Bu hovardalıkla açık düşmez!
Yılın ilk çeyreğinde cep telefonu ithalatı yüzde 26 artışla 4 milyon adede dayandı. Aynı dönemi içine alan dış ticaret açığı 5 ayda 27 milyar dolara çıkarak yılın zirvesine ulaştı.
Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı dış ticaret açığı, Mayıs ayında yılın zirvesini gördü. Dış ticaret açığı Mayıs’ta 6.75 milyar dolar, Ocak-Mayıs’ta 26.97 milyar dolar olurken, önce taksit sınırlamasıyla ithalatı engellenmek istenen, ardından yerli sektörü korumak adına anti-damping vergisi getirileceği açıklanan cep telefonu ithalatının hız kesmediği ortaya çıktı.
Geçen yılın ilk çeyreğinde 3 milyon 159 bin 268 cihaz ithal edilirken, 2015 yılı ilk çeyreğinde bu rakam yüzde 26 artışla 3 milyon 997 bin 326’ya çıktı. Yurtdışından yolcu beraberinde getirilen cihaz sayısı ise 2014 yılı ilk çeyreğinde 140 bin 938 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 27 artışla 178 bin 480 olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk çeyreğinde 350 bin 540 IMEI numarası imalatçı başvurusuyla kayıt altına alındı. 2015’in ilk çeyreğinde ise bu sayı yüzde 26.88 artışla 444 bin 769 oldu.
279 bin yerli cep üretildi
Yerli cep telefonu üretimi, ilk çeyrekte, 2014 yılının aynı dönemine göre yüzde 59 artarak 279 bin 118’e yükseldi. BTK bünyesinde yer alan Bilgi ve İhbar Merkezi’ni (BİM) arayan vatandaşların kayıp ve çalıntı cihazlarla ilgili iletişime kapattırma taleplerinde de artış görüldü. BİM aracılığı ile 2015 yılı ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35’lik artışla 10 bin 455 kayıp/çalıntı ihbar başvurusu alındı. Savcılık yoluyla gelen cihaz açma ve kapama talepleri ise aynı dönemde yüzde 20 azaldı.
Olumlu sinyaller vermiyor
Dış ticaret rakamlarını değerlendiren ALB Forex Analisti Enver Erkan, Mayıs ayında dış ticaret açığının piyasa beklentisine yakın 6.75 milyar dolar olarak açıklandığına işaret ederek, şu görüşleri dile getirdi:
“Dış ticaret verilerindeki ayrıntılar cari açık ve ekonomik büyüme görünümü açısından olumlu sinyaller vermiyor. Cari açığın en önemli kalemlerinden olan dış ticaret bilançosundaki olumsuzluklar yüksek cari açık probleminin devam edeceğine yönelik bir göstergedir. Bu nedenden dolayı Mayıs ayında cari açıkta da yukarı yönlü eğilim görebiliriz. İkinci çeyreğe dair olan ihracat ve ithalat verileri ışığında da yüzde 2.5 civarında bir büyüme beklentimiz mevcut.”
Altın ihracatı düşünce iyileşme yavaşladı
Petrol fiyatlarındaki düşük seyrin dış ticaret açığının daralmasına katkısı sürerken yılbaşından beri 6 milyar dolar destek sağlayan altın ihracatının Mayıs’ta düşük gerçekleşmesiyle dış ticaret açığındaki iyileşme yavaşladı. İhracat Mayıs ayında yüzde 18.8 azalarak 11.1 milyar dolar, ithalat yüzde 14.4 azalarak 17.8 milyar dolar olurken, ihracat ilk beş ayda yüzde 8.4 azalarak 61.5 milyar dolar, ithalat yüzde 10.6 azalarak 88.5 milyar dolar oldu. Yılın ilk dört ayında ihracattaki parite ve jeopolitik gelişmeler kaynaklı düşüşü telafi edebilecek boyuta ulaşan altın ihracatı, Mayıs ayında ilk kez düşük gerçekleşti. Aralarında altının da yer aldığı ve yılın ilk aylarında aylık bazda 2 milyar dolara ulaşan kıymetli metal ihracatı Mayıs’ta 500 milyon dolarda kaldı. İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, 4 ayda dış ticaret açığını 5.9 milyar dolar aşağı çeken kıymetli maden ticaretinin ihracata katkısının sonlandığını vurguladı.
