5 soruda Alevilik

Alevilik nedir? Aleviliğin sözlük anlamı, Hz. Ali'yi sevmek, onun yolundan gitmek.. Alevilik Anadolu'ya ve Anadolu'nun Türkmen halkına özgü bir tür İslam 800 yıldır bu coğrafyanın tarih ve siyaseti içinde yoğrulmuşlar. Alevilikte din, dil, ırk, mezhep ayırımı yapılmaz, insanlar düşüncelerinden, inançlarından dolayı ayıplanmaz. "Eline, beline, diline sahip ol", "Koymadığını alma, görmediğini söyleme", "İncinsen de incitme", "Döktüğünü doldur, ağlattığını güldür, yıktığını yap" ilkeleri, Aleviler'in yaşam felsefesini oluşturur.


Mum söndü nedir? Mum söndü, bazı cahiller tarafından "Ana-bacı tanımayan Alevilerin toplu seks alemidir" şeklinde tarif edilir. Oysa Aleviler, cem ayinlerinde, cem meydanını aydınlatmak için mum yakar ve cemin bitiminde
söndürürler. Aleviler kadın erkek eşitliği meselesini 1400 yıl önce çözdükleri ve ibadeti de kadın erkek birlikte yaptıkları için, haklarında böyle yanlış söylentiler çıkarılmıştır.


Aleviler dinsiz midir? Aleviler Allah'ı tanırlar. Hazreti Muhammed'in son peygamber olduğuna, Hazreti Ali'nin ise veliliğine inanırlar. Bu inançlarını, "Ya Allah, ya Muhammed, ya Ali" üçlemesiyle dile getirirler. Ancak ibadet şekilleri farklıdır. Örneğin ramazan ayında değil, muharrem ayında oruç tutarlar. Orucu bir ay boyunca değil, 12 gün tutarlar. İbadetlerini gece ve özellikle kışın yaparlar.


Aleviler namaz kılarlar mı? Kılarlar ancak namazları da farklıdır. "Kuran" da ibadetin tarifi yoktur. Beş vakit namaz yoktur. Kuran'da dua et, Allah'a dua et. Atın üzerinde, devenin üzerinde, yürürken, yanüstü yatarken, sırtüstü yatarken Allah'a dua edebilirsin yazar " derler. O nedenle, kendilerini nerede Allah" a yakın hissederlerse, orada ve Türkçe dua ederler. Bu onlar için namazdır. Alevi felsefesi insanı kutsal kabul eder. O nedenle Aleviler namaz kılarken halka halinde, birbirlerine dönüktürler. İnsanlar insanın yüzüne secde eder.

Cem ayini nedir? Genellikle perşembeyi cumaya bağlayan gece yapılır. Dede sorar: "Eline, beline, diline, imanına eşine, işine sadık mısın?" Sonra cemaate sorar. Cemaat "Hak eyvallah dede. Biz bir şeyini görmedik Allah için" der. Herkesin birbirinden rızası alınır. Bu bir tür halk mahkemesidir. Eğer birbirinden şikayetçi olan varsa, onların sorunları dinlenir ve mesele çözülür. Daha sonra Semah dönülür, Aşıklar saz çalar, deyişler söyler. Dede Alevilik felsefesi üzerine konuşmalar yapar. Sofranın kurulması ve lokmanın yenmesiyle cem biter.