Çocuğa olan herkesi ilgilendirecek bir araştırmadan söz etmek istiyorum size: Bugün geçerliliği olan ama yakın gelecekte kaybolacak meslekler. Oxford Üniversitesi, yaptığı bir araştırmada 20 yıllık süreç içinde ihtiyaç hissedilmeyecek ve geçerliliğini yitirecek meslekleri seçmiş. Ailelerin, tercih yapmaları konusunda çocuklarına yardımcı olurken, bu listeyi göz önünde bulundurmaları gerek.
Mâlum; sınav mevsimi başlıyor. Çocuklar, meslek liselerine girebilmek için gençler ise üniversite sınavında ter dökecek. Tüm sınavların amacı aynı; ilerde geçerliliği olan, toplum içinde saygın, maddi getirisi elverişli bir meslek edinebilmek. Ülkemizdeki yanlış bir algı nedeniyle ne yazık ki gençler büyük çoğunlukla ünüversiteye yöneliyor. Oysa, ülkemizin üniversite mezunundan çok mesleğinin ehli kişilere ihtiyacı var. Elinizi sallasanız elektrik mühendisine çarpıyor ama iyi bir elektrik teknisyeni ya da elektrikli eşya tamircisi arayacak olsanız bulunmuyor. Ve emin olun, işinin ehli bir elektrikçi, çoğunlukla işsiz ya da başka iş yapmaya çalışan mühendislerden daha iyi kazanıyor. İyi bir sekreter bulmak nerdeyse imkânsız artık. Çoğu üniversite mezunu gençler bu mesleğe dudak büküyor ama eskisi gibi sekreterlik okulları revaçta olmadığından bu işin ehlini bulmak da güçleşiyor. Üniversite okumanın tüm kapıları açtığını ve adeta insanı bir üst sınıfa taşıdığını düşünmek, gençleri meslekleşmeden uzaklaştırıyor. Çünkü, bir bölüm okumanın insanı o kişinin meslek erbâbı yapmadığını kimse hesaba katmıyor. Üniversiteler, ancak meslekler için "aday" yetiştirir. Kendi ailemden örnek vermek istiyorum; benim eşim de elektrik mühendisliği mezunu, üstelik Teknik Üniversite'den ama sadece bir yıl bu alanda çalışıp sonra yöneticiliğe yöneldiği için hiçbir zaman "meslek" olarak elektrik mühendisi olmadı. Elbette belli meslekler için mutlaka üniversite diploması gereklidir ama unutmayın, yeterli değildir. Kaldı ki, usta-çırak ilişkisiyle ya da meslek liseleriyle edinilen çok geçerli ve önemli meslekleri de unutmamak gerekir.
Bunları unutun!
Gelelim, yakın gelecekta kaybolacak mesleklere...
İşte "Oxford"a göre 20 yıl sonra yok olacak o meslekler:
Yüzde 90 yok olacağı ön görülen meslekler
- Labaratuvar teknisyenliği
- Muhasebecilik
- Taksi-Otobüs şoförlüğü
- Tele pazarlamacılık
- Tezgâhtarlık
- Teknik gazetecilik
- Emlâkçılık
- Satış elemanları
- Hastane çalışanları (Doktorlar hariç)
Yüzde 1-3 olasılıkla yani kaybolma riski çok düşük olan meslekler
- Dişçilik
- Din adamlığı
- Psikolojik terapistlik
- Spor hocalığı
- Yaratıcı tüm işler
Unutmayın ki, şu ânda lise ya da üniversiteye başlayacak gençler için mesleki yönlendirme yaparken bugünü değil geleceği düşünmek gerekir. O yüzden ailelerin gördüğü-bildiği, kendi büyüklerinden öğrendiği genellikle geçerliliğini yiitirir. Geleceği görebilen ailelerin kariyer planlaması, çocukları için gelecekte başarının anahtarı olmuştur çoğu zaman. Ülkemizde henüz banka ATM'leri yokken çocuklarını "bankamatik" sistemi üzerine yurt dışına yüksek lisansa yolladığı için çevrelerinde alay konusu olan, ama sonra ileri görüşlülüklerinin mükâfatını, çocuklarının genel müdür olması ile alan aileler, üstünde durduğum noktaya iyi bir örnekleme sanırım. Bu denli ileri görüşlü olmak tabii ki herkesi için çok mümkün değil ama en azından çocukların, mutlu olacağı mesleği seçmeleri için ailelerin yardım etmesi gerek. Önceliği, "para" değil, "mutlu olmak" olarak belirlemek bence çok önemli. Çünkü tecrübem bana gösterdi ki, hangi meslek olursa olsun, yaptığı işi severek yapanlar başarılı oluyor. Tabii şimdi diyeceksiniz ki, "çocuklar bizim lâfımızı dinlemiyor" ya da "ilerde bizi suçlamasın diye çocuğumuza karışmıyoruz". İşte eğitim danışmanı ve pedagog Prof. Dr. Norma Razon, çocuklarına yardım etmeye çalışırken, ailelerin "yapmaması" gereken hataları şöyle sıralıyor;
Ebeveynlerin görevi
- Anne veya babanın kendi yaşamında gerçekleştiremediğini çocuğundan beklemesi.
- Kendi yeterince öğrenim göremediği için, sahip olamadığı bir meslek dalında çocuğunun çalışması için baskı yapmak.
- Öğrenim yapmak istemeyen bir genci, okuması için zorlamak.
- Öğrenim yapmak isteyen bir genci, okuldan alarak işe yöneltmek.
- Gencin bir meslek okuluna veya teknik okula gitmesi uygun olduğu halde, orta öğretime ve yüksek öğretime yöneltmek.
- Ailenin sınıf atlayabilmesi için çocuğu istemediği bir mesleğe yöneltmek.
- Genci, baba mesleğini devam ettirmeye zorlamak.
- Genci, kısa zamanda para ve mevki sahibi olacağı düşünülen bir mesleği seçmeye zorlamak.
- İlerde kendini suçlamamak için, genci meslek seçme konusunda tamamen serbest ve yardımsız bırakmak.
- Kendine uygun bir meslek seçmediği hallerde, genci uyarmamak.
- Gencin kendine olan güvenini sarsmak.
- Gencin kararsızlıklarını hoş görmemek.
Yakın gelecekte kaybolacak meslekler
Haberin Devamı
